عقیق: متن
پرسش مطرح شده وپاسخ مرکز بحث های اعتقادی بدین شرح است:
از
شما می خواهم پاسخی درخور به کسانی که گرد هم آمدن در خانه ی میت به مدت 3 روز
برای تسلیت گفتن و یا پس از گذشت 1 هفته و 1 سال از مرگ شخص را جایز نمی دانند
ارائه دهید.
جواب: دلایل
ما متکی به روایات است. در مورد جواز گردهم آمدن در خانه ی میت و برپایی عزاداری
به مدت 3 روز شیخ کلینی از ابی عبدالله(ع) روایت کرده است: وقتی جعفربن ابی
طالب(ع) به شهادت رسید رسول خدا(ص) به حضرت فاطمه(س) فرمان داد که چند روزی را غذا
بپزد و برای «اسماء بنت عمیس» ببرد و خدمتکاران خود را به مدت 3 روز در اختیار وی بگذارد.
بدین ترتیب این اقدام به شکل سنتی درآمد که برای اهل عزا به مدت 3 روز غذا
بپزند. (الكافي 3 : 217). شیخ صدوق در«من لا يحضره الفقيه»1: 182) ) نیز
این روایت را از امام صادق(ع) آورده است.
در
مورد مستحب بودن قرائت قرآن نیز از قول برخی اصحاب پیامبر، از آن حضرت نقل شده
است: هر کس 1 آیه از کتاب خدا را بر مزار مسلمانی قرائت کند ثواب عمل هفتاد پیامبر
را برده است. البحار 102/301
در
مورد قرائت آیت الکرسی بر سر قبر میت نیز روایاتی در الكافي، التهذيب، كامل
الزيارات و البحار آمده است. در المستدرک نیز از شیخ مفید نقل شده است: رسول
خدا(ص) فرمود: اگر مومنی آیت الکرسی را بخواند و ثوابش را به اهل قبور هدیه بدهد
خداوند آن -ثواب- را وارد کلیه قبور آن قبرستان می کند و درجه ی قاری آن را به
اندازه ی 70 پیامبر بالا می برد و از هر حرف آن فرشته ای خلق می کند که به
نمایندگی از او تا قیامت خداوند را تسبیح گویند.
علاوه
بر این روایات در قرآن کریم نیز آیه ای مبنی بر انتفاع میت از عمل دیگران آمده
است: «والذين جاءوا من بعدهم يقولون ربّنا اغفر لنا ولاخواننا الذين سبقونا بالإيمان
ولا تجعل في قلوبنا غلاً للذين آمنوا ربّنا انّك رؤوف رحيم» حشر/10
ترجمه:
و [نيز [كسانى
كه بعد از آنان [=مهاجران و انصار] آمدهاند [و] مىگويند پروردگارا بر ما و بر آن
برادرانمان كه در ايمان آوردن بر ما پيشى گرفتند ببخشاى و در دلهايمان نسبت به
كسانى كه ايمان آوردهاند [هيچ گونه] كينهاى مگذار پروردگارا راستى كه تو رئوف و
مهربانى.
در
مورد سنت پیامبر نیز باید گفت: دعای پیامبر اکرم(ص) برای مردگان قبرستان بقیع و
شهدای احد در روایات بسیار نقل شده است و روایات بسیار دیگری وجود دارد که از
رسیدن ثواب روزه، حج، پرداخت دین، دادن نذورات، صدقات، دعا و قرائت قرآن به روح
مردگان خبر می دهد. در مورد قرائت قران «ابن ماجه» در صحاح خود آورده است: رسول
خدا(ص) فرمود:
إقرأوا (يس) على موتاكم= برای مردگانتان سوره ی «یس» را بخوانید.
اما
در مورد برپایی عزای شب هفت، چهلم و سالگرد باید گفت مباح می باشند. وقتی جواز
برپایی مراسم عزا به اثبات رسید دیگر نیازی به اثبات جواز چهلم و دیگر مراسم عزا
نیست و همه مباح می باشند. خوب است بدانید که مراسم چهلم در نزد شیعیان از اربعین
امام حسین(ع) الهام گرفته شده است و روایات متفاوتی در این مورد بیان شده است. در
مورد سالگرد نیز روایات متعددی بیان شده است. در کتابهای«التهذیب» و «الفقیه»
روایتی با این مضمون از ابی عبدالله (ع) نقل شده است: برای من 7 موسم عزاداری کنید
و در هر موسمی مالی را انفاق کنید(التهذيب 9: 114, من لا يحضره الفقيه 4: (180
در
الکافی نیز از امام صادق(ع) نقل شده است: پدرم به من گفت: ای جعفر برای من از
اموالم چنین و چنان وقف کن و عزاداران را بگو در ایام حج در منا 10 سالگرد برای من
عزاداری کنند. (الكافي 5:.(117
منبع:شفقنا
