۰۳ آذر ۱۴۰۳ ۲۲ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۳۸ : ۱۴
عقیق: در
معارف دینی بر دانش اندوزی تاکید فراوانی شده است و به انسان سفارش شده که از
گهواره تا گور دانش بجوید. در متعددی نیز به یادگیری دانش های لازم و سودمند سفارش
شده است. بر پایه روایات، پدران و مادران باید به آموختن دانش های مورد نیاز
فرزندانشان در دوران کودکی اقدام کنند تا در بزرگسالی از ثمرهای آن بهره مند شوند.
اهمیت
دانش اندوزی
به فرموده رسول خدا(ص)، یا عالم باش یا در حال آموختن
دانش و وقت خود را در بیهودگی و خوشگذرانی صرف نکن.(1)
امیرمومنان(ع) می فرمایند: حکمت و دانش را فرا گیر هر چند از مشرکان
باشد(2)، همچنین می فرمایند: حکمت و دانش را فراگیر؛ هر چند از زبان دیوانگان
باشد(3) و نیز فرمودند: بر شماست که دانش بجویید، چراکه دانشمند گرامی است، هر چند
به خاندانی منسوب نباشد و گرامی است هر چند تهیدست باشد و گرامی است هر چند جوان
باشد(4).
فضیلت
تعلیم و تعلم
رسول خدا(ص) می فرمایند: آموزش علم به دیگران برای رضای
خدا حسنه است و یادگیری آن عبادت و گفت وگوی علمی تسبیح و کاربرد دانش جهاد و نیز
آموزش دادن آن به کسی که نمی داند و صدقه و بخشیدن آن به کسی که صلاحیت دارد سبب
قرب الهی است، زیرا دانش آموزنده حلال و حرام و روشنگر راه بهشت و همدم حالت
تنهایی است(5)؛ همچنین می فرمایند: هر کس بخشی از دانش را فرا بگیرد تا برای خشنودی
خدا آن را به مردم بیاموزد خدا پاداش هفتاد پیامبر را به او عطا می کند(6)، نیز می
فرمایند: هر کس دوست دارد که رهایی یافتگان از آتش جهنم را بنگرد به فراگیران دانش
بنگرد. به خدا سوگند برای هر گامی که طالب علم به سوی خانه عالم بر می دارد خدا
عبادت یک سال را برایش می نویسد و برای هر گام او شهری در بهشت می سازد و هنگامی
که بر زمین راه می رود زمین برای او آمرزش می طلبد و در حالی صبح و شام می کند که
آمرزیده شده و فرشتگان گواهی دهند که آنان از آتش جهنم رهایی یافته اند.(7)
همان گرامی(ص) می فرمایند: حضور در مجلس عالم از حضور در هزار
تشییع جنازه و هزار عیادت بیمار بهتر است(8)، نیز می فرمایند: کسی که به مسجد رفت
و آمد کند تا دانشی مفید بیاموزد یا به دیگران یاد دهد پاداش عمره و حجی کامل را
خواهد داشت.(9)
امیرمومنان(ع)
می فرماید: ای مومن! علم و ادب بهای جان تو است، پس در
آموختن آن بکوش، پس هر چه بر علم و ادب تو افزوده شود بر ارزش تو افزوده می شود
چراکه از راه دانش، به پروردگارت راه می یابی و با ادب، خدمت پروردگارت را نیکو به
جای می آوری و با این ادب در خدمت است که بنده سزاوار ولایت و قرب الهی می گردد،
پس نصیحت مرا بپذیر تا از عذاب برهی.(10)
و نیز می فرمایند: یک سخن حکیمانه را مرد بشنود، سپس آن
را نقل کند یا بدان عمل کند از عبادت یک سال بهتر است.(11)
امیرمومنان (ع) می فرمایند: هر کس در راه کسب علم دو گام بر دارد و دو ساعت
نزد عالم بنشیند و از آموزگار دو کلمه بشنود، خدا برای او دو بهشت واجب گرداند چنانکه
خدای متعالی فرمود: برای کسی که از مقام پروردگارش بترسد دو بهشت است.(12)
امام باقر(ع) می فرمایند: پاداش کسی که علم را آموزش می
دهد مانند کسی است که علم می آموزد و او بر کسی که می آموزد برتری دارد، پس دانش
را از صاحبان آن(دانشوران) فرا گیرید و به برادرانتان به گونه ای که عالمان به
شما یاد داده اند آموزش دهید(13).
پی نوشت ها: