۲۰ دی ۱۴۰۳ ۱۰ رجب ۱۴۴۶ - ۱۶ : ۲۳
عقیق: یکى از اذکار مهمى که انسان را به خدا نزدیک مى کند و در مسیر حق ثابت قدم نگاه مى دارد، صلوات بر پیامبر اکرم و آل اوست.
درود و صلوات بر پیامبر(ص) موجب علوّ درجات و ثواب براى فرستندگان آن خواهد بود و دیگر این که فرستادن صلوات سبب مى شود نام و یاد پیامبر اکرم(ص) براى همیشه زنده و جاوید بماند. به همین دلیل آفریدگار عالم هستى و تمام فرشتگانى که تدبیر این جهان به فرمان حضرت حق بر عهده آنها گذارده شده است، بر او درود مى فرستند. اکنون که چنین است تمام انسان ها باید با این پیام جهان هستى هماهنگ شوند و بر او درود بفرستند:
»اِنَّ اللهَ وَ ملائکَتَهُ یُصَلُّونَ على النّبىَّ یا ایّها الّذین آمنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلَّمُوا تسلیماً» (1)
خدا و فرشتگان بر پیامبر درود مى فرستند؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید، بر او درود فرستید و سلام گویید و کاملاً تسلیم (فرمان او) باشید.»
درباره کیفیت صلوات بر پیامبر(ص)، در روایات بى شمارى که از طرق اهل سنت و اهلبیت (ع) رسیده، صریحاً آمده است که «آل محمد» را به هنگام صلوات بر «محمد» باید افزود در غیر این صورت صلوات، ابتر و ناتمام خواهد بود.پیامبر اکرم(ص) فرمودند: بر من درود ناقص
نفرستید. گفتند:
اى رسول خدا! درود ناقص چیست؟ حضرت فرمودند: این که بگویید: اللّهُمَّ صَلّ على محمّدٍ.بلکه بگویید: اللّهُمَّ صَلّ على
محمّدٍ وَ آلِ محمّدٍ.
پیامبر(ص)، گوهر گرانقدر در عالم آفرینش است و اگر به لطف الهى در دسترس انسانها قرار گرفته، نباید ارزانش بشمارند و ارج و مقام او را در پیشگاه پروردگار و نزد فرشتگان فراموش کنند. او انسانى است که از میان انسانها برخاسته، ولى نه یک انسان عادى، بلکه انسانى که یک جهان در وجودش خلاصه شده است.(2)
ابوحمزه ثمالى از یکى از یاران پیامبر(ص) به نام "کعب ابن عجوه" چنین نقل مى کند:
هنگامى که آیه 56 سوره احزاب نازل شد، عرض کردیم "یا رسول الله! سلام بر تو را مى دانیم، ولى صلوات بر تو چگونه است؟" فرمود، بگویید:
«خدایا! صلوات و برکات خود را بر محمد و آل محمد قرار بده همچنان که بر ابراهیم و آل ابراهیم(ع) قرار دادى. همانا تو ستوده و بخشندهاى و بر محمد(ص) و آل محمد(ع) برکت ببخش چنان که بر ابراهیم (ع) و آل ابراهیم بخشیدى که تو ستوده و بزرگوارى.» (3)
رسول خدا فرمودند: «اِنَّ اولىَ النّاسَ بى یَوْمَ القیامةِ أَکْثَرُهُمْ عَلىَّ صَلاةً»؛ سزاوارترین مردم در روز قیامت به من آن کسى است که بیشتر بر من درود فرستد.»
کیفیت صلوات
درباره کیفیت صلوات بر پیامبر(ص)، در روایات بى شمارى که از طرق اهل سنت و اهلبیت(ع) رسیده، صریحاً آمده است که «آل محمد» را به هنگام صلوات بر «محمد» باید افزود در غیر این صورت صلوات ابتر و ناتمام خواهد بود. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: بر من درود ناقص نفرستید. گفتند: اى رسول خدا! درود ناقص چیست؟ حضرت فرمودند: این که بگویید: اللّهُمَّ صَلّ على محمّدٍ.
بلکه بگویید: اللّهُمَّ صَلَّ على محمّدٍ وَ آلِ محمّدٍ.(4)
امام صادق(ع) نقل مى کند که روزى رسول خدا(ص) از امیرالمؤمنین(ع) پرسیدند: آیا نمى خواهى مژدهاى به تو بدهم؟ آن حضرت جواب داد: چرا، پدر و مادرم فداى تو که همیشه مژده دهنده به همه خیرها هستى. پیامبر اکرم (ص) فرمود: چند لحظه پیش جبرئیل(ع) چیز عجیبى به من گفت: امیرالمؤمنین(ع) پرسید: چه گفت: اى رسول خدا !
پیامبر(ص) جواب دادند: جبرئیل(ع) به من گفت: اگر شخصى بر من صلوات بفرستد و پس از آن بر اهلبیت من نیز صلوات فرستد، درهاى آسمان براى او گشوده شده و فرشتگان هفتاد صلوات براى او مىفرستند و این عمل باعث ریختن گناهان مى شود. آنگاه همانگونه که برگ از درخت مى ریزد، گناهان نیز از او مى ریزند و خداوند متعال مى فرماید: خواسته تو را اجابت نمودم و کامروا و سعادتمند هستى. آنگاه خطاب به فرشتگان مى فرماید: فرشتگانم! شما هفتاد صلوات بر او مى فرستید و من هفتصد صلوات. پیامبر اضافه کرد: اما هنگامى که بر من صلوات مى فرستد، پس از آن بر اهل بیتم صلوات نفرستد، بین آن صلوات و آسمان، هفتاد حجاب است.
و خداى بزرگ مى فرماید:
خواسته تو را نپذیرفتم و سعادتمند و کامروا نگشتى. فرشتگانم! دعاى او را بالا نبرید مگر زمانى که عترت پیامبر (ص) را به صلوات بر پیامبر ملحق سازد و همچنان این دعا بالا نمى رود تا زمانى که عترت من در صلوات به من ملحق شوند.(5)
همچنین در روایات سخت تأکید شده است که در هر روز جمعه بر محمد و اهلبیت او هزار مرتبه صلوات بفرستید و در روزهاى دیگر صد مرتبه و نیز امام محمد باقر(ع) فرمود: هیچ عبادتى در روز جمعه نزد من محبوبتر از صلوات بر محمد و آل محمد (ع) نیست.
مکتب اسلام، شماره 6
پینوشتها:
1- احزاب، 56.
2- تفسیر نمونه، ج17، ص 418.
3- آثار الصادقین، آیة الله احسانبخش، ج11، ص210.
4- نقل روایت از مرحوم فیضالإسلام در ترجمه صحیفه سجادیه.
5- ثواب الاعمال، شیخ صدوق، ص377
منبع:جام
211008