عقیق: بیماری عوامل مختلفی دارد، آیت الله جوادی آملی در کتاب ارزشمند مفاتیح الحیات، این عوامل را به دو سته عوامل مادی و غیرمادی تقسیم کرده اند:

عوامل مادی :رسول خدا(ص) می فرمایند: ای علی! نُه چیز مایه فراموشی است: خوردن سیب ترش، گشنیز، پنیر، نیم خورده موش، خواندن نوشته های قبرها، راه رفتن میان دو زن، زنده انداختن جانور از بدن، حجامت در فرورفتگی پشت گردن و ادرار کردن در آب راکد.(1)

همچنین می فرماید: پنج چیز پیسی آورد: استعمال نوره در روز جمعه و چهارشنبه، وضو و غسل با آبی که با تابش (مستقیم) خورشید گرم شده باشد، خوردن در حال جنابت، آمیزش با همسر در دوران حیض و غذا خوردن پس از سیری.(2)
رسول خدا(ص) می فرمایند: آب را هنگام نوشیدن بمکید(جرعه جرعه بنوشید) و یکباره سر نکشید چراکه مایه ناراحتی کبد می شود.(3)
رسول خدا(ص) می فرمایند: از نشست زیر آفتاب بپرهیزید، زیرا لباس را فرسوده و بدن را بدبو و بیماری پنهان را آشکار می کند.(4)
نکته :این حدیث می تواند مربوط به شرایط خاص با شخص خاص و یا زمان و مکان خاص باشد که در این حالت ها تابش آفتاب سبب آسیب های یاد شده و یا گرمازدگی می شود، زمانی و مکانی و مانند آن به گونه ای باشد که تابش نور آفتاب مایه زدودن میکروب ها از بدن یا لباس می شود، در این صورت نور آفتاب سودمند است؛ چنانکه علم پزشکی به این نکته توجه می دهد.
امیرمومنان(ع) می فرمایند: کسی که(نهال) هوس غذاهای گوناگون در دل بکارد، میوه های دردهای گوناگون بچیند؛ (5) و می فرمایند: زندگی را برای خوردن مخواه، بلکه خوردن را برای زندگی بخواه(6)
همچنین می فرمایند: معده کانون بیماری ها و پرهیز سرآمد هر درمان است. بدن را به آنچه خوی کرده است عادت ده، تندرستی با پرخوری جمع نشود و مرضی ملال آور تز از کم خردی نباشد.(7)
همان حضرت می فرمایند :هر گاه گوشت خریدید غده های (دُشبِل) آن را در آورید، چراکه رگ جذام را تحریک می کنند(8) و می فرمایند: طولانی نشستن در دستشویی موجب بواسیر(هموروئید) می شود.
به فرموده امام باقر(ع) مسواک کردن در حمام مکروه است، زیرا موجب وبای(فساد) دندان ها می شود.(9)
امام صادق(ع) می فرمایند: خوردن گوشت نمک سود و خشک شده در برابر آفتاب، بدن را نابود می کند و چه بسا کشنده باشد(10)، همچنین آن را عامل پیری زودرس می شناسند.(11)
امام صادق(ع) می فرماید: سه چیز بدن را از پا در می آرود و چه بسا موجب مرگ می شود، با شکم پر وارد حمام شدن، و با معده پر آمیزش کردن و آمیزش با پیرزنان.(12)
روایت شده: هر کس غذا بسیار خورد بدنش بیمار شود و سنگدل گردد.(13)
امام صادق(ع) می فرمایند: مداومت بر خوردن سه چیز لاغری می آرود:تخم مرغ، ماهی و شکوفه خرما.(14)
امام صادق(ع) می فرماید: شانه کردن در حمام موها را ضعیف و کم پشت می کند.(15)

به فرموده امام رضا(ع): کسی که می خواهد از معده اش آزار نبیند (بلافاصله (روی غذا آب نخورد تا از غذا خوردن فارغ شود و هر کسی چنین کند بدنش مرطوب(سردمزاج) و معده اش ناتوان شود و رگ ها نیروی غذا را دریافت نکنند.(16)
همان حضرت(ع) می فرمایند: خوردن تخم مرغ با ماهی، نقرس و قولنج و بواسیر و درد دندان می آرود(17) و می فرمایند: خوردن گوشت خام مایه تولید کرم در شکم است.(18)

پی نوشت ها:

1.الفقیه، ج4،ص 361
2.کتاب الخصال، ص270
3.الکافی، ج6، ص381
4.الجامع الصغیر، ج1، ص450
5.غررالحکم، ص484
6.شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج20، ص333
7.الدعوات، ص77
8.کتاب الخصال، ص19
9.الفقیه، ج1، ص54
10.الکافی، ج6، ص314
11.تحف العقول، ص317
12.الفقیه، ج3، ص555
13.الدعوات، ص77
14.کتاب الخصال، ص155؛ وسائل الشیعه، ج2، ص32
15.الفقیه، ج1، ص116
16.بحارالانوار، ج59،ص323
17.مستدرک الوسایل، ج16، ص359
18.بحارالانوار، ج59، ص319

منبع:شبستان