عقیق: توصیه بزرگان دین برای تهذیب نفس، اهمیت این موضوع را برای آنان که کمتر به این امر واقفند روشن می سازد. ۱۲ توصیه زیر در این رابطه است:

امام خمینی(ره)
یک سال دیگر از عمر ما گذشت. شما جوانان رو به پیری و ما پیران رو به مرگ پیش می رویم. در این یک سال تحصیلی شما به تحصیلات و اندخته های علمی خود واقفید؛ می دانید چه مقدار تحصیل کرده و تا چه اندازه پایه های علمی خود را بالا برده اید؛ لکن راجع به تهذیب اخلاق، تحصیل آداب شرعیه، معارف الهیه و تزکیه نفس چه کرده اید؟ و چه قدم مثبتی برداشته اید؟ هیچ به فکر تهذیب و اصلاح خود بوده اید؟ و در این زمینه برنامه ای داشته اید؟

حضرت آیت الله خامنه ای
مسئله ی دیگر در نظام اخلاقی و رفتاری حوزه ها فیض بردن از معنویات است، تهذیب است. این خیلی مهم است. جوان امروز بیش از گذشته به تهذیب نیازمند است. امروز در همه دنیا اینجور است که وضع نظام مادی و فشار مادی و مادیت جوانها را بی حوصله می کند؛ جوانها را بی حوصله می کند. در یک چنین وضعی دستگیر جوانها توجه به اخلاق و معنویت است.
ما قله های تهذیب داریم. در همین قم حاج میرزا جوای آقای ملکی، علامه طباطبایی، آیه الله بهجت، مرحوم آقای بهاءالدینی قله های تهذیب بوده اند. رفتار اینها، شناخت زندگی اینها، حرفهای اینها خودش یکی از شفابخش ترین چیزهایی است که می تواند انسان را آرام کند. به انسان آرامش دهد و دلها را نورانی کند.

آیه الله شاه آبادی
تا قوای جوانی و نشاط آن باقی است، بهتر می توان قیام کرد در برابر مفاسد اخلاقی و خوب تر می توان وظایف انسانیه را انجام داد و مگذارید این قوا از دست برود و روزگار پیری پیش آید که موفق شدن در آن حال مشکل است و بر فرض موفق شدن زحمت اصلاح خیلی زیاد است.

میرزا جواد آقای ملکی تبریزی
یقین داشته باش که هیچ گاه نمی توانی ظاهر خویش را اصلاح نمایی مگر با اصلاح باطن. زیرا سرچشمه اعمال قلب است. و از همین روست که از قلب صالح جز عمل صالح و از قلب فاسد جز عمل فاسد بر نمی آید. بنابراین مهمترین کارها اصلاح قلب است.

آیه الله قاضی طباطبایی
اما نماز شب؛ پس هیچ چاره و گریزی از آن برای مومنین نیست. تعجب از کسی است که می خواهد به کمال دست یابد و در حالی که برای نماز شب قیام نمی کند و ما نشنیدیم احدی بتواند به آن مقامات دست یابد مگر با نماز شب.
تمام این خرابی ها که از جمله است وسواس و عدم طمانینه از غفلت است… و غفلت کمترین مرتبه اش غفلت از اوامر الهیه است… سبب تمام غفلات غفلت از یاد مرگ است و تخیل ماندن در دنیا. پس اگر می خواهید از جمیع ترس و هراس و وسواس ایمن باشید دائما در یاد مرگ و استعدا لقاءالله تعالی باشید…

علامه طباطبایی
مراقبه یعنی توجه باطنی انسان به خدا و روی نگرداندن از آن در همه احوال. مراقبه کمالی است که انسان را به مقصد می رساند. مراقبه این است که انسان در اوقات بیداری از اول صبح تا هنگام خواب از یاد خدا غافل نباشد و تمام گفتار و کردارش برای خداوند متعال و جلب رضای او باشد. او را در همه جا حاضر و بر اعمال خویش ناظر بداند و خویش را در محضر او بیابد.

انصاری همدانی
از ایشان سوال کردند چطور تشخیص دهیم عملمان برای رضای خدا بوده یا برای هوای نفس؟ جواب دادند: در اوائل امر یک مشخصاتی دارد ولی در اواسط امر دشوارتر می شود! در اوائل وقتی انسان کاری را برای رضای خدا انجام می دهد یک بهجت و انبساط درونی به او دست می دهد و آن بهجت علامت قبولی عمل است. اما به اینها دلخوش نکنید که همه اینها نقل و کشمش راه است.

آیه الله بهجت
این مطلب به یقین ثابت است وخیلی ها هم نقل کرده اند که اگر از حال انسان معلوم شود که می خواهد نماز شب بخواند، بیدارش می کنند و بدون احتیاج به آیات و دعای معهوده و این بیدار کردن به طرق مختلف است. ما برای اوقات خواب خود افسوس می خوریم که چرا برای نماز شب بلند نمی شویم در حالیکه اوقات بیداریمان را به غفلت می گذرانیم! زیرا اگر در بیداری به توجه و بندگی مشغول بودیم توفیق بیدار شدن برای خواندن نماز شب و تهجد و تلاوت قرآن پیدا می کردیم.

آیت الله ضیاءآبادی
انسانهای دلباخته به مظاهر زندگی مادی سخن از خدا و حب خدا و قرب به خدا را سخنی نامعقول می دانند. حال، ما کاری با کفار و منکران نداریم؛ ما که به زعم خود، به خدا و وحی خدا و کیفر و پاداش خدا ایمان داریم و شناخت خدا و حب او و تقرب به او را وظیفه ی اصلی خود در زندگی دنیوی می دانیم، در عمل، چقدر از زندگی مادی فاصله گرفته ایم؟ البته در گفتار و شعار رتبه ی اعلا را دارا هستیم، اما هنگام تحقق بخشیدن به احکام آسمانی خدا در ابعاد زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی خود میبینیم که فرق زیادی با ماده پرستان نداریم، بلکه در دنیادوستی و دنیاگرایی، از آنان جلوتر نرفته باشیم، عقب تر نیستیم! اگر هم عقب مانده باشیم، از ضعف و ناتوانی بوده نه از قوت دینداری؛ و نستجیر بالله، اگر عملأ در زمره ی مکذبین روز حساب و جزا قرار گرفته باشیم، باید آیات قرآن را با تدبر بخوانیم و در عاقبت کار خود بیندیشیم. این قرآن است که با قاطعیت می فرماید: "به طور مسلم زیان کرده اند آنان که دیدار خدا را دروغ انگاشتند...". (انعام/31)
گوینده ی سخن خداست. در وجود بیداردلان لرزه می افکند و می فرماید: مردمی دیدار ما را را باور نمی کنند و اصلأ ما را به حساب نمی آورند و راهی جز راه ما پیش گرفته اند و می روند. اینان راه یافتگان نیستند و به هدف مقصود از خلقت خود نمی رسند. دینداری را در یک سلسله الفاظ و اعمال خشک بی روح خلاصه کرده اند و عملأ کاری با خدا ندارند.

آیه الله بهاءالدینی
رسیدن به مقامات عالی انسانی که نهایتی ندارد در سایه بندگی است. انسان به میزانی که حرکتش الهی و خالص گردد به خدواند و اولیای او نزدیک می شود.

آقای مجتهدی تهرانی
خودتان را پیدا کنید به دنبال خودتان بگردید. مثل کسی که انگشتر طلا یا عقیقش در میان آشغال ها گم شده و او آنقدر به دنبال آن می گردد تا آن را پیدا می کند. پس شما هم بگردید و خودتان را پیدا کنید. جواهرید شماها؛ بخصوص شما جوانها. در روایت آمده «تعجبم از کسی که به دنبال گمشده هایش می گردد تا آن را بیابد ولی به دنبال خودش نمی گردد«.

آیه الله حق شناس
مخصوصا وقتی جوان برای نماز شب بلند می شود؛ اما خوابش می آید و سرش به این طرف و آن طرف می رود، چانه اش پایین می افتد، پروردگار درهای آسمان را باز می کند و خطاب به ملائکه می فرماید« انظروا الی عبدی. یعنی به بنده من نگاه کنید!» خداوند علی اعلی افتخار می کند که ببینید این بنده من کاری را که بر او واجب نکرده ام چگونه به جا می آورد. پروردگار می فرماید به او سه چیز مرحمت می کنم: اول اینکه موفق به توبه اش می کنم. موفق به توبه نصوح و قاطعش می کنم. دوم اینکه گناهانش را می آمرزم و سوم اینکه رزق وسیعی نصیبش می کنم.