عقیق: دعا يك معناى لغوى و يك معناى اصطلاحى دارد.

در لغت به معناى «ندا و صدا زدن» است: «دعوت فلانا، يعنى: او را صدا زدم». و در اصطلاح بدين معناست كه فرد پست و پايين، از فرد برتر و بالا، با حالت خضوع و سرافكندگى، چيزى را طلب كند.

شيخ صدوق (ره) از ائمه اطهار- عليه السّلام- روايت كرده كه فرمودند:
1- «من بلغه شي‏ء من الخير فعمل به كان له من الثّواب ما بلغه و ان لم يكن الامر كما نقل اليه«
يعنى: «اگر به كسى خبر برسد كه مثلا فلان عمل، فلان مقدار ثواب دارد و او آن را انجام بدهد، خداوند متعال همان مقدار ثواب را خواهد داد، اگر چه در واقع اين چنين نباشد.«

و نيز صفوان از امام صادق- عليه السّلام- روايت كرده كه حضرت فرمود:
2- «من بلغه شي‏ء من الخير فعمل به كان له اجر ذلك و ان كان رسول اللَّه(ص) لم يقله.«
يعنى: «اگر به كسى خبر برسد كه فلان كار چه مقدار ثواب دارد و بدان عمل كند، پروردگار منّان همان ثواب را به او خواهد داد اگر چه پيامبر(ص) آن را نگفته باشد.«

شيخ كلينى (ره) از حضرت صادق- عليه السّلام- اين چنين روايت كرده است:
3- «من سمع شيئا من الثّواب على شي‏ء فصنعه، كان له اجره و ان لم يكن على ما بلغه.
يعنى: «اگر كسى ثوابى را بر چيزى بشنود و آن را انجام دهد، ثوابش را خواهد برد، اگر چه در واقع، خبر مطابق آنچه شنيده، نباشد.«

اهل سنت نيز از جابر بن عبد اللَّه انصارى (ره) روايت كرده‏ اند كه پيامبر(ص) فرمود:
4- «من بلغه عن اللَّه فضيلة فاخذها و عمل بما فيها ايمانا باللَّه و رجاء ثوابه، اعطاه اللَّه تعالى ذلك و ان لم يكن كذلك.«
يعنى: «اگر به فردى بگويند فلان عمل نيك نزد خداوند متعال فلان اندازه فضيلت و ثواب دارد و او هم آن را به قصد رسيدن به اين فضيلت، انجام بدهد، ذات اقدس الهى، آن ثواب را به او خواهد داد، اگر چه واقع، امر اين چنين نباشد.«
بنا بر اين، هم شيعه و هم اهل سنت بر اين مطلب اتفاق نظر دارند.

پی نوشت:

آيين بندگى و نيايش (ترجمه عدة الداعي)، ص19.

منبع:افکار نیوز