عقیق: مراسم بزرگداشت شصت و ششمین سالگرد ارتحال بزرگ مرجع فقید عالم تشیع آیت الله العظمی بروجردی(ره) با حضور آیات عظام سبحانی و جوادی آملی و با سخنرانی استاد حاج شیخ حسین انصاریان در مسجدی که خود پایه گذارش بود یعنی مسجد اعظم قم و در جوار حرم مطهر کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه(س) در حالی برگزار شد که شاگردانش در سوگ حضرت استاد گریستند.
در این مراسم رئیس و برخی اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، تنی چند از اعضای خبرگان رهبری، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، اعضا و مسئولان شورای عالی حوزه های علمیه، نمایندگان بیوت مراجع عظام تقلید، استاندار و مسئولان استانی قم، مسئولان نهادهای حوزوی، طلاب و اقشار مختلف مردم حضور داشتند.
ادای احترام مردم به ساحت مرجعیت
مردم مومن و انقلابی و دلداده فقه و فقاهت شامگاه پنجشنبه بیست و یکمین روز فروردین ۱۴۰۴ به مسجد اعظم قم آمده بودند تا با شرکت در این مراسم، به ساحت مقدس مرجعیت و فقیه عالیقدری که مراجع عظام تقلید به شاگردیش افتخار می کنند ادای احترام کنند و بگویند قدرشناس فقها و بزرگانی که عمرشان را برای دین و دیانت مردم صرف کردند، هستند.
گریه شاگرد در فراق استاد پس از ۶۶ سال
از جلوه‌های دیدنی این مراسم، گریه آیت الله العظمی جوادی آملی بود که پس از ۶۶ سال از ارتحال استاد عزیزش، همچنان در فراقش سوگوار است و اشک می ریزد و می گرید که نشان از جایگاه رفیع استاد و شاگردی در حوزه علمیه دارد.
قرائت آیاتی از کلام الله مجید و مرثیه سرایی ذاکران اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام هم حال و هوای خاصی به مراسم بزرگداشت حضرت آیت الله بروجردی(ره) بخشیده بود.
انصاریان: تشکیل حوزه‌های علمیه به خاطر تأمین سعادت مردم است
حجت الاسلام والمسلمین انصاریان در این مراسم با اشاره به این که تشکیل حوزه علمیه برای تربیت عالمان ربانی و رساندن دین به مردم، کار عظیمی بود که پیامبر اکرم (ص) و ائمه طاهرین (ع) انجام دادند، اظهار کرد: تشکیل این حوزه ها به خاطر تأمین خیر دنیا و آخرت مردم بود. هیچ مکتب و آئینی به اندازه پیامبر(ص) و ائمه طاهرین تشویق به تعلیم و تعلّم نکرده است. روایاتی که ارزش معلم و متعلم را بیان می کند شگفت آور است، اما باور آن برای کسی که نور ندارد، مشکل است.
استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: این بزرگواران همه هم و غمّ خود را برای تربیت عالمان ربانی گذاشتند. مرحوم امین الاسلام در معنای «ربیّون» می گوید: «ربیون عالمانی بودند دین شناس و هنر مهم آنها این بود که مردم را در برابر حوادث چه تلخ و چه شیرین وادار به شکیبایی و استقامت می کردند».
این خطیب مشهور تصریح کرد: کسانی که در حوزه علمیه از زمان پیامبر (ص) تا امام حسن عسکری (ع) تربیت شدند، انسان های اعجاب انگیزی هستند. یعنی این عالمان ربانی تا روز قیامت برای حوزه های بعد از غیبت، درس و پند و عبرت هستند.
عالمی که ۴۰ سال نماز صبح خود را با وضوی نماز شب می خواند
وی ادامه داد: در حوزه علمیه امام زین العابدین (ع) سعید بن جبیر تربیت می شود. ابوعبدالله سویدی بار می آید که ۴۰ سال تمام نماز صبح خود را با وضوی نماز شب می خواند. در حوزه حضرت، ابوحمزه ثمالی راوی دعای سحر تربیت شد. در حوزه امام صادق (ع) و امام باقر(ع)، شخصیت های ربانی به وجود آمدند. «حمران بن اعین» وقتی از دنیا می رود، امام صادق (ع) به گونه ای گریه می کنند که شانه هایشان می لرزد.
استاد اخلاق حوزه، به معرفی نمونه های دیگری از شاگردان ائمه (ع) به عنوان عالم ربانی پرداخت و افزود: در حوزه موسی بن جعفر (ع)، این عمیر تربیت می شود که ۹۰ جلد کتاب روایی دارد که همه ابتدا به «سمعت» شده است. وقتی حکومت عباسی او را گرفتند و تمام مغازه‌اش را غارت کردند، خواهرش تمام آن کتاب ها را به آب ریخت. وقتی بیرون آمد باز این معارف الهی را نوشت. در این حوزه «علی بن یقطین» تربیت می شود. هشام بن حکم راوی روایت عقل و جهل تربیت می شود. در حوزه امام رضا (ع) و امام جواد (ع) صفوان بن یحیی تربیت می شود که انسان از خواندن زندگی او مبهوت می شود. اینها سه نفر بودند که با یکدیگر قرارداد کردند، هرکدام که زودتر از دنیا رفت دو نفری که زنده ماندند، کل نماز و روزه عمر او را قضا کنند. اینها در شیعه سازی اثرگذار بودند. فضل بن شاذان در محضر امام رضا (ع) ۵۰ جلد کتاب نوشته که برخی چاپ شدند.
به گفته حجت الاسلام والمسلمین انصاریان، عالم ربانی اهل خشیّت است، خداترس است و این خداترسی دائمی است چون هیچگاه خدا را فراموش نمی کند. عالم ربانی در نور توحید، نبوت و امامت زندگی می کند و نمی تواند خداترس نباشد. در روایت داریم که عالمان ربانی امینان خدا بر روی زمین هستند. مرحوم ملاعبدالصمد همدانی به این روایت که می رسد، می گوید که عالم ربانی کسی است که آنچه را نمی داند بدان فتوا نمی دهد و آنچه را می داند از فتوا دادن دریغ نمی کند.
فتوای میرزای شیرازی کمر انگلیس را شکست
این خطیب مشهور با بیان اینکه تأثیر «فتوا» در شیعه پررنگ بوده است، به فتوای مرحوم میرزای شیرازی در تحریم استعمال توتون و تنباکو اشاره کرد و گفت: این فتوا، کشور را در انقلاب دینی قرار داد و کمر انگلیس را شکست.
حجت الاسلام والمسلمین انصاریان به ذکر خاطره ای پرداخت و افزود: مشکلی برای من پیش آمده بود، نزد آیت‌الله العظمی گلپایگانی رفته بودم، ۹۰ سال غرق در فقه بود. فکری کرد و فرمود: «نمی دانم». بعد رو به آیت‌الله العظمی صافی کردند و فرمودند: «فلان کتاب را بیاور شاید پاسخ آن در آن کتاب باشد». علمای ربانی این‌گونه‌اند.
حق نداری یک نفر را مقلّد من کنی!!
استاد حوزه علمیه قم، خصوصیت دیگر امناء الله را تبلیغ دین دانست و گفت: مرحوم آیت الله بروجردی(ره) ماه رمضان و عاشورا در بروجرد منبر می رفتند. ایشان اولین مرجعی بود که به عروه حاشیه زد. یکی از علمای تبریز خطاب به ایشان نوشت، من حاشیه را دیدم و شما را اَعلم می دانم، اهل منطقه را به شما برگردانم؟ ایشان نوشتند که نخیر. امروز مرجع شیعه آسید ابوالحسن اصفهانی است. حق نداری یک نفر را مقلّد من کنی.
وی اظهار کرد: یک نفر به آسید احمد خوانساری گفت من از کرج می آیم. پشت سر شما نماز می خوانم. می شونم قبل از تکبیرة‌الاحرام با حالتی می فرمائید که السلام علیک یا اباعبدالله. آیا وارد است؟ گفت «خیر، من می گویم، چون این عمامه و منبرها و حوزه ها مدیون اباعبدالله(ع) است.»
تواضع عجیب مرحوم شیخ عباس قمی
استاد انصاریان، مرحوم شیخ عباس قمی را به معنای واقعی کلمه «عالم ربانی» دانست و گفت: ایشان ۲۰ سال مشهد بود. ماه رمضان او را به نماز و منبر در مسجد گوهرشاد دعوت کردند. بالای منبر نگاهش به مرحوم تربتی افتاد، حرفش را قطع کرد. پایین آمد و داخل جمعیت رفت. دست او را گرفت و گفت با وجود شما برای من جای منبررفتن نیست.
«به جایی رسیده ام که هر ذکری می گویم، نور ذکر از دهانم بیرون می زند»
عالم ربانی«منیّت» ندارد نکته دیگری بود که استاد انصاریان به آن اشاره کرد و با بیان خاطره ای، اظهار کرد: یکی از علما گفت من از شاگردان آشیخ مجتبی قزوینی و آشیخ هاشم بودم. ایشان نقل کرد که من (آشیخ مجتبی قزوینی) و آشیخ هاشم، جوان و طلبه بودیم. مشهد برق نداشت. در کوچه تاریک به حرم امام رضا می رفتیم. دیدیم یک نور جلوی ما می جهد و خاموش می شود. سرعت گرفتیم، دیدیم شیخ عباس قمی است. گفتیم این نور برای شماست که می جهید و خاموش می شد؟ گفت شما چکار دارید؟ مگر نمی خواهید زیارت امام رضا (ع) بروید؟ گفتیم ما نمی رویم. ایشان فرمودند رو به گنبد بایستید و به امام رضا(ع) قسم بخورید تا زنده ام نقل نکنید. قسم خوردیم. گفت «من به جایی رسیده ام که هر ذکری می گویم، نور ذکر از دهانم بیرون می زند.»
به گفته استاد انصاریان یک خصوصیت دیگر عالم ربانی، «اخلاص» است و او فقط برای خدا کار می کند. عالم دینی قبل از همه مردم باید در تمام وجودش، عشق ابی عبدالله(ع) جریان داشته باشد.
