راه‌های آمادگی قلبی برای زیارت اربعین

عقیق: از جمله آداب معنوی با باطنی زیارت، آمادگی قلبی است، به این معنا که پس از نیت، خانه‌ی قلب را مهیای زیارت کرده، دل را پیشاپیش روانه حرم کنیم. لازمه‌اش این است که زائر به نکاتی توجه داشته باشد:

پرهیز از امراض قلب و تزکیه
منظور از قلب همان فضای روح نسان است که در قرآن مرکز ایمان انسان و در روایات، حرم خدا معرفی می‌شود. منظور از امراض قلبی، یعنی آن دسته از خصلت‌هایی که سبب کدورت قلب یا قساوت قلب می شود که شامل حسد، کبر، بدگمانی، بدبینی، عُجب، نفاق، خشم، طمع، ریا و هرگونه مسائل مربوط به روح است. فردی که مبادرت به زدودن این امراض می‌کند، گفته می‌شود اهل تزکیه است.

مناجات
مناجات با خداوند یا دعا نقش مهمی در آمادگی قلب دارد. این مناجات‌ها را می‌توان از طریق کتب ادعیه مثل مفاتیح الجنان یافت که در نرم‌افزارهای موبایلی هم یافت می‌شود. ادعیه صحیفه سجادیه، مناجات خَمس عشر (پانزده‌گانه) امام سجاد علیه‌السلام، مناجات مسجد کوفه‌‌ی امیرالمؤمنین علیه‌السلام و ادعیه‌ای که در تعقیبات نماز وارد شده است، از جمله مناجات‌های مهم محسوب می‌شوند.

زیارتنامه‌ها
خواندن زیارتنامه‌ها نقش مؤثری در امادگی قلبی انسان برای زیارت ائمه معصوم دارد که در بین آنها، «زیارت عاشورا» زیارتی نافع و اثرگذار است.

طلب مغفرت و تلاوت قرآن
 استغفار سبب زدوده شدن گناهان و تبعات منفی آن برای انسان می‌شود، نشان به اینکه  امیرالمؤمنین علیه‌السلام در بخش‌هایی ابتدایی دعای کمیل به پنج نوع گناه اشاره می‌فرمایند که این گناهان گاهی سبب نزول عذاب و  نقمت، گاهی سبب تغییر نعمت، برخی از آنها سبب حبس دعا و نیز گناهانی سبب نزول بلا می‌شوند و برای هر کدام از آنها به درگاه خداوند طلب مغفرت می‌کنند؛ این عبارات شامل این فرازها است: «اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ، اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ،اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ الدُّعَاءَ، اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ الْبَلاَءَ». در اهمیت استغفار همین بس که  پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «إِنَّهُ لَیُغانُ عَلیٰ قَلْبی وَ إِنّی لَاَسْتَغْفِرُ اللهَ بِالنَّهارِ سَبْعینَ مَرَّة؛ به‌درستی که قلب من زنگارآلود می‌‌شود [ازاین‌‌رو] در هر روز 70 بار از خدا طلب مغفرت می‌کنم.» یا درباره نقش استغفار در جلای قلب فرمود «إِنَّ لِلْقُلُوبِ صَدَأٌ كَصَدَإِ اَلنُّحَاسِ فَاجْلُوهَا بِالاِسْتِغْفَارِ وَ تِلاَوَةِ اَلْقُرْآنِ؛ همانا براى دلها زنگی است مانند زنگ مس؛ پس آنها را به استغفار و خواندن قرآن جلا دهید.»

خواندن احادیثِ فضائل عترت
مطالعه احادیث مربوط به فضائل عترت راهکاری مؤثر در کسب آمادگی باطنیِ زیارت است. این احادیث در منابع روایی شیعه دیده می‌شود که از جمله آنها مدینةالمعاجز سیدهاشم بحرانی، اثبات الهُداة شیخ حرِ عاملی، بخش‌هایی از کتاب اصول کافی و ... است. البته با اندک جستجویی در فضای اینترنت می‌توان به این دست احادیث دسترسی یافت.

خواندن احادیث فضائل زیارت
از نافع‌ترن منابعی که در این زمینه وجود دارد، کتاب «کامل الزیارات» ابن قولِوِیه است. ترجمه این کتاب را می‌توان از اینجا دریافت کرد.

منبع:تسنیم