حق و امیرالمؤمنین(ع) تا روز قیامت باهم هستند

عقیق:حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ حسین انصاریان استاد حوزه علمیه و مفسر قرآن کریم در سخنرانی با موضوع  «گردش حق بر مدار امیرالمؤمنین (ع)» اظهار داشت: کتاب «تاریخ دمشق» از کتب مهم اهل‌سنت است که نویسنده‌اش عالمی به‌نام «ابن‌عساکر» است. ایشان این روایت فوق‌العاده را در جلد سوم، صفحه ۱۲۰ با سلسله سند خودشان نقل می‌کند. روایت کوتاهی است، ولی خدا می‌داند که چقدر معنا در این روایت نهفته است!

حق و علی محال است که از هم جدا شوند

وی افزود: روایت این است: جمله اول: «عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ» علی با حق معیّت دارد و همراه است؛ جمله دوم: «وَالْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ» حق هم با علی معیت دارد. جمله سوم: «وَلَنْ یَتَفَرَّقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ» این دوتا، یعنی حق و علی محال است که از هم جدا شوند. حق و علی، علی و حق همراه هستند و معیّت دارند. تا چه وقتی معیّت دارند؟ تا اینکه روز قیامت در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند.

انصاریان گفت: این روایت، خیلی کوتاه است و یک خط هم نمی‌شود، ولی من با خواست خدا، کتابی نزدیک سیصد صفحه در توضیح این روایت نوشته‌ام. این حق چیست که با علی(ع) معیّت دارد؟ یکی ایمان است؛ ایمان، حق است. ایمان به خدا، قیامت، فرشتگان، قرآن و ۱۲۴ هزار پیغمبر. این حق در این جلوه‌اش با علی(ع) معیّت دارد.

امیرالمؤمنین(ع)، شیفته و سرگشته ذات خداوند

این مفسر قرآن کریم گفت: پیغمبر اکرم(ص) روایت دیگری دارند که بعضی‌ها گلایه مختصری از امیرالمؤمنین(ع) نزد حضرت کردند، پیغمبر(ص) فرمودند: گلایه نکنید و زبانتان را نگه دارید! در کنار علی جای گلایه وجود ندارد، چرا که «علیٌ مَمسُوس فی ذاتِ الله». درک این روایت بسیار بسیار مشکل است!

معیّت پنهان امیرالمؤمنین(ع) با انبیای الهی

وی تصریح کرد: واقعاً این را از روی ایمان می‌گویم؛ علی(ع) از ولادت تا شهادت، با حق در همه تجلیاتش بوده و همراهی داشته است. خود امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: «کُنْتَ‏ُ مَعَ الأنْبیاء سِرًّاً» باز درک این مسئله هم کار مشکلی است! حضرت می‌فرمایند که من با ۱۲۴ هزار پیغمبر در پنهان بوده‌ام؛ این یعنی چه؟ من با ۱۲۴ هزار پیغمبر معیّت داشته‌ام؛ آیا معنی‌اش این است که همه پیغمبران عاشق من و مؤمن به من بوده‌اند؟

انصاریان افزود: وقتی همه انبیا طبق آیات قرآن در سوره اعراف و سوره بقره، به پیغمبر و قرآن ایمان داشته‌اند، این امری یقینی است! پیغمبر اکرم(ص) و علی‌بن‌ابی‌طالب یک جان و «أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکمْ» بوده‌اند، به‌صورت پنهان و با کیفیت عشق و ایمان با انبیا بوده یا معیّتش با پیغمبران به‌صورت دیگر بوده است. «وَ مَعَ رَسول اللّه جَهراً» اما معیّت من با پیغمبر اکرم(ص) به‌طور آشکار بوده است.

امیرالمؤمنین(ع) و قرآن، معرّف یکدیگر

این مفسر قرآن کریم گفت: روایت دیگری هم داریم که می‌گوید: «عَلِیٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَالْقُرْآنُ مَعَ عَلِیٍّ» علی با قرآن معیّت دارد و قرآن با علی. ما اگر برای قرآن مجید چند وجود تصور کنیم: وجود ذهنی، قرآنی که در حافظه است؛ وجود لفظی، قرآنی که به زبان جاری می‌شود؛ وجود کتبی، قرآنی که در اختیار همه مسلمان‌ها و بین دو جلدِ خطی و چاپی‌اش است؛ یک وجود هم وجود عینی قرآن است که امیرالمؤمنین(ع) آن وجود عینی قرآن است.

وی تصریح کرد: قرآن یک وجود ذهنی، یک وجود کتبی، یک وجود لفظی و وجود دیگرش، وجود انسانی قرآن است؛ یعنی هرکس امیرالمؤمنین(ع) را ببیند، کل قرآن را با همه اسرار و علومش دیده است و بین علی(ع) و قرآن هیچ جدایی نیست.

امیرالمؤمنین(ع)، حقیقتی در دو جلوه لفظی و انسانی

انصاریان گفت: در حقیقت، او یک ماهیت، نور و حقیقت در دو جلوه لفظی و جلوه انسانی است. وقتی قرآن‌ها را در جنگ صفین با ترفند و خدعه عمروعاص بر سرِ نیزه کردند و مردم هم گوش به امیرالمؤمنین(ع) ندادند که حضرت فریاد می‌زدند: من قرآن ناطق هستم و این قرآن‌های سر نیزه، قرآن کتبی است؛ شما از من اطاعت کنید! اماگول‌خورده‌های لشکرش روی برگرداندند و سبب شدند که ظاهرِ جنگ به شکست بینجامد؛ بعد هم جنگ نهروان و بعد هم شهادت امیرالمؤمنین(ع) پیش آمد که عاملش همان گول‌خورده‌های جنگ صفین بودند.

این استاد حوزه علمیه در پایان سخنان خود گفت: «عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَالْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ، عَلِیٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَالْقُرْآنُ مَعَ عَلِیٍّ»؛ در بعضی از روایات: «وَ لَنْ یفْتَرِقَا حَتّی یرِدَا عَلَی الحَوْضِ یوْمِ القِیامَةِ»؛ به نقل تاریخ دمشق: «لَنْ یَتَفَرَّقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ» اینها از هم جدایی ندارند تا هر دو در روز قیامت به من برسند.