۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۱۲ : ۰۱
عقیق: از شایعه تا واقعیت: سی و چهار سال از ارتحال امام خمینی(ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی میگذرد؛ شخصیتی که نلسون ماندلا، از ایشان به عنوان فرزند مشهور اسلام نام برد و گفت: او در نشان دادن راه درست به نسلهای حاضر و آینده مسلمانان سهم به سزایی داشته است.
میخائیل گورباچف، رهبر شوروی کمونیستی هم گفته بود: امام خمینی(ره) فراتر از زمان میاندیشید و در بعد مکان نمیگنجید. او توانست اثر بزرگی در تاریخ جهان به جای بگذارد.
حتی هنری کیسینجر، استراتژیست و مشاور یهودیالاصل رئیسجمهور سابق آمریکا معتقد بود: آیتالله خمینی، غرب را با بحران جدی برنامهریزی مواجه کرد. او با معیارهای دیگری، غیر از معیارهای شناختهشده در دنیا سخن میگفت و عمل میکرد؛ گویی از جایی دیگر الهام میگرفت. دشمنی آیتالله خمینی(ره) با غرب، برگرفته از تعالیم الهی او بود. او در دشمنی خود نیز خلوص نیت داشت(نظر سایر اندیشمندان را اینجا بخوانید).
اما در همان زمان بسیاری سعی کردند تا چهرهای مخدوش و ناصحیح از امام خمینی(ره) نشان دهند. در طول چند دهه اخیر و قدرتنمایی ایران در عرصه جهانی تحریف شخصیت و مشی بنیانگذار انقلاب اسلامی شدت بیشتری گرفته است، به طوری که شایعات و شبهاتی هدفدار ساخته میشود و یا شایعاتی که به آنها پاسخ داده شده هر سال تکرار میشود تا در ذهن مخاطب اثر سوء بگذارد. در ادامه به تعدادی از این موارد که درباره بزرگترین شخصیت سیاسی قرن ساخته شده اشاره میشود:
* امام خمینی(ره) اصالتاً هندی است؟
شایعه: یکی از شایعاتی که پیرامون امام خمینی(ره) مطرح بود این است که اصالتاً خاندان خمینی اهل هندوستان بودند و ایرانی نیستند!
بررسی تاریخی نشان میدهد خاندان خمینی ابتدا ساکن نیشابور بودند، جد سیزدهم ایشان سیدحیدر موسوی اردبیلی کردی بوده که برای تبلیغ اسلام راهی کشمیر هند میشود. پس از این هجرت فرزندان و نوادگان سیدحیدر راه پدر را در هند ادامه میدهد؛ تا زمانی که پدربزرگ امام خمینی(ره) به ایران باز میگردد و در خمین ساکن می شود(اطلاعات بیشتر را اینجا بخوانید).
* حمایت دولتهای خارجی از امام خمینی(ره)
شایعه: یکی دیگر از شبهاتی که پیرامون انقلاب اسلامی مطرح میکنند مربوط به حمایت انگلیسیها از امام خمینی (ره) است. شبکه اینترنشنال هم این خط را در دستور کار خود قرار داد.
در همین رابطه علی افشاری تحلیلگر سیاسی ضد ایرانی در شبکه اینترنشنال گفت: به نظرم اینخطا هست که ما فکر کنیم آقای خمینی محصول یک توطئه خارجی بوده؛ بلکه از دل جامعه ایران به وجود آمده است هرکسی در ایران ۵ دهه اخیر در ایران زندگی کند می داند چه طرفداران پرشوری هم دارد!
گذشته از این، فِرِد هالیدی نویسنده سرشناس و استاد دانشگاه و متخصص روابط بینالملل و امور خاورمیانه نیز در این باره گفته بود: «انقلاب ایران در خیابانها و مساجد رخ داد نه در اتاق خبر بیبیسی در لندن. آیتالله خمینی شبکه ارتباطی خود را داشت، اما از آنجا که شاه و اطرافیانش نمیتوانستند بفهمند چه اتفاقی در حال رویدادن است، به دنبال یک تئوری توطئه بودند.»
آرشیو ملی بریتانیا که هر ۳۰ سال اسنادی محرمانه را منتشر میکند، در سال ۱۳۹۰ اسناد مربوط به سالهای انقلاب تا تسخیر لانه جاسوسی و جنگ تحمیلی را منتشر کرد. در این مراسمی که مجید تفرشی، پژوهشگر آرشیو ملی بریتانیا نیز حضور داشت، نقش موثر انگلیس در انقلاب ایران را با توجه به همین اسناد افسانه خواند و گفت: «یک جریان فکری و سیاسی سنتی قوی در داخل و خارج از ایران وجود دارد که معتقد است هر بدبختی سر ایران آمده زیر سر انگلیسیهاست. از سوی دیگر، نگاه کاملا متناقضی هم درباره نقش انگلیس و آمریکا در انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ وجود دارد. نگاهی که انقلاب ایران را ناشی از توطئه آمریکا، بریتانیا و غرب علیه حکومت پهلوی میداند. به نظر من هر دوی این نظرات باطل است(اینجا را بخوانید).
همچنین برخی دیگر برای شکل گیری این تصور دروغ در اذهان عمومی تصویر زیر را با عنوان همراهی سفیر انگلیس با امام خمینی منتشر کردند تا نشان دهند که دست انگلیس، انقلاب اسلامی ایران را حمایت کرده است.
اما برخلاف تصورات، فردی که کنار حضرت امام خمینی(ره) حضور دارد، سِر جان گراهام سفیر وقت بریتانیا در ایران نیست بلکه کریم سنجابی، رئیس جبهه ملی ایران و وزیر فرهنگ دولت محمد مصدق بود(اینجا را بخوانید).
کریم سنجابی، رئیس جبهه ملی
سِر جان گراهام، سفیر اسبق بریتانیا
از سوی دیگر در ۱۲ خرداد سال ۱۳۹۵ یعنی ۲ روز مانده به مراسم سالگرد ارتحال امام راحل(ره) نیز، بیبیسی فارسی مدعی دستیابی به اسنادی شد که حکایت از تماسهای سِری آیتالله خمینی، با دولتهای جان اف کندی و جیمی کارتر دارد. هرچند که مسئله مبارزه با آمریکا از سال ۴۲ تا آخرین لحظه حیات امام(ره) کاملاً روشن، شفاف، علنی و غیرقابل انکار است اما این موضوع واکنشهای گستردهای را هم درپی داشت.
آیتالله خامنهای رهبر انقلاب در بیانات خود به مناسبت سالگرد رحلت امام خمینی در همان سال فرمودند:«انگلیسِ واقعاً خبیث؛ هم در گذشته، از دوران اوایل رژیم طاغوت تا دوران انقلاب، [هم] بعد از دوران شروع انقلاب و پیروزی انقلاب تا امروز، همواره انگلیس با ما دشمنی کرده است؛ حالا هم بهمناسبت سالگرد امام، دستگاه تبلیغاتی دولت انگلیس علیه امام، بهاصطلاح سند منتشر میکند؛ سند منتشر میکند علیه امام بزرگوار، امام پاکیزه و مطهّر! سند را از کجا آوردهاند؟ از مدارک آمریکایی! خب، آمریکایی که هواپیمای مسافری را با قریب سیصد نفر سرنگون میکند، از جعل سند ابائی دارد؟ دشمنیِ انگلیسها اینجوری است»
گری سیک، عضو شورای امنیت ملی آمریکا در زمان ریاست جمهوری کارتر، در واکنش به ادعای بی بی سی فارسی مبنی بر تماس امام خمینی (ره) با مقامات آمریکایی، آن را جنجالسازی بر سر موضوعی بیاهمیت خواند و تصریح کرد که جدای از انتخابهای گزینشی در نقل قولها و برخی اشتباهات واقعی در گزارش بی بی سی،این یک جنجال بزرگ بر سر موضوعی بی اهمیت یا بسیار کم اهمیت است.
ابراهیم یزدی، وزیر امورخارجه دولت موقت هم عنوان کرد: این سخن نادرستی است. اولاً آقای خمینی پیام شخصی برای کارتر نفرستاد بلکه این کارتر بود که پیام فرستاد و آقای خمینی به پیام او جواب داد. ثانیاً مبادله این پیامها برای اولین بار توسط «گاری سیک»، عضو شورای امنیت ملی آمریکا در دولت کارتر در کتابش همه چیز سقوط می کند افشا شد. آنچه در گزارش خبری بی بی سی آمده است خلاصه ناقصی از پنجمین و آخرین پیام مبادله شده است.در این خبر به نقل از آقای خمینی آمده است که:«… ما با آمریکاییها هیچ دشمنی خاصی نداریم….». در حالی که در متن اصلی پیام آمده است:« ما با مردم آمریکا هیچ دشمنی خاصی نداریم….» (بیشتر را اینجا و اینجا بخوانید)
* امام خمینی(ره) وعده آب و برق مجانی داد؟
شایعه: هرساله با نزدیک شدن به سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و یا مراسم ارتحال امام خمینی(ره)، شایعه «وعده آب و برق مجانی» منتسب به بنیانگذار انقلاب توسط برخی رسانهها داغ میشود و اصرار دارند به افکار عمومی بقبولانند که امام خمینی(ره) اولین شخصی بودند که وعده «آب و برق مجانی» را مطرح کردند و با چنین وعدههایی بود که مردم با انقلاب اسلامی همراه شدند.
اما برخلاف شایعات، امام خمینی(ره) در سخنرانی خود در بهشت زهرا(س) هیچ صحبتی پیرامون رایگان شدن آب و برق مطرح نکردند. فیلم کامل این سخنرانی و مراجعه به روزنامههای فردای آن روز که متن کامل سخنرانی ایشان را منتشر کردند این موضوع را تایید میکند که رهبر کبیر انقلاب اصلاً در بهشت زهرا(س) درباره آب و برق مجانی صحبتی نکردند. متن کامل تمام سخنرانیهای امام خمینی(ره) از سال ۴۲ نیز در مجموعه ۲۱ جلدی «صحیفه امام» موجود است که بهراحتی امکان جستوجوی اینترنتی در آن هم فراهم شده و در آنجا نیز چنین وعدهای در سخنرانی امام در بهشت زهرا(س) دیده نمیشود.
در هیچ کدام از روزنامههای (شنبه ۱۴ بهمن ۵۷) صحبتی از وعده آب وبرق رایگان در سخنرانی امام(ره) در بهشت زهرا(س) نشده است
پس این شایعه و تصاویر روزنامههای مرتبط با آن از کجا آمده است؟ نخستین بار این عباس امیر انتظام، سخنگوی دولت موقت بود که از تصویب لایحهای به منظور رایگان کردن آب و برق آن هم فقط برای اقشار کم درآمد خبر داده بود. مطلبی که روزنامه کیهان در تاریخ ۸ اسفند و با تیتر بزرگ آن را منتشر کرد اما شاید به دلیل انتخاب فونت ریز برای عنوان «سخنگوی دولت»، زمینه برای انتساب این جمله به امام(ره) مهیا شد.
روزنامه کیهان در تاریخ ۸ اسفند، برای اولین بار موضوع آب و برق مجانی را از زبان سخنگوی دولت مطرح کرد
اولین بار امام خمینی(ره) در ۱۰ اسفند (حدود یک ماه پس از ورود به ایران) و در مدرسه فیضیه قم در این باره صحبت کردند. درواقع، فایل صوتی امام درباره آب و برق مجانی که در بسیاری از رسانهها منتشر شده (و روی فایل تصویری مراسم بهشت زهرا گذاشته شده)، فایل منقطع شدهای از سخنرانی ایشان در مدرسه فیضیه قم است که میفرمایند: «ما علاوه بر اینکه زندگی مادی شما را میخواهیم مرفه بشود، زندگی معنوی شما را هم میخواهیم مرفه باشد. شما به معنویات احتیاج دارید. معنویات ما را بردند اینها. دلخوش نباشید که مسکن فقط میسازیم، آب و برق را مجانی میکنیم برای طبقه مستمند، اتوبوس را مجانی میکنیم برای طبقه مستمند، دلخوش به این مقدار نباشید. معنویات شما را، روحیات شما را عظمت میدهیم؛ شما را به مقام انسانیت میرسانیم» (کامل را اینجا بخوانید)
متن سخنرانی منتشر شده امام در فیضیه (تاریخ چاپ سخنرانی روز ۱۲ اسفند)
* امام خمینی(ره) گفت اقتصاد مال خر است؟
شایعه: برخی افراد و رسانهها با پخش بخشی از سخنان امام خمینی(ره) مدعی شدند که ایشان فرمودند «اقتصاد مال خر است» تا اینگونه القاء کنند که نگرش منفی بنیانگذار انقلاب اسلامی به اقتصاد موجب بروز مشکلات اقتصادی در کشور شده است.
اما متن کامل سخنان ایشان حاکی از موضوع دیگری است. امام خمینی(ره) در سخنرانی که بخشی از آن توسط رسانهها منتشر شده بود، فرمودند: ... هیچ من نمیتوانم تصور کنم و هیچ عاقلی نمیتواند تصور کند که بگویند ما خونهایمان را دادیم که خربزه ارزان بشود! ما جوانهایمان را دادیم که خانه ارزان بشود. هیچ عاقلی جوانش را نمیدهد که خانه ارزان گیرش بیاید. مردم همه چیزشان را برای جوانهاشان میخواهند. آدم، اقتصاد را برای خودش میخواهد؛ خودش را به کشتن بدهد که اقتصادش درست بشود؟! این معقول نیست. یا جوانهایشان را به کشتن بدهند که نان ارزان گیرش بیاید؟! این یک چیز معقولی نیست.
آنهایی که دم از اقتصاد میزنند و زیربنای همه چیز را اقتصاد میدانند از باب این که انسان را نمیدانند یعنی چه، خیال میکنند که انسان هم یک حیوانی است که همان خورد و خوراک است! منتها خورد و خوراک این حیوان با حیوانات دیگر یک فرقی دارد. این چلوکباب میخورد؛ او کاه میخورد؛ اما هر دو حیوانند.
اینهایی که زیربنای همه چیز را اقتصاد میدانند اینها انسان را حیوان میدانند. حیوان هم همه چیزش فدای اقتصادش است. زیربنای همه چیزش [است] الاغ هم زیربنای همه چیزش اقتصادش است. اینها انسان را نشناختند اصلاً که چه هست.»
مولوی، در خصوص کسانی که انسان را نشناختهاند و تعریفی جز «حیوان» از انسان ندارند و تمامی علوم طبیعی، اقتصادی و ... را نیز فقط برای همین «بدن» و رفاه زندگی میخواهند، میگوید: این همه، علم بنای آخور است/ بهر استبقای گاو و اشتر است/ بهر استبقای حیوان چند روز/ نام آن کردند این گیجان رموز.
* امام خمینی(ره) گفت خطر دانشگاه از بمب هستهای بیشتر است؟
شایعه: بسیاری از رسانههای ضدانقلاب از جمله شبکه «من وتو» با انتشار فیلم کوتاهی از یک سخنرانی امام خمینی(ره) مدعی شدند که بنیانگذار انقلاب اسلامی با «دانشگاه» مخالف هستند و هردانشگاهی را منشاء فساد میدانند.
اما این سخنرانی در واقع جزئی از سخنان امام خمینی(ره) در تاریخ ۲۷ آذر ۱۳۵۹و بمناسبت «وحدت حوزه و دانشگاه» است که به تبیین خطرات حوزه فاسد و دانشگاه ناسالم میپردازند: ... خطر دانشگاه از خطر بمب خوشهای بالاتر است، چنانچه خطر حوزههای علمیه هم از خطر دانشگاه بالاتر است باید اینها تهذیب بشوند باید اشخاص متعهد چه در حوزههای علمیه و دانشگاه کمر خود را برای اصلاح محکم ببندند.
در واقع منوتو بخشهایی از سخنان حضرت امام که درباره حوزه علمیه صحبت کرده بودند را حذف و همان بخش مربوط به دانشگاه را هم به گونهای تدوین کرده که گویی امام خمینی(ره) ضددانشگاه بودند.
- بیتفاوتی امام خمینی(ره) به مردم پس از استقبال تاریخی؟
شایعه: در کنار ۵ شایعه مطرح شده، شبههای هم مطرح شد که واکنشهای گستردهای را به همراه داشته است. در این باره ادعا که پاسخ «هیچ» امام خمینی(ره) به سوال خبرنگار خارجی مبنی بر احساسشان از بازگشت به ایران، نشان از بیتفاوتی نسبت به احساسات مردم است.
در این رابطه همان طمان حجتالاسلام محمد مفتح از نزدیکان امام به روزنامه اطلاعات گفت: «برای امام خمینی که سالها عمرشان را صرف مبارزات ملی کردهاند، چه احساسی میتواند گویاتر از این باشد که جان در کف و با قبول تمام مخاطرات تصمیم گرفتند که به ایران برگردند تا در کنار مردم مسلمان ایران باشند. کسی که بر مسلمین و جامعه بشری رهبری دارد همیشه باید جهان عمومی و منافع مردم را در نظر بگیرد و از جهان خصوصی و عواطف شخصی چشم بپوشد.
همچنین حجت الاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی پور، از همراهان امام خمینی، در ویژه نامه روزنامه اطلاعات در ۱۲ بهمن ۱۳۵۹ گفت: در مدرسه علوی خدمت امام رسیدم و در مورد این موضوع از ایشان سوال کردم. امام فرمودند «من جمله ای که گفتم در رابطه با آب و خاک ایران بود.» سوال دو جنبه دارد، یک وقت از امام می پرسند شما هنگام آمدن به خاک ایران، چه احساسی دارید؟ امام فرمودند برای من خاک ایران، خاک عراق، خاک فرانسه تفاوتی ندارد و من از اینکه قدم به این خاک می گذارم احساس فوق العاده ای غیر از اینکه در جاهای دیگری نداشتم، ندارم، اما احساس در برابر فداکاری های مردم، احساس در برابر شهدا، احساس در برابر معلولین انقلاب یا احساس در برابر آن همه عواطف و احساساتی که مردم ایران از خودشان نشان می دادند مطلب دیگری است. ایشان فرمودند: من در فرودگاه گفتم که این همه عواطف و احساسات شما بر دوش من سنگینی می کند و من نمی توانم در مقابل این همه عواطف و احساسات از شما تشکر کنم و این عاطفه امام در برابر ملت، فداکاری های مردم است؛ اما سوال اینکه آیا آمدن به خاک ایران برای شما احساس فوق العاده ایجاد می کند؟ جوابش منفی بود.
حجتالاسلام محمدحسن رحیمیان، یار دیرین امام خمینی(ره) هم این ماجرا را با یک شعر مشهور از باباطاهر توضیح دادهاست: این «هیچ» را افراد بیگانه با عالم امام(ره)، طور دیگری معنا کردند. اما ایشان بنا داشتند بگویند: «یکی درد و یکی درمان پسندد/ یکی وصل و یکی هجران پسندد - من از درمان و درد و وصل و هجران/ پسندم آنچه را جانان پسندد»
همچنین باید گفت اگر امام راحل(ره) به مردم بیتفاوت بودند چگونه بود که علی رغم توصیههای اطرافیان که عزیمت ایشان را به بهشتزهرا به دلیل ازدحام و مخاطرات احتمالی منع میکردند، ایشان به بهشتزهرا رفتند تا خاطره شهدا را زنده کنند و با وجود ضعف شدید ناشی از ازدحام باز هم تأکید کردند که لازم است به دیدار مجروحان در بیمارستان هزار تختخوابی (بیمارستان امام خمینی کنونی) بروند.
اگر معنای هیچ از سوی برخی نادیده گرفتن مردم است پس چرا در ۱۲ بهمن ۵۷ در فرودگاه مهرآباد ایشان فرمودند: من از عواطف طبقات مختلف ملت تشکر مى کنم. عواطف ملت ایران به دوش من بار گرانى است که نمى توانم جبران کنم. من از طبقه روحانیون که در این قضایاى گذشته جانفشانى کردند، تحمل زحمات کردند، از طبقه دانشجویان که در این مسائل مصایب دیدند، از طبقه بازرگانان و کسبه که در زحمت واقع شدند، از جوانان بازار و دانشگاه و مدارس علمى که در این مسائل خون دادند، از اساتید دانشگاه، از دادگسترى، قضات دادگسترى، وکلاى دادگسترى، از همه طبقات، از کارمندان، از کارگران، از دهقانان، از همه طبقات ملت تشکر مى کنم.
منبع:فارس