عقیق: گردهمایی سالانه نوحه‌سرایان کشور به میزبانی کارگاه خوشدل از صبح امروز جمعه ۱۵ اردیبهشت‌ماه در شهر مقدس قم آغاز به کار کرد.

ما برای همه مردم ایران نوحه تولید می‌کنیم

بخش عصرگاهی این گردهمایی با حضور و سخنرانی مهدی زنگنه، شاعر آئینی و نغمه‌پرداز و حنیف طاهری مداح اهل بیت(ع) برگزار شد. زنگنه در این مراسم بعد از شنیدن یک نوحه تولید شده برای اربعین اظهار داشت: ما برای همه مردم ایران نوحه تولید می‌کنیم. آثاری از این دست که براساس موسیقی اصیل ایرانی تولید و خلق می‌شود، در بدنه جامعه بیش‌تر استقبال می‌شود.

وی افزود: موسیقی اصیل ایرانی این نیست که اثری دقیقاً ما را یاد آقای شجریان یا افتخاری و ... بیندازد. این اشتباه است. بسیاری از آثار موسیقی پاپ که بسیار شنیده شده است، ریشه در موسیقی اصیل ایرانی دارد. اگر مداحان هم گاهی از موسیقی‌ها کاور می‌کنند، سراغ آثاری می‌روند که ریشه در موسیقی اصیل ایرانی دارد.

باید به نوحه، موسیقی اصیل ایرانی بیفزاییم

زنگنه با بیان اینکه این روزها توقع دارند اگر سراغ موسیقی اصیل سنتی می‌رویم، به‌روزآوری و نوآوری داشته باشیم، گفت: روزی فریاد می‌زدیم که نوحه‌سرایان به موسیقی اصیل توجه کنند. امروز که الحمدلله این قضیه رخ داده است، می‌توان خواست که به این موسیقی بیفزایند و آن را به‌روزآوری کنند.

این نغمه‌پرداز گفت: ما هنرمندیم و با ۲ ابزار شعر و موسیقی سروکار داریم. آیا هنر یک کوچه و خیابان دارد؟ هزاران هزار مسیر در هنر وجود دارد. باید به این سمت برویم که خودمان را به عنوان نوحه‌سرا شگفت‌زده کنیم.

بزرگ‌ترین معضل نوحه‌سرایی کشور، شبیه هم شدن آثار است

وی افزود: ما گنجینه موسیقایی مداحی داشتیم؛ یعنی همان نوحه‌هایی که از کودکی داشتیم. من همان نوحه‌های گذشته را با تغییر جزیی تولید می‌کنم، اما این اثر و کار جدید نیست. بزرگ‌ترین معضل نوحه‌سرایی کشور، شبیه هم شدن آثار است.

زنگنه گفت: نوحه‌های محرم سال ۱۴۰۰ چندتن از مداحان را که بررسی کردم، نشان می‌داد موسیقی کارها در دستگاه‌های دشتی، شور و ۱۵ درصد چهارگاه بود. بسیاری از این آثار را می‌توان پشت هم خواند؛ زیرا تنوع موسیقی ندارند.

زیارت ناحیه مقدسه دلیل قتلگاه‌سرایی نیست

این شاعر آئینی در خصوص استفاده از عبارت‌های عربی در نوحه گفت: اساساً یکی از راه‌های معرفت‌افزایی نگاه و بهره‌گیری از متون صحیح است که اگر چنین باشد اثر وضعی برای جلسه هم دارد، اما اگر بناست عبارت عربی را در نوحه استفاده کنیم، باید تمام نوحه را حول آن نوشت. آن محتوای عربی هم باید در نوحه تبیین شود.

وی با انتقاد از افراط در قتلگاه‌سرایی گفت: وقتی می‌گوییم افراط نکنید، می‌گویند پس چرا امام زمان در زیارت ناحیه اینگونه گفته است. امام زمان در زیارت ناحیه چند موضوع را بیان می‌کنند و تنها از قتلگاه نگفته‌اند. موسیقی قتلگاه، تل زینبیه و علقمه متفاوت است. من تحلیلی درباره زیارت ناحیه مقدسه داشتم که حتماً مراجعه کنید و بخوانید.

آثار مبتنی بر موسیقی ایرانی به این دلیل که به فطرت انسان نزدیک‌تر است، جواب می‌دهد

حنیف طاهری در این مراسم با اشاره به دلیل جواب دادن این آثار سنتی و موسیقی‌های سنتی در هیأت اظهار داشت: این آثار به فطرت انسان‌ها و شنوایی موسیقیایی مخاطبان نزدیک‌تر است، برای همین در هیأت جواب می‌دهد.

این مداح اهل بیت(ع) اضافه کرد: در فضای مداحی کشور چه در شورها و چه در نوحه‌ها، تشابه موسیقیایی زیادی داریم و آثار شبیه هم است و گویی ذهن‌های محدودی آثار را می‌سازند و ذهن‌ها شبیه هم شده است. رهبر انقلاب بارها فرموده‌اند، مداحی یک هنر است. هنری که پاک و مقدس است و در مملکت ما پذیرش بالایی دارد. نوحه‌های این روزها شبیه هم است.

یک نوحه‌سرا باید اول شاعر باشد

وی گفت: برای خروج از این اتفاق نیازمند آموزش است. رهبر انقلاب می‌فرمایند اگر محتوای شعر و نوع خواندن مداح هنرمندانه باشد، بعضاً از چند منبر سخنرانی اثرگذارتر است. مردم باید از شعر ما امام حسین(ع) را بشناسند. بنابراین باید به تمام ابعاد و ویژگی‌های ایشان توجه کنیم.

طاهری تصریح کرد: حاج مهدی آصفی می‌گفت: شعرا راه مداحان را کوتاه کرده‌اند. فرمان شعر دست شاعر و نوحه‌سراست. کسی که بنا دارد نوحه‌سرایی کند، باید شعر را بشناسد. بسیاری از آثار ما ممکن است در آینده خط‌کش آثار دیگران شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بزرگان می‌گفتند روضه‌های اهل بیت، سرّ آنان است. نباید عریان‌خوانی مقتل و روضه را داشته باشیم. این روزها روضه‌های اهل بیت در فضای مجازی در هر حال و شرایطی به دست افراد می‌رسد و این خطاست؛ زیرا سرّ اهل بیت است. بخشی از روضه بر عهده مستمع است که باید به آن فکر کنند، بفهمند و مطالعه کنند. نیر تبریزی شعری دارد که در پایان آن برای روضه این گونه دارد که پایان روضه را به مستمع می‌سپارد. کوفیان بستند بارِ قافله/ بانوان را شد به گردون غلغله.