۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۵۸ : ۲۲
گزارش عقيق از چهارمين نشست تخصصي شعر در بنياد دعبل
گزارش/ از جايگاه مخاطب در شعر تا شیوه مداحی حاج حسن خلج و حمید علیمی
براي مثال مي توان نام روضه محور را براي جلسات استاد انساني و آقاي خلج، سبك محور را براي جلسات آقايان كريمي و طاهري، محتوا محور را براي جلسات آقايان ميرداماد و مطيعي و شور محور را براي جلسات آقايان مقدم و عليمي برگزيد.
به گزارش عقيق، چهارمين نشست از سلسله نشست هاي علمي با موضوع شعر هيئت به همت بنياد دعبل خزاعي در مجموعه فرهنگي شهداي انقلاب اسلامي(يادمان شهداي هفتم تير) برگزار شد.
در ابتداي اين جلسه كه موضوع آن مخاطب شناسي شعر هيئت بود، دكتر محمدرضا سنگري به عنوان رئيس جلسه با اشاره به اهميت بالاي مخاطب و جايگاه ويژه آن گفت: در قرآن كريم نيز به مخاطب اهميت ويژه اي داده شده و خداوند بارها در آن يادآور شده كه ما قرآن را به زبان(فهم) و جنس مخاطبانش نازل كرديم و اين خود اهميت مخاطب را مي رساند.
** مخاطب جايگاه ويژه اي در شعر دارد
وي با اشاره به تفاوت ظاهري و محتوايي آيات نازل شده در مكه و مدينه اظهار داشت: عنصر محيط نيز نقش به سزايي را در مخاطب شناسي ايفا مي كند. براي مثال آياتي كه در مكه نازل شده است اكثرا كوتاه و محسوس بوده و در مقابل آيات نازل شده در مدينه بعد از 13 سالي كه از دوران مكه گذشت به آيات بلندتري تغيير يافت.
اين استاد دانشگاه در پايان سخنان خود گفت: در عالم مداحي و ذاكري بحث مخاطب بسيار مهم بوده و نكته اي كه بايد به آن توجه كرد شاخص تقسيم بندي مخاطب به دسته هاي مختلف است. اين شاخص مي تواند جنس، تحصيلات، شعاع مخاطب و ديگر عوامل باشد.
پس از دکتر سنگري، قاسم صرافان شاعر و مداح اهل بيت(ع) به ارائه مقاله خود با موضوع "مخاطب شناسي در شعر هيات" پرداخت.
وي در ارتباط با مقاله خود گفت: اين موضوع را در دو قسمت و دو قالب جداگانه مورد بررسي قرار داده ام. تحقيق و بررسي مطلب با استفاده از اطلاعات خام به عنوان قسم اول و كسب اطلاعات از هيئات مذهبي و بطور كل بررسي هاي ميداني دومين قسم از اين مقاله را تشكيل مي دهد.
صرافان در تشريح موضوع جايگاه مخاطب در شعر هيئت با بيان اين مطلب كه بايد ديد نحوه برخورد مخاطب با شعر به چه صورت است و آيا او به كنه شعر پي مي برد، به ملاك هاي تفكيك مخاطب پرداخته و اظهار داشت: مخاطبين خاص را مخاطبين هياتي و ادبي و مخاطبين عام را مخاطبين مذهبي و معمولي تشكيل مي دهند.
وي در ادامه افزود: با ملاك قرار دادن سن، به دسته بندي كهنسال، ميانسال، جوان و كودك و نوجوان مي رسيم كه براي هر يك از اين دوره هاي سني بايد شعر مخصوص و مورد علاقه آن را پيدا كرد.
براي مثال افراد كهنسال با اشعاري چون "باز اين چه شورش است" محتشم به خوبي ارتباط برقرار مي كنند و اين در حالي است كه مخاطب جوان طبع ديگري داشته و اشعار نو و جديدتري را طلب مي كند.
** جلسات استاد انساني روضه محور و جلسات آقاي كريمي سبك محور است
وي در ادامه به ملاك هاي ديگري چون اقليم، فضا(مكان برگزاري جلسات روضه و مداحي) و محتوا براي تقسيم بندي كلي مخاطب در هيئت اشاره كرده و بيان داشت: براي مثال مي توان نام روضه محور را براي جلسات استاد انساني و آقاي خلج، سبك محور را براي جلسات آقايان كريمي و طاهري، محتوا محور را براي جلسات آقايان ميرداماد و مطيعي و شور محور را براي جلسات آقايان مقدم و عليمي برگزيد.
شاعر مجموعه "مولاي گندم گون" در ادامه به تقسيم بندي شعر با ملاك هايي چون زمان، درون مايه و زبان پرداخته و در مورد هر كدام از اين تقسيم بندي ها اشعاري را براي مثال خواند و مورد نقد و بررسي قرار داد.
** مردم خيال نكنند شعر يعني چيزي كه صدا و سيما پخش مي كند!
وي در پايان با ارائه پيشنهادي عنوان داشت: بايد شوراهايي جهت انتخاب اشعار براي مداحان و ذاكرين اهل بيت(ع) تشكيل شود تا هيئت ها به سمت غناي هرچه بيشتر اشعار حركت كنند و مردم خيال نكنند كه شعر يعني فقط همين اشعاري كه مجريان صدا و سيما مي خوانند.
به گزارش عقيق، سلسله نشست هاي علمي با موضوع شعر هيئت از برنامه‌های علمی و فرهنگی بنیاد دعبل خزاعی در سال جاری است و محمدرضا سنگری، محمدعلی مجاهدی، غلامرضا کافی، اسماعیل امینی، محمدرضا زائری، مهدی امین‌فروغی، مهدی آصفی از جمله کارشناسان و استادان شرکت کننده در این جلسات هستند.
شناخت همه‌سوگرايانه شعر هیئت و نسبت آن با شعر آئینی، تأمین منابع علمی و ژرف در این زمینه و پاسخ به نیاز کلاس‌ها و دوره‌های آموزش مداحی، استفاده از مطالعات و نظرگاه‌های صاحب‌نظران و کارآزمودگان، استفاده از توان و ظرفیت استان‌ها و تمهید و زمینه‌سازی برای برگزاری کارگاه‌ها، نشست‌ها و دوره‌های آموزشی در دیگر مقوله‌های مداحی مانند اخلاق مداحی، مقتل‌شناسی، زیارت‌نامه، مرثیه، مولودی و نغمات آئینی از اهداف عمده برگزاری این نشست‌ها است.
بر اساس اين گزارش پنجمين نشست از سلسله نشست هاي تخصصي شعر هيئت با موضوع "روش هاي انتخاب و عرضه شعر هيئت"، 28 شهريور ماه سال جاري برگزار مي شود.
انتهاي پيام//
گزارش: ميثم يعقوبي
گزارش خطا
غیر قابل انتشار: ۲
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۸
http://www.deabel.com/news/ArticleDetails.aspx?ID=5397
این تقسیم بندی آقای صرافان به عنوان یک نظرشخصی محترم است ولی متقن نیست
دکتر سنگری استاد تمام مداح های مذکور رو فراموش کردن یا ....