۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۸ : ۲۱
بندگانی که خدا را متعجب کرده‌اند!
خداوند عالم در معراج پیامبر اسلام از تعجبش نسبت به سه دسته از بندگان، با حبیبش سخن گفت.
عقیق:یکی از این امتیازت خاص که فقط وجود نازنین پیامبراکرم صلی الله علیه و آله نسبت به آن مفتخر است، معراج و ملاقات ویژه ایشان با پروردگار است. دو آیه از آیات قرآن اختصاص به این اتفاق منحصر به فرد دارد. آیه نخست، در سوره مبارکه «اسراء» است که در آن به مرحله اول این سفرِ شبانه اشاره میکند و می‌‌فرماید: «سُبْحانَ الَّذی أَسْرى بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیر؛ پاک و منزّه است خدایى که بنده‌اش را در یک شب، از مسجدالحرام به مسجدالاقصی (که گرداگردش را پر برکت کرده‌ایم) برد تا برخى از آیات خود را به او نشان دهیم؛ چراکه او شنوا و بیناست.» آیه دوم در سوره مبارکه «نجم» آمده است که خداوند می فرمایند: «وَ هُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلى، ثمَُّ دَنَا فَتَدَلّى، فَکانَ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى، فَأَوْحَى إِلىَ عَبْدِهِ مَا أَوْحَى؛ در حالی که او در افق اعلی بود سپس نزدیک آمد و نزدیک‌‌تر شد تا فاصله‌‌اش به قدر طول دو انتهای کمان یا نزدیک‌‌تر شد، آنگاه به بنده‌اش آنچه را باید وحی کند، وحی فرمود.»
اما آنچه برای جویندگان معرفت، مفید و نتیجه بخش خواهد بود، گفت وگوهایی است که بین پروردگارعالم و وجود نورانی رسول خدا صلی الله علیه و آله انجام شد؛ در یکی از فرازهای نورانی این حدیث قدسی می‌خوانیم «یَا أَحْمَدُ عَجِبْتُ مِنْ ثَلَاثَةِ عَبِیدٍ؛ ای احمد، از سه دسته از بندگانم تعجب می‌کنم...»:
1) نمازگزاران غافل
«عَبْدٍ دَخَلَ فِی الصَّلَاةِ وَ هُوَ یَعْلَمُ إِلَى مَنْ یَرْفَعُ یَدَیْهِ وَ قُدَّامَ مَنْ هُوَ وَ هُوَ یَنْعُسُ؛ یعنی بنده‌ای که به نماز می‌ایستد و می‌داند دستان خود را به سمت چه کسی بلند کرده و در برابر چه کسی ایستاده و در عین حال خواب‌آلود است.» نماز زیباترین حالت بندگی و بهترین روش برای صحبت کردن با خداوند است. در روایتی از امام صادق علیه‌السلام آمده است «هرگاه بنده‌ای به نماز می‌ایستد، خداوند عزّوجل به او رو میکند و مدام متوجّه بنده خویش است.» (وسایل الشیعه، ج 7، ص 288) چقدر زشت و ناپسند است که آداب صحبت را رعایت نکرده و در مقابل خالق هستی بی‌توجه باشیم. توجه به نعمت‌های بیکران الهی و عنایت به نگاه ویژه خداوند متعال به نمازگزاران، بهترین راه برای رهایی از این غفلت است.
2) حریصان نگران
فرمود «وَ عَجِبْتُ مِنْ عَبْدٍ لَهُ قُوتُ یَوْمٍ مِنَ الْحَشِیشِ أَوْ غَیْرِهِ وَ هُوَ یَهْتَمُّ لِغَدٍ؛ یعنی بنده‌ای که غذای امروزش فراهم است و کوشش میکند برای فردای خود ذخیره کند.» همچنان که یکی از نیازهای اساسی بشر، کسب رزق و روزی است؛ بنابراین ترس و نگرانی از چگونگی تأمین آن، عادی به نظر می‌رسد. اما نکته اینجاست که این نگرانی نباید از حد متعارف بیشتر شود، زیرا پیامدهای منفی فراوانی را به همراه داشته و رضایت از زندگی را به مخاطره می‌اندازد. بهترین راه برای درمان این بیماری، تأمل در رازقیّت خداوند است. وقتی انسان بداند روزی‌اش به دست کسی است که تمام گنج‌های این عالم به دست اوست، احساس آرامش به او دست می‌دهد. در حدیث قدسی آمده است «یَا ابْنَ آدَمَ خَلَقْتُکَ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ فَلَمْ أَعْیَ بِخَلْقِکَ أَوَ یُعْیِینِی رَغِیفٌ أَسُوقُهُ إِلَیْکَ فِی حِینِه». یعنی اى پسر آدم، من ابتدا که تو را از خاک و سپس از نطفه آفریدم، برایم دشوار و سخت نبود، آیا در رساندن قرص نانى که در وقت خود به تو برسانم درمانده شده‌ام.» (عدة الدّاعی و نجاح السّاعی، ص 93)
3) سرخوشان ناآگاه
«وَ عَجِبْتُ مِنْ عَبْدٍ لَا یَدْرِی أَنِّی رَاضٍ عَنْهُ أَوْ سَاخِطٌ عَلَیْهِ وَ هُوَ یَضْحَک» یعنی بنده‌ای که نمی‌داند من از او راضی هستم یا خشمناکم و در عین حال او همواره شاد و خندان است». مهم‌ترین دغدغه یک مؤمن در مقام بندگی باید این نکته باشد که آیا اعمال و رفتار او به گونه‌ای هست که رضایت الهی را به همراه داشته باشد یا خیر؟ متأسفانه در جامعه امروزی عده‌ای به راحتی برای جلب رضایت دیگران، خدا را فراموش کرده‌اند و دست به هر کاری می‌زنند. در واقع برای خشنودی خلق خدا، خشم خدا را می‌خرند. بهترین راهکار برای حل این مُعضل، توجه دادن نفس به این نکته است که خداوند بر همه‌چیز مقدم است و جلب رضایت الهی اولویت زندگی است. امید است با بهره‌مندی از این نکات ناب، در مسیر بندگی ثابت قدم باشیم و رضایت الهی را به دست آوریم؛ ان‌شاءالله.
سید محمدجواد سایبان، کارشناس مبلغ سطح عالی حوزه علمیه
منبع:تسنیم
گزارش خطا
