غربالگری مردم آخرالزمان بر محور نهج البلاغه

عقیق:حجت الاسلام ایمان شکیبایی  به تبیین موضوع پرداخت و گفت: کلمه‌ فتنه به‌معنای گداختن طلا برای جدا کردن ناخالصی‌های آن است و چون در حوادث و سختی‌ها، جوهره‌ی انسان از شعارهای دروغین جدا می‌شود، حوادث و آزمایش‌ها را «فتنه» می‌گویند، لذا حوادث را نباید تصادف پنداشت؛ همه اسباب آزمایش انسان‌هاست، همچنین دلیل آزمایش‌های الهی، عینی و محقّق شدن علم ازلی خداوند و جدا شدن مؤمنان واقعی و شکوفا شدن استعدادهای درونی و به‌فعلیت رسیدن آنهاست.

این محقق اشاره کرد:خداوند در آیات دوم و سوم سوره عنکبوت درباره به فتنه افکندن انسان‌ها جهت تمییز جایگاه‌شان نسبت به یکدیگر می‌فرماید: أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لایُفْتَنُونَ؛ آیا مردم گمان کرده‌اند، همین که بگویند: ایمان آوردیم، رها می‌شوند و [به‌وسیله جان، مال، اولاد و حوادث] مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند؟ وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَیَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذینَ صَدَقُوا وَ لَیَعْلَمَنَّ الْکاذِبینَ؛ در حالی که بدون تردید کسانی را که پیش از ایشان بودند آزمودیم تا خداوند کسانی را که راست گفتند و دروغگویان را (نیز) معلوم کند.

وی افزود: از این جهت یکی از فلسفه‌های فتنه‌ها و آزمون‌های الهی جداسازی و تمییز افراد و گروه‌ها از یکدیگر است تا جایی که آنچه پیشِ‌روی افراد قرار می‌گیرد دو گروه حق و باطل است. امیرالمؤمنین(ع) درباره این نوع غربالگری در اولین خطبه خویش پس از بیعت مردم در سال ٣۵ هجری فرمود: «آن‌چه می‌گویم به‌عهده می‌گیرم، و خود به آن پایبندم. کسی که عبرت‌ها برای او آشکار شود و از عذاب آن پند گیرد، تقوا و خویشتنداری او را از سقوط در شبهات نگه می‌دارد. آگاه باشید، تیره‌روزی‌ها و آزمایش‌ها، همانند زمان بعثت پیامبر بار دیگر به شما روی آورد. سوگند به خدایی که پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم را به‌حق مبعوث کرد، سخت آزمایش می‌شوید، چون دانه‌ای که در غربال ریزند، یا غذایی که در دیگ گذارند به هم خواهید ریخت، زیر و رو خواهید شد، تا آن که پایین به بالا و بالا به پایین رود، آنان که سابقه‌ای در اسلام داشتند و تاکنون منزوی بودند، بر سر کار می‌آیند و آنها که به‌ناحق، پیشی گرفتند، عقب‌زده خواهند شد؛ ذِمَّتِی بِمَا أَقُولُ رَهِینَةٌ وَ أَنَا بِهِ زَعِیمٌ، إِنَّ مَنْ صَرَّحَتْ لَهُ الْعِبَرُ عَمَّا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْمَثُلَاتِ حَجَزَتْهُ التَّقْوَی عَنْ تَقَحُّمِ الشُّبُهَاتِ، أَلَا وَ إِنَّ بَلِیَّتَکُمْ قَدْ عَادَتْ کَهَیْئَتِهَا یَوْمَ بَعَثَ اللَّهُ نَبِیَّهُ؛ وَ الَّذِی بَعَثَهُ بِالْحَقِّ لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَ لَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً وَ لَتُسَاطُنَّ سَوْطَ الْقِدْرِ حَتَّی یَعُودَ أَسْفَلُکُمْ أَعْلَاکُمْ وَ أَعْلَاکُمْ أَسْفَلَکُمْ وَ لَیَسْبِقَنَّ سَابِقُونَ کَانُوا قَصَّرُوا وَ لَیُقَصِّرَنَّ سَبَّاقُونَ کَانُوا سَبَقُوا، وَاللَّهِ مَاکَتَمْتُ وَشْمَةً وَ لَاکَذَبْتُ کِذْبَةً وَ لَقَدْ نُبِّئْتُ بِهَذَا الْمَقَامِ وَ هَذَا الْیَوْمِ.

حجت الاسلام شکیبایی بیان کرد:همان طور که از فحوای کلام امیرالمؤمنین(ع) ‌ برمی‌آید، این نوع آزمون‌های خداوند در تمام زمان‌ها و مکان‌ها مصداق دارد و تقریباً می‌توان گفت یکی از سنت‌های همیشگی خداوند این‌چنین است که خوبان را جایگزین بدان کند و از دیگر سو اهل باطل را به حاشیه بکشاند و در واقع یک نوع جداسازی بین آنها ایجاد کند. در طول تاریخ بشریت کم نبودند افراد ناصالح و ناسالمی که در مسند قدرت به فتنه‌انگیزی و فساد می‌پرداختند و اطرافیان خویش را نیز آلوده به انواع فسادها می‌کردند، اما عاقبت‌شان چیزی جز نابودی و رسوایی نبود. حکومت امام زمان نیاز به افراد صالح دارد لذا امام راحل و همچنین رهبر معظم انقلاب در جواب افرادی که می گفتند باید دنیا پر از ظلم و فساد بشود تا ظهور محقق شود و این را مجوز فساد و گمراهی می دانستند می فرمودند:منتظرین مصلح، خود باید صالح باشند؛ یعنی زمینه تعجیل در ظهور را فراهم کنند نه زمینه تأخیر در ظهور را که البته برای این نظریه امام و رهبری هم مستندات قرآنی و هم اسناد روایی قابل توجهی وجود دارد که به یک مورد از آنها اشاره می کنیم:
قرآن می فرماید: "إنّ الارض یرثها عبادی الصالحون؛ حکومت زمین سرانجام به دست بندگان صالح ما خواهد افتاد". بندگان صالح، همان قومی هستند که منتظر ظهور حضرت مهدی اند، همان انسان های پاکی که پیش از قیام امام زمان(عج) اقتدا به حضرتش می کنند و این جز با داشتن صلاح و عمل صالح ممکن نیست. کسی که خواهان عدالت و پاکی و گسترش آن در زمین است، منتظر واقعی امام زمان است و کسی می تواند خواهان واقعی عدالت و پاکی باشد که خود در این راه باشد.

وی با اشاره به روایتی از امام جعفر صادق علیه‌السلام افزود: حضرت به زُراره فرمودند: قالَ اَبُو عَبْدِاللّه ِعلیه‌السلام: یا زُرارَةُ! اِنْ اَدْرَکْتَ ذلِکَ الزَّمانَ فَاْلزِمْ هذَا الدُّعآءَ: اَللّهُمَّ عَرِّفْنی نَفْسَکَ، فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی نَفْسَکَ لَمْ اَعْرِفْ نَبِیَّکَ، اَللّهُمَّ عَرِّفْنی رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی رَسُولَکَ لَمْ اَعْرِفْ، حُجَّتَکَ، اَللّهُمَّ عَرِّفْنی حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینی. همانطور که در روایت فوق تصریح شده است اگر انسان امام زمان خود را نشناسد از دین خدا گمراه خواهد شد، پس این گمراهی ها، فسادها، افکار گناه آلود و این نظریه که گناه کنیم تا امام زمان بیاید، همه و همه به خاطر نشناختن آن منجی عالم بشریت است. اگر زمان غیبت را درک کردی، این دعا را همیشه داشته باش: خدایا، خودت را به من بشناسان، چون اگر خودت را به من نشناسانی، پیامبرت را نخواهم شناخت، خدایا رسول خود را به من معرفی کن، چون اگر رسول تو را نشناسم، حجّت تو را نخواهم شناخت، خدایا حجّت خود را به من معرفی کن، زیرا اگر حجّت تو را نشناسم، از دین خود گمراه شده‌ام.

حجت الاسلام شکیبایی گفت:پس بیاییم خودمان را اصلاح کنیم تا در غربالگری دوره آخرالزمان در ردیف خوبان و سربازان امام زمان قرار بگیریم و إن شاء الله زمینه تعجیل درظهور آن مُصلح جهان را فراهم نماییم.

منبع:حوزه