فضائل ماه شعبان در کتاب المراقبات

عارف سالک مرحوم آیت الله میرزا جواد آقای ملکی تبریزی در کتاب «المراقبات» درباره اهمیت و اعمال ماه شعبان چنین آورده است: این ماه برای سالک الی الله بسیار با ارزش است. یکی از شب‌های قدر در این ماه می‌باشد و کسی در آن متولد شده که خداوند به واسطه او وعده پیروزی به تمامی دوستان، پیامبران و برگزیدگانش از زمانی که پدر ما حضرت آدم در زمین ساکن شده داده است و وعده داده، به وسیله او، بعد از پر شدن زمین از ظلم و جور، آن را پر از قسط و عدل نماید…

و از مقام آن همین بس که ماه رسول خدا (ص) بوده و حضرتش (ص) فرمودند: «شعبان شهری، رحم الله من اعاننی علی شهری، شعبان ماه من است، خداوند کسی را که مرا در ماهم یاری کند، بیامرزد».

کسی که از این دعوت بزرگ آگاه شود، باید بکوشد که از دعوت شدگان این دعوت گردد. این جانشین و برادر او امیرمومنان است که می‌فرماید: ما فاتنی صوم شعبان مذ سمعت منادی رسول الله (ص) ینادی فی شعبان؛ فلن یفوتنی ایام حیاتی ان شاء الله؛ از زمانی که ندای منادی رسول خدا (ص) را که برای روزه این ماه ندا می‌کرد شنیدم، هیچ گاه روزه این ماه را از دست نداده و در تمام عمرم آن را از دست نخواهم داد؛ اگر خدا بخواهد.» این درباره روزه این ماه بود و می‌توان کمک به آن حضرت (ص) را از جهات دیگر مانند نماز، صدقه، مناجات و تمام کارهای خیر با روزه این ماه مقایسه نمود.

تبیین فضائل ماه شعبان در کتاب شریف مفاتیح‌الجنان

مرحوم شیخ عباس قمی صاحب کتاب شریف و یگانه مفاتیح‌الجنان در فضیلت ماه شعبان نوشته است:

آگاه باش که شعبان ماه بسیار شریفی است، و به سید انبیا (ص) انتساب دارد، و آن حضرت همه این ماه را روزه‏ می‌گرفت، و روزه آن را به ماه رمضان وصل می‌کرد، و می‌فرمود: شعبان ماه من است، هر که یک روز از این ماه را روزه‏ بدارد، بهشت بر او واجب می‌شود. از امام صادق (ع) روایت شده چون ماه شعبان می‌رسید حضرت زین‌العابدین (ع) اصحاب‏ خود را جمع می‌کرد و می‌فرمود: ای اصحاب من، می‌دانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است، و حضرت رسول (ص) ‏ می‌فرمود شعبان ماه من است، پس در این ماه برای جلب محبّت پیامبر خود، و برای تقرّب به سوی پروردگار خویش، روزه بدارید، به خدایی که جان علی بن الحسین (ع) به دست قدرت اوست، سوگند یاد می‌کنم از پدرم حسین بن علی (ع) شندیم‏ که فرمود: از امیر مؤمنان (ع) شندیم هر که شعبان را برای محبّت پیامبر، و تقرّب جستن به سوی خدا روزه دارد، خدا او را دوست بدارد، و در روز قیامت به کرامتش نزدیک و بهشت را بر او واجب گرداند.

شیخ از صفوان جمّال روایت کرده است که امام صادق (ع) به من فرمود: کسانی را که پیرامون تو هستند، به روزه شعبان وادار کن. گفتم فدایت شوم، مگر در فضیلت آن چیزی می‌بینی؟ فرمود: آری رسول خدا (ص) هرگاه هلال شعبان‏ را می‌دید، به منادی دستور می‌داد تا در مدینه ندا کنند ای اهل مدینه، من از جانب رسول خدا (ص) به سوی شما ارسال‏ شده‌ام، آن حضرت می‌فرماید آگاه باشید، به درستی که شعبان ماه من است، خدا رحمت کند کسی را، که مرا در ماه من یاری کند، یعنی روزه بدارد آن را، سپس امام صادق (ع) فرمودند امیرمومنان علی (ع) می‌فرمود: از هنگامی منادی رسول خدا شعبان را ندا داد، روزه شعبان از من فوت نشد و تا زمانی که زنده هستم به خواست خدا از من فوت نخواهد شد. پس می‌فرمود: روزه دو ماه شعبان و رمضان مایه توبه‏ و آمرزش خداست. اسماعیل بن عبد الخالق روایت کرده نزد امام صادق (ع) بودم، ذکر روزه شعبان به میان آمد، حضرت فرمود: فضیلت روزه شعبان چنین و چنان است، تا جایی که انسان مرتکب قتل حرام می‌شود، پس چنانچه شعبان را روزه بدارد این روزه به او سود می‌رساند، و به خواست خدا آمرزیده می‌شود.