آیا می‌توان به کافران صدقه داد؟

عقیق:صدقه به معنای مالی است که انسان در راه رضای خدا به نیازمندان می‌دهد. با توجه به آیات قرآن، بسیاری از مردم هنگامی متوجه آثار بسیار و برکات صدقات می‌شوند که کار از کار گذشته است و دستشان از دنیا کوتاه شده است. در آن هنگام در می‌یابند که صدقه تا چه اندازه مهم و تاثیرگذار بوده است و اگر امکان داشت که فقط یک کار انجام دهند، آن کار همان صدقه دادن است.

خدا در ترسیم حالت محتضر می‌فرماید: «و از آنچه روزى شما کرده‌ایم انفاق کنید، پیش از آنکه یکى از شما را مرگ فرا رسد و بگویید، پروردگارا! چرا تا مدتى بیشتر اجل مرا به تاخیر نینداختى تا صدقه دهم و از صالحان و نیکوکاران باشم؟ ولى هر کس اجلش فرا رسد، هرگز خدا آن را به تاخیر نمى‏‌افکند؛ و خدا به آنچه می‌کنید آگاه است».

طبق روایات، صدقه دادن نه فقط موجب کم شدن اموال انسان نمی‌شود، بلکه برکت و افزایش اموال را به دنبال دارد. امام سجاد (ع) در روایتی می‌فرمایند: «إنَّ الصَّدَقَة لاتَقَع فی یدِ العَبدِ حتّی تَقَعُ فی یدِ الرَّب»؛ صدقه در دست بنده قرار نمی‌گیرد، مگر این که قبلاً در دست خدا قرار گیرد.

صدقه به دو صورت واجب و مستحب تقسیم می‌شود:

واجب: شخص باید بخشی از اموال شخصیِ خودش را به عنوان زکات، فطریه و خمس با در نظر گرفتن شرایطی به افرادی مخصوصی بدهد.

مستحب: انسان می‌تواند هر مقدار از مالش را که بخواهد در راه خدا به فقرا و نیازمندان ببخشد.

شرایط صدقه دادن

طبق آیات و روایات صدقه دارای شرایطی است که باید در پرداخت آن رعایت شود:

قبل از هر چیز، صدقه باید از اموال حلال و خوب و سالم باشد.

بهتر است که صدقه و انفاق مخفی باشد.

صدقه و انفاق همراه با آزار و منّت نباشد.

انفاق و صدقه باید توأم با اخلاص و خلوص نیت باشد.

انفاق و صدقه از اموالی باشد که آن‌ها را دوست داریم و مورد علاقه ماست.

انفاق کننده هرگز خود را مالک حقیقی تصور نکرده، بلکه خود را واسطه بین خدا و خلق بداند.

راه هزینه کردن صدقه

خداوند در آیات قرآن مصارف صدقه را در هشت مورد فقرا، مساکین، عاملان و جمع‌کنندگانِ زکات، «مُؤلِفَة قلوبُهُم» یعنی کسانی که انگیزۀ نیرومندی برای کمک به اسلام ندارند و با تشویق مالی می‌توان محبتشان را جلب کرد، آزاد ساختن بردگان، ادای دِین بدهکاران و آن‌ها که بدون جُرم و تقصیر زیر بار بدهکاری مانده و از ادای آن عاجز شده‌اند، مصرف در راه خدا و کمک به واماندگان در راه «وَ ابنِ سبیل» بیان می‌کند.

به هر حال، از نظر قرآن، انسان در امور شخصی خویش می‌تواند صدقات را به عنوان یکی از مهمترین عوامل کسب آرامش و آسایش و خوشبختی در نظر گیرد؛ چنانکه اجتماعات انسانی باید فرهنگ صدقات را به هنجاری عام و اجتماعی تبدیل کنند و به این روش از فقر و آثار آن در امان باشند.

آثار و برکات صدقه

روایات بسیاری درباره فضیلت و برکات صدقه آثار زیادی مانند، دوری از بلا و مرگ بد، طول عمر، شفای مریض، دورکننده فقر، آثار معنوی صدقه، دفع نحسی و عامل عبور از صراط بیان شده است.

آیا به بینوایان کافر اعم از کتابی و غیر کتابی صدقه داد؟

به گفته اکثر مراجع به هر کسی که با حق مردم محق، سرعناد و دشمنی ندارد می‌توان صدقه داد و خدا به چنان عملی پاداش می‌دهد و از آیات قرآن در مورد صدقه نتیجه می‌گیریم که به غیر مسلمان هم می‌توان صدقه داد.

منبع:باشگاه خبرنگاران