مسجدی که امام جماعتش، امام جامعه شد+ عکس

عقیق:کتاب «مسجد رهبر» که به تازگی توسط انتشارات راه یار روانه بازار نشر شده، به روایت یکی از اثرگذارترین مساجد کشور در دوران مبارزات انقلاب اسلامی پرداخته است.

مسجد کرامت که در واقع خانه‌ای قدیمی بود، در سال 1351 با عنوان مسجد کرامت در نزدیکی حرم رضوی، فعالیت خود را شروع می‌کند و با حضور آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان اولین امام جماعت مسجد، به پایگاه اصلی نیروهای انقلابی در مشهد تبدیل می‌شود. حسن مجیدیان در یادداشتی به این کتاب پرداخته که به این شرح است:

 رسول خدا(ص) از قول خداوند فرموده‌اند: مساجد خانه‌های من در زمین هستند. همان‌گونه که ستارگان برای اهل زمین می‌درخشند، مساجد نیز برای اهل آسمان نورافشانی می‌کنند.

مسجد که خانه‌ آباد و طاهرِ خداست، در اسلام نقش بی‌نظیری دارد. مسجد خانه‌ای است جامع و پایگاهی است استوار در همه‌ زمینه‌های عبادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، نظامی و... . نقش محوری این معبد قدسی، از صدر اسلام تاکنون در پیشبرد اهداف و مقاصد اسلامی غیر قابل چشم‌پوشی است. هویت معنوی و پیوست فرهنگی مسجد، امروز بیش از هر زمان دیگری، مُعاضد و مددکارِ مسائل اجتماعی و فرهنگی است. مسجد، بدیل و جایگزین ندارد و مکانی به حُسن، خوبی، وجاهت و لطافتِ آن نیست. خانه‌ خدا، خانه‌ دیگری است...  .

با پیروزی انقلاب اسلامی _که بی‌شک انقلاب مسجدی‌ها بود_ مسجد جایگاهی را که باید داشته باشد و در طول حاکمیت سیاه پهلوی‌ها از دست داده بود، بار دیگر به دست آورد. مساجد زنده شدند و تنِ رخوت‌زده‌شان را به دریای انقلاب زدند. به برکت وجود مساجد، فعالان انقلابی و کنشگران نهضتی در مساجد به‌طور عینی و مستقیم در متن انقلاب شرکت جستند و مسجد شد پایگاه ارتباطی مردم با انقلاب. در آن شرایط حساس و نفس‌گیر که نهضتِ تازه پیروز شده، فاقد تشکیلات منسجم و کارآمد بود، مساجد به طرز معجزه‌آسایی این نارسایی مهم را جبران کردند و به نیروها، کارها و برنامه‌ها پوشش و انسجام دادند.

مساجد در گوشه‌گوشه کشور در کوران مبارزات، به‌ویژه پس از 15 خرداد 42، جان گرفتند و رشد و بالندگی یافتند. مسجد کرامتِ مشهد از جمله‌ آن مساجد پیشرو و پیشگام در امر مبارزه بود. مسجدی نام‌آشنا در مجموعه‌ مبارزات انقلاب که امامِ جماعتش سیدِ جوان ِ مبارزی بود که کرسی تدریس قرآنش، بیان گیرایش، مشرب و سلوک روشنش، مغناطیسی بود برای ربایش دل‌های مستعد و مشتاقِ معارف دینی به سمت مسجد. امام جماعتی که سال‌ها بعد، امامِ جامعه شد و زعیم امت.

توجه به تاریخ این مسجد از آن رو اهمیت می‌یابد که میدان عملیات تبلیغی و فرهنگی روحانی‌ای بوده که بعدها در میدان بزرگ و بزرگ‌تری همچون ایران و جهان اسلام، عهده‌دار زعامت و رهبری شده و همچنین الگوی رفتاری و تشکیلاتی عناصر اصلی و ارکان مؤثر این مسجد، در پیشبرد اهداف انقلاب، بسی مؤثر و نادر بوده. در تاریخ مساجدِ این مرز و بوم و در لیست مساجد مردمی و انقلابی، نام این مسجد را نمی‌توان فاکتور گرفت.

امروز در بحبوبه‌ی هجمه‌ها و گرفتاری‌های گوناگون فرهنگی و فقدان تاکتیک‌ها و راهبردهای مؤثر، عینی و ملموس در ساحت تبلیغ دینی، خاصه در مساجد، پرداختن به دستاوردهای مسجد کرامت، لازم، واجب و ضروری است.

کتاب خوش‌ساخت و خوش‌خوان «مسجد رهبر» که در حدود یک دهه زمان برای تحقیق و جمع‌آوری مستندات، پردازش و تدوین آن، وقت، عمر، دقت و هزینه پایَش صرف شده، اثر مبارک، ستودنی، خوش‌مضمون و پُرمایه‌ای است که آقایان احمد عسگری، سیدمحمدامیر احمدی طباطبایی و حسن سلطانی میدان‌دار عرصه‌ پژوهش آن بوده‌اند و آقای مرتضی انصاری‌زاده، آن را قلمی کرده است. این حوصله، دقت‌نظر و رفت و برگشت‌های لازم در تحقیقات و رویت اسناد و مدارک، کار شاق و بزرگی است که بانیان ساخت کتاب به آن دست زده‌اند. هیچ عیبی ندارد که ما در ستایش این کتاب مبالغه و حیرت و شادی خودمان از درک و رؤیت این اثر را نمایان کنیم و آن را روی دست به همه نشان بدهیم! مسجدی‌ها، هیأتی‌ها، کانون‌دارها، مبلغان، مربیان و... کتاب از کفتان نرود که ضرر کرده‌اید.

در چهار فصل کتاب که هر کدام با حوصله و ظرافت تدوین شده است، ضمن آشنایی با تاریخچه‌ مسجد کرامت و نقش کلیدی آن در عرصه‌ مبارزات و تبیین فعالیت‌های چند جانبه‌ مسجد و... اطلاعات مهم و به‌دردبخوری از حضور و نقش رهبر انقلاب در مسجد و روش تفسیری و تبلیغی ایشان بیان شده است. همین اطلاعات، مبنای خوبی است برای الگوگیری و ترسیم خط مشی‌های روشنی در ساحت منبر، تبلیغ، مسجدداری، قرآن‌محوری، جذب جوان‌ها و... .

تنها تصویر به یادگار مانده از جلسات قرآن آیت‌الله خامنه‌ای در مسجد کرامت در دهه 50

از امتیازات کتاب، پرداختن به نقش افراد مؤثر در متن فعالیت‌های مسجد و سایه نینداختن حضور و شخصیت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در روایات است. همچنین پاورقی‌های کتاب، خودش دریایی است از اطلاعات مفید که خواندنش ضروری و مکمل متنِ اصلی است. ریزه‌کاری‌ها و حاشیه‌های جذاب‌تر از متن، در این کتاب فراوانند. کتاب، چیزی کم ندارد. متن گفتارهای راویان که با همان لحن خودشان در متن کتاب، مذکور شده، خواندن کتاب را شیرین کرده است. کتاب ناخواسته این مطلب را به خوبی نمایانده که باظرفیت‌تر از مسجد، ما کمتر جایی را داریم که این چنین بابرکت و مؤثر و جوشان باشد.

این کتاب وزین که در همین مدت کوتاه نظر اهل فن، کتاب‌شناس‌ها و دغدغه‌مندان را جلب کرده است، همچون نگینی بر تارک محصولات و خروجی‌های دفتر مطالعات فرهنگی جبهه انقلاب اسلامی(انتشارات راه یار) می‌درخشد و شکل و شمایل، فرم و محتوا و روش پردازش آن الگوی جالبی است برای این دست فعالیت‌ها. این کار در حوزه‌ مسجدپژوهی، جزء شاخص‌ها و یک مرجع پژوهشی قابل اعتنا است که معتقدم دست‌اندرکاران مسجد، به‌ویژه هیئت امنا و امام جماعت مسجد باید از این کتاب غفلت نکنند.

کتاب «مسجد رهبر» در 544صفحه، شمارگان هزار و 500 نسخه و قیمت 50 هزار تومان به همت انتشارات «راه یار» منتشر شده است و علاقه‌مندان برای تهیه آن، علاوه بر کتاب‌فروشی‌ها می‌توانند به صفحات مجازی ناشر به نشانی raheyarpub یا سایت vaketab.ir مراجعه کنند یا با شماره‌های 02142795454 و 02537746490 تماس بگیرند.

منبع:تسنیم