۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۰۴ : ۲۳
عقیق: در دنیای امروز، همگان به دنبال یک الگوی خوب برای الهام گرفتن از او در تمامی عرصههای زندگی هستند. الگوی خوب کسی است که بتواند علاوه بر ارائه صفات و ویژگیهای خوب، راه نجات از لغزشها در بزنگاههای خطرناک زندگی را نشان دهد. معصومین (ع) برای تمامی تشنگان راه درستی و معرفت، برترین الگوهای هر دو عالم هستند که آدمی با سرمشق گرفتن از آنها میتواند خودش را به سوی خوشبختی و سعادت سوق دهد.
جایگاهی ویژه برای بانویی ویژه
به غیر از معصومین (ع) که از جایگاهی ویژه برخوردارند، کسانی بودهاند که با داشتن بعضی از ویژگیهای خاص به تبعیت از ائمه اطهار (ع) به شأن و جایگاهی والا رسیدهاند. حضرت معصومه (س) به علت دارا بودن بعضی از صفات خاص به جایگاهی ویژه در بین مقربان درگاه حق رسیده است چنان که امام رضا (ع) در زیارتنامه آن بانوی مکرمه میفرماید: «فإن لَکِ عِندَ الله شأناً من الشأن؛ [۱] همانا برای تو در محضر الهی شأن و منزلت وصفناپذیری است.» اما سؤال اینجاست که چه ویژگیهایی از حضرت معصومه (س) باعث چنین جایگاه خاصّی برای آن حضرت در نزد خدای باری تعالی شده است؟
ولایتپذیری ارث ماندگار مادر برای دختر
معصومین (ع) حجت خدا بر مردم و حضرت زهرا (س) حجت خدا بر ائمه اطهار است چنان که امام رضا (ع) فرمودند: «نَََحْنُ حُجَجُ اللَّهِ عَلى خَلْقِهِ وَ جَدَّتُنا فاطِمَةُ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْنا؛ [۲] ما حجتهای خدا بر شماییم و مادر ما فاطمه (ع) حجت خدا بر ما (اهل بیت) است.» حضرت معصومه (س) در رفتار و کردار به مانند مادرشان بودند. تبعیت بی چون و چرا از امامت و ولایت یکی از ویژگیهای برتر حضرت معصومه (س) همانند مادرشان بی بی دو عالم فاطمه زهرا (س) بوده است. همانگونه که حضرت زهرا (س) به خاطر دفاع از ولایت تا پای جان ایستادند و به دفاع از امام و ولی خود یعنی امیرالمؤمنین علی (ع) مقاومت و ایستادگی جانانهای انجام دادند، حضرت معصومه (س) هم برای دیدار امام و ولی خود مسافت طولانی را طی کرده و در بین راه به روشنگری و دفاع از حق امام رضا (ع) میپرداختند.
وقتی اعمال و رفتار دنیوی دو نفر مثل هم باشد در آثار اخروی هم شبیه به هم خواهند بود. خداوند متعال به خاطر اعمال و رفتار شایسته حضرت زهرا (س) در دنیا، به او مقام شفاعت را عنایت کرد. حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند: «إذا حُشِرتُ یَومَ القِیامَةِ أشفَعُ عُصاةَ اُمَّةِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله؛ [۳] آنگاه که در روز قیامت برانگیخته شوم، گناهکاران امّت پیامبر اسلام را شفاعت خواهم کرد.» حضرت معصومه (س) که در اعمال و رفتار در دنیا به مانند مادرشان عمل کردند آثار اعمالشان هم شبیه به مادرشان شد و مقام شفاعت به ایشان عنایت شد که با آن مقام شفاعت، اسباب بهشتی شدن محبینشان را میتوانند فراهم آورند. [۴]
صبر و استقامت شاهراهی به سوی بهشت
صبر و استقامت در راه دین و انجام وظیفه منجر به بهشتی شدن میشود چنان که قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ؛ [۵] به یقین کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداوند یگانه است!» سپس استقامت کردند، فرشتگان بر آنان نازل میشوند که: «نترسید و غمگین مباشید، و بشارت باد بر شما به آن بهشتی که به شما وعده داده شده است!» حضرت معصومه (س) مظهر صبر واستقامت در راه انجام وظیفه است تا جایی که ایشان علاوه بر بهشتی شدن خود موجب بهشتی شدن بسیاری از محبان خود میشوند.
آن بانوی بزرگوار با این که با مشکلات زیادی در زندگی روبرو بودند اما هرگز این سختی و ازدیاد گرفتاریها ایشان را خسته یا ناامید نکرد بلکه تا آخر عمر شریفشان به دنبال انجام وظیفه خود بودند و نه صرفاً به عنوان یک خواهر بلکه به عنوان یک مأموم واقعی وظیفه خود در پیروی و اقتدای به امام خویش را به نحو احسن به اتمام رساندند که بیشک خستگی ناپذیری در راه انجام تکلیف، راه انسان را برای رشد و تعالی هموار میسازد. [۶]
تضمین بهشتی از سوی بانوی بهشتی
معمولاً انسان اگر احسانی به او شود جواب آن را به خوبی و نیکی میدهد، چنان که خدای متعال در قرآن میفرماید: «هَلْ جَزاءُ الْإِحْسانِ إِلَّا الْإِحْسانُ؛ [۷] آیا جزای نیکی جز نیکی است؟!» خداوند متعال که فضل و رحمتش بی انتهاست در مقابل وظیفهشناسی، صبر و استقامت حضرت معصومه (س) جزای خیر در دنیا و آخرت مقدر کرده است. به همین علت خداوند متعال بارگاه آن حضرت را در این دنیا ملجأ آرامش محبان ایشان قرار داده و در زیارت آگاهانه و با معرفت ایشان جزای بهشت را قرار داده است همان گونه که امام جواد علیه السلام فرمودند: «مَنْ زَارَ قَبْرَ عَمَّتِی بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّةُ؛ [۸] هرکس قبر عمهام را در قم (بامعرفت) زیارت کند پاداش او بهشت است.» و نیز امام رضا علیه السلام در مورد زیارت خواهرشان فرمودند: « مَن زارَها عارِفاً بِحَقِّها فَلَهُ الجَنَّةُ؛ [۹] هر کس او را با شناخت زیارت کند، بهشت پاداش او خواهد بود.»
عموماً شیعیان از خطا و اشتباه در امان نیستند از این رو نیازمند شفاعتند. حضرت معصومه (س) با داشتن این مقام میتواند باعث بهشتی شدن شیعیان شود؛ چنان که امام صادق علیه السلام در این باره فرمودند: «و تَدخُلُ بِشَفاعَتِها شِیعَتی الجَنَّةَ بِأجمَعِهِم؛ [۱۰] و با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت میشوند.»
حضرت معصومه (س) به عنوان الگویی برتر برای همه تشنگان حقیقت با ویژگیهایی از قبیل ولایت پذیری، صبر و استقامت در راه دین و عمل به وظیفه در هر شرایطی، به کانونی در جهت بهشتی شدن و سرچشمهای برای شفاعت شیعیان تبدیل شده است.
سیداحسان دهساری
پی نوشت:
[۱] قمی، عباس، مفاتیح الجنان، زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها.
[۲] شیخ العاملی، الانتصار، ج۷، ص ۲۳۷.
[۳] إحقاق الحقّ، ج ۱۹، ص ۱۲۹.
[۴] بحارالانوار، ج ۵۷، ص ۲۲۸. « قال الصادق علیه السلام: و تَدخُلُ بِشَفاعَتِها شِیعَتی الجَنَّةَ بِأجمَعِهِم»
[۵] سوره فصلت، آیه ۳۰.
[۶] «وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنینَ [عنکبوت/ ۶۹] کسانى را که در راه ما مجاهدت کنند، به راههاى خویش هدایتشان مىکنیم، و خدا با نیکوکاران است»
[۷] سوره الرحمن، آیه ۶۰.
[۸] وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۵۷۶.
[۹] بحار الأنوار، ج ۴۸، ص ۳۱۷.
[۱۰] همان، ج ۵۷، ص ۲۲۸.
منبع:فارس