بافت ضریح پوش، هدیه تبریزی ها به آستان خورشید هشتم+ عکس

عقیق: وقتی شنیدم  کریم پورشاهی شهروند تبریزی که کارش تعمیر و مکانیک خودرو است سه سال بر روی دوخت ضریح پوش سنگ قبر مطهر آقا علی بن موسی الرضا (ع) زحمت می کشد با خود گفتم مکانیکی کجا و دوخت و دوز ضریح پوش مرقد مطهر رضوی کجا؟

پاسخ سوال و گفتگوی درونی خود را زمانی یافتم که محضر عاشق سلطان خراسان رفته به کلامش گوش سپردم.

عاشق کار مکانیکی

کریم پورشاهی به تعبیر خودش عاشق کار مکانیکی است و تشویق های همسرش نیز باعث شده سختی های این شغل را تحمل کند.

کریم پورشاهی ۵۳ بهار زندگیش را پشت سر گذاشته و صاحب دو فرزند پسر به نام های مسعود و مهدی است. زندگی امروزش را مدیون پدر و مادرش است که در هیات های مذهبی او را پرورش داده اند." در ایام کودکی پای ثابت هیات های حسینی بودم، بزرگتر که شدم فهمیدم مکتب اهل بیت(ع) مکتب آبرو و عزت است، مکتب بی نیازی بوده و باعث خیر دنیا و آخرت می شود ،برای همین سعی کردم همیشه دست به دامان ائمه اطهار باشم.»

وی تحصیلات خود را تا مقطع فوق دیپلم اتومکانیک ادامه داده و در زمینه تعمیر و بخش فنی خودروها با هنرستان ها فعالیت می کند و از سال ۵۹ به کار مکانیکی خودرو سواری مشغول است. در حال حاضر نایب رئیس اول اتحادیه تعمیرکاران اتومبیل است و در کنار همه این موارد دلش در گرو محبت اهل بیت مخصوصا آقا علی بن موسی الرضا (ع) بوده و رابط اشتغال و کارآفرینی دفتر آستان قدس رضوی شعبه آذربایجان شرقی است.

الهام گرفته ازضریح پوش مرقد مطهر حضرت ابوالفضل

کریم پورشاهی تصمیم گیری برای دوخت ضریح پوش مرقد مطهر رضوی را این چنین تعریف کرد« سه سال قبل به دیدار دوستی رفته بودم که از سفر کربلا آمده بود دوستم گفت یکی از خادمین حرم مطهر حضرت ابوالفضل، پارچه ای که روی سنگ قبر مطهر آن حضرت کشیده می شود را به رسم امانت به من سپرده است، دوست داری آن را ببینی؟

وقتی ضریح پوش سنگ قبر مطهر حضرت ابوالفضل (ع) را دیدم با خود فکر کردم چگونه می شود من نیز ضریح پوشی برای سنگ قبر مطهر حضرت امام رضا ( ع) تهیه کنم. چند روزی با خود فکر کرده و طرح های مختلف را به صورت ذهنی مرور می کردم. یک شب طرحی به ذهنم رسید، بهتر است بگویم انگارطرحی به من الهام شد که نمی توانستم آن را روی کاغذ بیاورم.با چند نفر از افراد صحبت کردم، گفتند کار سختی است این طرحی که  می گویی را روی کاغذ پیاده کنیم، شاید چند سالی زمان ببرد.

وقتی از آنها نتیجه نگرفتم  با استاد حسین کاظمی که استاد برجسته خوشنویسی است موضوع را مطرح کردم، استاد کاظمی گفت" طرح را شفاهی بگو تا من روی کاغذ طراحی کنم" جزء به جزء گفتم و او نقشه اش را کشید.۴الی۶ ماه طول کشید تا طراحی این ضریح پوش تمام شده و بر روی پارچه نقش ببندد»

 ابعاد این پارچه نفیس سبز یشمی رنگ به طول 20/2و عرض آن 10/1که هم اندازه با سنگ قبر مطهر حضرت امام رضا(ع) است.

وقتی به این پارچه ضریح پوش نگاه می کنی زیبایی خاصی توجهت را جلب می کند. در اول این ضریح پوش طرح خورشید هشتم دیده می شود. لفظ جلاله " الله" در وسط این طرح به زیبایی می درخشد و در گلبرگ های  نقش بسته شده نام های خداوند" یا علیم،یا حبیب، یا مجیب، یا مسبب، یا مدبر،یا وکیل، یا کفیل" حک شده است. در سمت راست آن نام مبارک « محمد رسول الله» و در سمت چپ نام حضرت «فاطمه الزهرا» جلوه گری می کند.

در دو طرف گلبرگ های  خورشید هشتم نام ائمه اطهار به خوبی  حک شده است.

بر روی این ضریح پوش سنگ یشم، زمرد و در نجف بر روی نقره  تعبیه شده که  بر روی این سنگ های زمرد ، یشم و در نجف نام" علی بن موسی الرضا" ، " لا اله الا الله " و " یا شمس الشموس" نوشته شده است.

در میانه این ضریح پوش، آرم آستان قدس رضوی به چشم می خورد ،سمت راست آن با عبارت " یا شمس الشموس، یا انیس النفوس" و سمت چپ آن با " یا غریب الغربا" مزین شده است.

نستعلیق عروس خطوط خوشنویسی است و استاد حسین کاظمی به زیبایی هر چه تمام نوشته روی سنگ قبر امام رضا علیه السلام را بر روی این ضریح پوش خوشنویسی کرده و خانم ها نیز آن را به زیبایی با هنر ملیله دوزی و گلدوزی آراسته اند.

متن کتیبه سنگ مرقد امام رضا ( علیه السلام )

متن زیر بر سطح سنگ مرقد امام رضا ( علیه السلام ) حک شده است:

«هذا هو المرقد الشریف للامام التقی النقی الصدیق الشهید ، وارث الانبیاء والمرسلین ، ثامن الائمه المعصومین من اهل بیت رسول رب العالمین ، حجه الله علی الخلق اجمعین ، سیدنا و مولانا ابی الحسن الرضا علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب صلوات الله و سلامه علیهم اجمعین .» 

آن طور که  پورشاهی توضیح می دهد: سه سال قبل  برای این اثر نفیس دو کیلو ملیله به قیمت یک میلیون و ۸۰۰هزار تومان خریداری شده است، این ملیله ها به رنگ های طلایی، نقره ای و قرمز بوده و در حاشیه های آن از نگین های سبز نیز استفاده شده است و ۲۳۰ عدد سنگ قیمتی نیز در تزئین آن به کار می رود.

پارچه اعلای مصری که در عین لطافت و نرمی، بسیار هم مقاوم و محکم است. صدها قطعه سنگ قیمتی، درّ نجفی، فیروزه نیشابوری و یاقوت سرخ نیز به کار اضافه می‌شود.

این ضریح پوش که یک اثر نفیس هنری محسوب می شود توسط سه نفر از خانم های تبریزی که استاد گلدوزی و خیاطی هستند دوخته می شود و در نمایشگاهی که از سوی آستان قدس رضوی در محل ائل گلی تبریز برگزار شده و این ضریح پوش به نمایش گذاشته شده بود 200 نفر از بانوان تبریزی در گلدوزی و ملیله دوزی آن مشارکت کرده اند.

به گفته  وی چهارچوب نقره ای در چهارگوشه این ضریح پوش نقش می بندد و در انتهای کار تاریخ ولادت و شهادت امام رضا ( ع) و در حاشیه های آن اسماء الهی  نوشته و گلدوزی می شود.

تاکنون ۷۵درصد ‌کار به اتمام رسیده و بعد از اتمام به آستان قدس رضوی اهداء می شود.

تفاوت سنگ‌پوش فعلی با آثار مشابه قبلی

پورشاهی ادامه داد: ضریح پوش های قبلی با چرخ گلدوزی کار شده است ولی مهم ترین تفاوتی که باید اشاره کنم اینکه  این ضریح پوش دست دوز است و تاکنون ۷۰میلیون تومان برای این اثر هزینه شده است که در تامین هزینه های آن تعدادی از خیرین نیز مشارکت کرده اند. خانمی که از پنج هزار تومان تا فردی که ۱۵میلیون تومان به نیت حضرت امام رضا علیه السلام کمک کرده است.

این هنرمند خوش ذوق تبریزی یک قاب چوبی نیز برای ضریح پوش رضوی طراحی کرده است.

بر روی این قاب چوبی نفیس که جنس آن از چوب درخت گردو است ابتدا کنده کاری می شود که در اصطلاح به آن شمسه می گویند. در بالای این قاب چوبی بسم الله الرحمن الرحیم و در وسط شمسه نام امام رضا(ع) نوشته می شود.

حاشیه قاب با آیه تطهیر که در شان ائمه اطهار است مزین می شود و دور تا دور آن نیز آیه ۳5 سوره نور«  اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَأَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لَا شَرْقِیَّةٍ وَلَا غَرْبِیَّةٍ یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُورٌ عَلَى نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشَاءُ وَیَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ» نوشته می شود.
وقتی در این قاب چوبی باز می شود سوره حمد به صورت نیم دایره نوشته شده و در پایین آن آرم آستان قدس رضوی حک می شود و زمانی که در قاب باز می شود.

صلوات خاصه امام رضا(ع) پخش می گردد و بعد از آن نیز سه بار ذکر «یاعلی» تکرار می شود و سپس نوای " آمدم ای شاه پناهم بده"  در فضا می پیچد.

خادم زائر امام رضا (ع) هستم

کریم پورشاهی  حالا خادم حریم رضوی است، هر چند که خود را خادم امام رضا (ع) نمی داند و مدام تاکید می کند من خادم زائر امام رضا (ع) هستم.

خادمیار رضوی در ادامه صحبت های خود در مورد نحوه ثبت نام برای خادمیاری گفت : دلم پر می زد که خادم زائر امام رضا(ع) باشم سال ۹۵ برای ثبت نام اقدام کردم ولی اعلام کردند ۲۰۰هزار نفر در صف انتظار در نوبت هستند و ثبت نام جدید نداریم. بنابراین منصرف شدم .در سال ۹۶ به توصیه یکی از دوستان که در بخش گزینش آستان قدس کار می کرد مجددا برای ثبت نام در سایت اقدام کردم و گاهی اوقات پیگیر بودم واین دوستم همیشه در جواب می گفت" ان شاء الله خوب می شود".

حرف هایش که به اینجا می رسد احساس می کنم بغضی سنگین گلویش را می فشارد، می خواهد از عنایت امام رضا ( ع) بگوید که چگونه مقدمات پذیرفته شدنش به عنوان خادمیار رضوی را فراهم کرده است.

صحبت هایش را با علاقه و عشقی آکنده به سلطان خراسان  ادامه می دهد" پنجمین روز از ماه مبارک رمضان سال ۹۶ تماس گرفته و اعلام کردند به همراه مدارکت به دفتر آستان قدس مراجعه کن،رفتم آنجا فرم های مربوطه را پر کرده و مدارک را تحویل دادم. اول گفتند برو بعدا دوباره تماس می گیریم ولی همان لحظه نظرشان عوض شد و گفتند پرونده ات را تکمیل کن. 

به لطف امام رضا ( ع) کارهای مقدماتی ثبت نام به خوبی انجام شد، ۲۱ رمضان دوباره تماس گرفته و با خوشحالی اعلام کردند حکم خادمیاری آماده شده ودر مرحله بعد باید در کلاس های توجیهی شرکت کنی.

به همراه همسرم به مشهد مقدس رفتیم، در طی سه روز لباس هایم آماده شد. در کلاس های توجیهی شرکت کردم، در روز آزمون چون عینکم را فراموش کرده و با خود نبرده بودم  نتوانستم سوالات کتبی راخوب بخوانم و در مرحله اول آزمون مردود شدم، باید به تبریز بر می گشتم و چند روز یا چند ماه دیگر بعد از تماس مجدد دوباره برای آزمون به مشهد می رفتم.

خادمیار رضوی ادامه صحبت هایش را با حال خاصی پی می گیرد حالی که به تعبیر خودش وقتی در صحن و سرای  امام رضا ( ع)  قدم بر می دارد چنین حال خوشی دارد" چاره ای نبود باید به تبریز بر می گشتم یک روز دیگر در مشهد ماندم در کمال ناباوری دوباره تماس گرفته و گفتند فردا دوشنبه خودت را برای آزمون دوباره آماده کن" خیلی خوشحال بودم بی صبرانه منتظر فردا بودم. 

فردا برای آزمون مجدد رفتم، به جز من دو نفر دیگر از شهرستان بودند که از آنها نیز برای خادمیاری آزمون گرفته می شد. فردی که مسوول برگزاری آزمون بود گفت" در طول تاریخ دیده نشده است که روزهای دوشنبه آزمون خادمیاری گرفته شود، شما نظرکرده امام رضا ( ع) هستید" در آزمون دوم قبول شدم و افتخارم این است که خادم زائران حرم رضوی هستم.

کریم پورشاهی در تمام لحظاتی که صحبت می کرد ابا داشت از اینکه خود را خادم امام رضا(ع) اعلام کند با نهایت فروتنی می گفت: آقا علی بن موسی الرضا خادمانی چون اباصلت داشت، من کجا و آنها کجا، من خادم زائر امام رضا(ع) بوده  و در بارگاه او کارگری می کنم.

منبع:فارس