عقیق:فرهنگ ما ایرانی ها این است، مراسمات زیادی وجود دارد ولی یک از این مراسمات که نشان دهنده دوستی شیعبیان با اهل البیت علیه السلام، عزاداری است، یعنی یادآوری و گرامی داشتن سوگ آنان ماتم به پاکردن در عزایشان گریستن میباشد.
برای برای اهل البیت علیه السلام از ابتدا به توصیه پیامبر خدا صلّی اللّه علیه وآله و امامان شکل گرفته است و پس از گذشت زمان میان امّت وفادار به خاندان پیامبر و علاقه مندان به عترت به صورت یک «سنّت دینی» درآمده است.
نمیتوان غافل از تدبیر و خواست الهی شد که در ایجاد شوق و محبت نسبت به خاندان پیامبر و اهل البیت علیه اسلام ایشان در تداوم این سنّت نقش داشته است. رسول خدا صلّی اللّه علیه وآله درباره عزاداری برای امام حسیت علیه السلام میفرمایند:
«إِنّ لِقتل الحسین ـ علیه السلام ـ حرارةً فی قلوبِ المؤمنینَ لاتَبْرَدُ اَبداً».
«برای شهادت حسین علیه السلام حرارت و گرمایی در دلهای مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.»
فلسفه عزاداری
از بعدی دیگر ما شیعیان با بر پا کردن سوگواری در ایام شهادت معصومین علیهم السلام زنده نگهداشتن نام و یاد و خاطره و تعالیم آن پاکمردان الهی است که فراموش نکنیم اصالتمان چیست و برای چه چیزی زندگی میکنیم همچنین بتوانیم انا ها زا سر لوحه زندگی خود قرار دهیم و دنبا را به جای بهتری تبدیل کنیم
آثار و برکات این احیاگری و تعظیم شعائر نیز به خود امت اسلام برمی گردد و از این رهگذر عُلقه های دینی و پیوندهای عاطفی با اولیای دین استوارتر می شود و دینداری و تعهّد و پاک زیستی شیعیان اهل بیت علیهم السلام تقویت می شود.
با این حساب مناسب است که هم فلسفه و انگیزه این شعائر دینی بیشتر شناخته شود، هم به سابقه و پیشینه آن اشاره گردد و هم به زمینه های بهره وری از این سنّت دیرپای مذهبی در عصر حاضر اشاره شود.
موضوعی دیگر که میتوان بیان کرد این است سوگواری در فقدان یک عزیز یک امر طبیعی و عاطفی است و نشانه فعّال بودن احساسات و عواطف بشری در یک انسان و جامعه است که این موضوع در مورد اهل بیت پیامبر یک «دستور دینی» است. هر چند برخی از کج فهمان در اذهان مردم شبهه می آفرینند و این اصل را زیر سؤال می برند، امّا زندگی وعمل پیامبر اسلام و امامان شیعه و توصیه های مکرّر آنان نسبت به گریستن بر سید الشهدا و یادکردن مصائب خاندان پیامبر و عزاداری برای آنان و مرثیه سرودن برایشان زداینده هر شبهه در این زمینه است. رسول خدا صلّی اللّه علیه وآله ـکه دارای عواطفی سرشار بود وقتی پسر کوچکش ابراهیم در حال جان دادن بود حالت گریه یافت و چشمانش پر از اشک شد آنگاه فرمود: چشم اشکبار می شود و دل اندوهگین می گردد ولی سخنی نمی گویم مگر آنچه موجب رضای خدا باشد و ما به خاطر تو، ای ابراهیم محزونیم.
به فرموده امام صادق ـ علیه السلام : وقتی خبر شهادت جعفر بن ابی طالب و زید بن حارثه (در جنگ موته) به پیامبر خدا صلّی اللّه علیه وآله سررسید، از آن پس هرگاه وارد خانه می شد بر آن دو شهید بسیار و بشدّت می گریست و می فرمود: این دو با من هم سخن و همدم و انیس بودند و هر دو رفتند.
پس گریه بر شهید و غم برای فقدان یک عزیز کاری انسانی و مقدس و ارزشمند است که در سیره پیامبر اکرم نیز وجود داشته است. همینطور گریه بر سالار شهیدان حضرت ابا عبداللّه علیه السلام در این میان نقش ویژه تری داشته و ائمّه معصومین بر آن تأکید بسیار می کردند.
همانطور که در موراد بالا اشاره شد عزاداری برای شهیدان بخصوص حضرت سید الشهدا علیه السلام هم مایه بقای نام و خاطره و آثار آن حماسه جاوید است هم تأثیر عاطفی و پیوند درونی میان عزاداران و پیشوایان حق ایجاد می کند و هم روحیه مبارزه با ستم را در مردم احیا می کند که باید اعتراف کرد که در روزگار فعلی باید این روحیه توقویت بشود باید روحیه مبازه با ظلم روز به روز بیشتر و بشتر بشود تا بتوانیم روزگار بهتری بسازیم و دنبا را برای آمدم موعود آماده کنیم
عنصر شعر و ادبیّات در مرثیه خوانی به آن غنا بخشیده و موجب گسترش این موج میان توده های وفادار به خاندان پیامبر علیه السلام شده است. «تأثیر عاطفی» و «گسترش سریع»، دو ویژگی مهمّ در اشعار مرثیه است. مردم نیز اشعار مدح و مرثیه را می خواندند و حفظ می کردند و مجالس خود را با آنها رونق می بخشیدند. تعالیم عاشورا از خلال همین مجالس به نسلهای بعدی منتقل می شد.
نقش عزاداری در عصر حاضر
واقعه کربلا درسی برای همیشه تاریخ و همه انسانها بود بزرگداشت آن حماسه و همدلی و همراهی با آن نیز تضمین کننده سعادتِ شیعه و مسلمانان متعهّد در همه زمانهاست نتیجه یگیریم همواره باید باشد.
امروز در عصر حاکمیت اسلام در کشور امام زمان علیه السلام با آنکه تلاش حکومت و نظام اسلامی برای پیاده کردن احکام دین در سطح جامعه است ولی تکلیف گرامیداشت عاشورا و برگزاری پرشور مراسم سوگواری و تعظیم شعائر دینی و حفظ هرچه شکوهمندتر آیین های سنّتی درباره سید الشهدا علیه السلام همچنان پابرجاست. این مراسم تربیت کننده نسل با ایمان و شستشو دهنده روح و جان و تعالی بخش در زندگی میباشد.
پیوند زدن دل و جان و عواطف و احساسات نسل امروز با اهل بیت پیامبر صلّی اللّه علیه وآله و خاندارن پاک ایشان آنان را نسبت به مفاسد بیدار ساخته و باعث پیشرفت تاعلی روح و جسم خود میسازد که این همان رسیدن به حد بالای مقام در دنیا و آخرت هست.
پیام عاشورا در مقوله «یاد» و در بسترِ «عزاداری» برای عصر حاضر نیز همین است که حماسه های خونین و امیدبخش و انگیزه آفرین شهدا را زنده نگاه داریم و به هر شکلی با برنامه ریزی های حساب شده، موضوع شهادت، رزمندگان، جبهه های نبرد، فیلمهای دفاع مقدّس و آثار هنری، نقاشی و طراحی و پوستر و امثال این گونه مظاهر مربوط به جهاد و شهادت و ایثار را که همه الهام از «عاشورا» گرفته اند، به «یاد» آوریم و جزو فرهنگ عمومی مردم سازیم و درسهای نهضت کربلا را به مثابه یک درس عمیق، فراگیر سازیم.
عزاداری در شرایط بیماری کرونا
همانطور که میدانید امسال سالی متفاوت نسبت به سال های پیشین میباشد و این تفاوت بیماری کروناست که دنبا را درگیر خود ساخته و تلنگری به جهانیان زده است حال با وجود این بیماری و مصادف شدن آن با عزای سیدالشدا علیه اسلام میبایست جور دیگری مراسمات را برگزار کرد، همانطور ک در بالا عرض کردیم این یاردآوری همواره باید باشد.
با فرارسیدن ماه عزای امام حسین علیه السلام دولت محترم برای برگزاری این مراسم پروتکل هایی در نظر گرفته که با رعایت ان میتوانند مردم عزاداری کنند.بدیهی است که افرادی هستن که نمیتوانند در این مراسمات شرکت کنند ولی مهم اصل عزاداری میباشد که میتوان در منزل از تلویزیون و رسانه ای دیگر استفاده کنند یا با دانلود مداحی از سایت های معتبر به عزاداری بپردازند.
در اینجا برای شما هموطنانی که در این شرایط بد کرونا نمی توانید از منزل خارج شوید و شناختی هم نسبت به مادحین ندارید چند مداحی که انقلابی هستند و از اشعار بسیار زیبایی استفاده میکند را معرفی میکنیم که میتوان نام مداح قدیمی کسی که به بلبل بین الحرمین معروف است نریمان پناهی را نام برد همچنین مادحین جوان مهدی رسولی و امیر برومند که بسیار زیبا میخوانند اشاره کرد
حتما مراقب سلامتی خودتون باشید ولی فراموش نکنیم که ما مدیون اهل البیت هستیم و هیچگاه نباید یاد و خاطره ایشان از یادمان برود.
