عقیق:"مرکز مطالعات اربعین" با برگزاری نشست سناریوهای پیشرو در برگزاری برنامه اربعین با حضور کارشناسان و متخصصان حوزه اربعین به همراه تعدادی از پزشکان، خادمان مواکب اربعینی و جمعی از اساتید حوزه سیاستگذاری به بررسی آخرین وضعیت حاکم بر روند بیماری کرونا و تحلیل سناریوهای پیش روی سیاستگذاران در موضوع برگزاری اربعین امسال پرداخته است.

این مرکز ضمن جمع‌بندی دیدگاه‌های صاحبنظران حاضر در نشست، راهکارها و توصیه‌های سیاستی ناظر بر 4 سناریو محتمل در برگزاری اربعین  امسال را بررسی کرده است.

این 4 سناریو که مبنی بر 2 مولفه وضعیت بحرانی بیماری در 2 کشور ایران و عراق تحلیل و ارائه شد عبارتند از:

1. عدم امکان برگزاری پیاده‌روی اربعین برای هیچ از زوار اعم از عراقی و ایرانی

2. برگزاری پیاده‌روی عراقی صرفا برای زوار عراقی و بدون حضور زوار ایرانی

3. برگزاری محدود و کنترل شده راهپیمایی با حضور زوار عراقی و ایرانی

4. برگزاری راهپیمایی اربعین بدون محدودیت خاص

در این نشست، بسته‌ای ناظر بر 60 توصیه سیاستی برای سیاستگذاران ستاد اربعین، موکب‌داران، زوار و سایر مشتاقان و علاقه‌مندان به این حماسه عظیم ارائه شد که امید است مورد توجه قرار گیرد:

1. لزوم توجه به تحولات سیاسی یک سال گذشته و اخیر در تحلیل گستردگی برپایی راهپیمایی اربعین امسال از جمله: شهادت سردار سلیمانی، تحولات آمریکا، اقدامات رژیم صهیونیستی در منطقه و ...

2. لزوم توجه به طراحی سیاست‌های مخاطب محور از جمله: سیاست‌های ناظر بر نهادهای دولتی، نقش نهادهای غیر دولتی و مردم، مراجع تاثیرگذار اجتماعی بویژه علما و مراجع.

3. ضرورت توجه به ماهیت اجتماعی - فرهنگی حماسه راهپیمایی اربعین در کلیه طرح ریزی‌ها و برنامه ریزی‌ها

4. لزوم اتخاذ تدابیر کارگشا در هر یک از چهار سناریوهای مطرح شده پیش رو

5. توجه به عکس‌العمل‌های ناشایست و غیر قابل قبول گروهای محدودی از جامعه در صورت ممنوعیت برگزاری راهپیمایی اربعین و لزوم روشنگری‌های کارشناسانه در سطح رسانه‌ها 

6. لزوم بسیج کانون‌های مرجع اجتماعی از جمله: روانشناسان، جامعه شناسان و پزشکان در کنار مسیولین دولتی و روحانیون به منظور متقاعد سازی جامعه در پذیرش تصمیم نهایی برگزاری و یا عدم برگزاری اربعین

7.‌ لزوم پیش بینی ابعاد جنگ روانی و رسانه‌ای دشمن همچون رواج دوگانه‌های باطل از جمله: سلامت-اربعین، نان-دین و ... در نزدیکی ایام اربعین
 
8. سکوت بسیار ویژه و قابل تامل رسانه‌های بین المللی در مورد وضعیت کرونا در کشور عراق و احتمال انفجار بمب خبری و رسانه‌ای در نزدیکی ایام اربعین و عراق هراسی غیر واقعی در مورد شرایط کرونا در عراق

9. تحلیل مواضع سیاسی دولت جدید مستقر در عراق و مواضع سیاسی در قبال جمهوری اسلامی ایران توسط دستگاه دیپلماسی کشور و پیش بینی تدابیر لازم در این خصوص 

10. توجه به جایگاه تمدن سازی اربعین بویژه در مبارزه با طاغوت و متناسب با شرایط امروز حاکم بر کشورهای مختلف دنیا

11. تحلیل تجربه سیاستی تدبیر در موضوع عدم برگزاری روز قدس و بستن مساجد و اماکن متبرکه و دیدگاه اعلامی مقام معظم رهبری در خصوص صلاحیت صاحبنظران تصمیم گیرنده در این قبیل موضوعات

12. لزوم تشکیل ساختار اختصاصی رسانه‌ای در موضوع اربعین و تهیه نقشه عملیات رسانه‌ای جامع

13. لزوم سناریو پردازی فضای رسانه‌ای اربعین مستقلا به عنوان یک مسئله مهم و تاثیرگذار بر کل موضوع

14.‌ تکمیل و افزایش ظرفیت‌های مشورتی وزارت بهداشت و ستاد ملی مقابله با کرونا در موضوع اربعین

15. بصیرت افزایی و ارائه تصویرهای تطبیقی واقعی از جوامع مختلف به ویژه عراق

16. لزوم طرح ریزی جدی و گسترده بسته های ویژه جاماندگان گسترده تر و جذابت تر از سالهای گذشته

17. بررسی تجربه های عملیاتی چند ماهه گذشته گروههای جهادی قم مانند پیاده روی امدادی و پیاده روی الی بیت المقدس

18. رصد مستمر فضای اجتماعی و نگرشی حاکم در  عراق 

19. پیش‌بینی احتمال هر گونه تصمیم‌گیری غافلگیرانه از سوی دولت عراق که تصمیم‌گیری‌های  ایران را تحت تأثیر قرار دهد

20. ضرورت طراحی عملیاتی و اجرایی همزمان همه سناریوهای محتمل مبتنی بر پروتکل‌های بهداشتی و درمانی در هر یک از سناریوها

21. توجه به ماهیت بین‌المللی و فرا ملیتی اربعین در تصمیم‌گیری و سیاستگذاری اربعین

22. بررسی تجربه رفتاری و عملکردی مردم و دولت عراق در ایام برگزاری پیاده روی نیمه شعبان در چند ماهه گذشته و تحلیل آن به عنوان یک تجربه قابل تامل

23. اهمیت ادبیات سازی و در دست گرفتن گفتمان رسانه ای اربعین به ویژه در شرایط عدم برگزاری راهپیمایی اربعین و مواجهه با القای رسانه‌ای احتمالی شکست خوردن اربعین در آن وضعیت

24.‌ بررسی تجربه موفق کشور در برگزاری موسم حج سالهای 94 و 96 به عنوان یک تجربه موفق در پایش از مبدا توسط تیم پزشکی حج در اعزام زائران

25. پرهیز از القای دوگانه‌های غلط و مغرضانه دولت-اربعین در جامعه که قطعا به صلاح جامعه دینی و اربعین نخواهد بود 

26. اتخاذ راهبرد تبدیل تهدید به فرصت و بسط گفتمانی اربعین به یک گفتمان اجتماعی فراتر از مکان و زمان جغرافیای اربعین و عراق در قالب تحقق کارکردهای اجتماعی در بستر ظرفیت های اربعینی

27. پرهیز از مقابله سازی‌های مخرب در بین زائران اربعینی با عموم جامعه

28. توجه جدی و عدم غفلت نسبت به نقش سنت های الهی در امتداد مسیر تمدن ساز اربعین

29. مکان توسعه و تنوع کارکردی و جغرافیایی اربعین در امسال

30. توجه به قدرت غیر قابل انکار رسانه ای عراق در تغییر در خصوص مدیریت شرایط اجتماعی و نگرش های مردمی عراقی ها در موضوع برگزاری راهپیمایی اربعین امسال 

31. فرصت ویژه و منحصر به فرد برنامه امسال در توجه به جامع نگری به مخاطبان در اربعین شامل: زائران، جاماندگان، شیعیان و بشریت، بطوری که طراحی برنامه‌های پیاده روی اربعین امسال می‌تواند به صورت جدی‌تر همه گروه های مخاطب اربعینی را مورد تاکید و توجه قرار دهد

32. تلاش در جهت همکاری مواکب ایرانی قبل از ایام اربعین برای کمک به شرایط بهداشتی درمانی در عراقی در قالب گروههای جهادی

33. تمرکز ظرفیت مواکب اربعینی در مناطق محروم داخل کشور به ویژه در خوزستان و در حوزه خدمات‌رسانی بهداشتی

34. استفاده از ظرفیت مواکب اربعینی در خدمت کمک‌رسانی به بهبود شرایط بهداشتی و درمانی عراق حتی در شرایطی که امکان حضور زایران ایرانی در راهپیمایی اربعین امسال وجود نداشته باشد

35. استفاده از تجربیات و ظرفیت‌های آمادگی تیم پزشکی حج در همین امسال برای اعزام حجاج

36. تکثیر الگوهای راهپیمایی محلی در فواصل مشخص در ایام اربعین به ویژه در شهرهایی که در مسیر هر ساله زوار قرار داشته اند و استقبال از زوار در شهرهای مختلف می تواند الگویی جایگزین برای برگزاری نمادین راهپیمایی باشد

37. ترویج جهت جایگزین کردن راهپیمایی 28 صفر به مقصد حرم امام هشتم علیه السلام برای زوار ایرانی

38. برنامه‌ریزی جهت کمپین سازی های تخصصی به ویژه کمپین‌های بین‌المللی و منطقه‌ای

39. فعال‌سازی ظرفیت‌های پژوهشی و اندیشکده‌ای جهت محتوای سازی حرفه ای و جامعه پذیر در خصوص ملاحظات برگزاری و یا عدم برگزاری راهپیمایی اربعین و در انتشار  عمومی این محتوا بویژه سخنرانان

40. تدوین و انتشار پروتکل‌های برپایی موکب در شرایط کرونا

41.  برگزاری جلسات مجازی هم اندیشی میان موکب داران ایرانی و عراقی و با حضور صاحب نظران

42. تولید محتوای آموزشی برای موکب داران و آموزش آنها و ارائه استانداردها

43.‌ تسریع در آموزش و انتشار استاندارهای تجهیز مواکب متناسب با شرایط کرونا

44. اخذ تدابیر اجتماعی و امنیتی مناسب جهت مواجهه با اغتشاشات احتمالی در مرزها که ممکن است در صورت ممنوعیت زیارت، توسط برخی از زوار اتفاق بیافتد 

45. سازماندهی جهت استقرار گسترده مواکب بهداشتی در صورت برگزاری راهپیمایی

46. برنامه ریزی جهت استقرار مواکب بهداشتی در شهرهای غیر از مسیر پیاده روی جهت کمک به مردم عراق در شرایط بیماری

47.‌ هماهنگی جهت حضور تعدادی مواکب قبل از اربعین ولو در حد محدود در حوزه خدمات بهداشتی و خدمات درمانی در مناطق درگیر در کرونا در کشور عراق در صورت عدن حضور زوار ایرانی در ایام اربعین

48. پیش بینی اقتضائات حاکم بر نظام مسائل در سطوح مختلف از جمله: سطح بین‌الملل و بویژه جبهه مقاومت، سطح ملی و سطح دولتی از سوی کلیه افراد و نهادهای مرتبط با حوزه برنامه ریزی و سیاستگذاری راهپیمایی اربعین

49. ترویج فرهنگ زیارت نیابتی در سطح ملی و بین‌المللی

50. تاکید بر ارجحیت و اولویت تداوم برگزاری اربعین در سال‌های آینده نسبت به اصرار بر برگزاری امسال تحت هر شرایطی

51. توجه به ظرفیت دهه محرم جهت بصیرت افزایی در سطح جامعه و توجه به برخی ملاحظات طبیعی ایام‌ محرم و احتمال اعلام برخی موضع‌گیری‌های عجولانه و هماهنگ نشده از سوی هیئات و مداحان و منبریان و لزوم هماهنگی بین آنها از سوی مراجع مربوطه

52. تاکید و توجه مستمر به ضرورت استعانت از الطاف الهی در حل مشکل بیماری و عنایت ویژه حضرت سیدالشهدا در کلیه شئون برنامه ریزی و پرهیز غفلت ناخواسته در این خصوص

53. توجه ویژه به نقش علما و مراجع عظام تقلید در فرهنگ سازی جهت اجرای هر گونه سیاست در برگزاری راهپیمایی اربعین امسال

54. توجه بخشی جامعه به موضوع «سلامت معنوی» به عنوان یکی از ابعاد راهبردی مورد تاکید سازمان بهداشت جهانی در حوزه سیاستگذاری سلامت 

55. تشکیل قرارگاه رصد و تحلیل رسانه های غربی در موضوع اربعین

56. بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت فضای مجازی در ایام اربعین در قالب جلب و حمایت از اجرای ایده های نوآورانه و جذاب

57. پیگیری تحقق ایده «هیات هشتاد میلیونی اربعینی‌ها» از طریق رسانه ملی

58. اتخاذ تدبیر اعمال محدودیت سنی سفر به اربعین در صورت راهکاری موثر در کاهش مخاطرات احتمالی در صورت امکان برگزاری راهپیمایی اربعین امسال

59. پیگیری جهت تصویب و عملیاتی سازی پروتکل های تدوین شده از طریق مراجع قانونی و رسمی ستادهای مقابله با کرونا

60. تاکید بر شعارمحوری «کمک به مردم عراق و میزبانان اربعین در شرایط کرونا» به عنوان یکی از مصادیق برادری بین امت ایران و عراق در امسال.

ضمنا مرکز مطالعات اربعین، در ادامه نشست‌هایی را برای پیگیری و اجرایی سازی پیشنهادات فوق در دستور کار خود دارد که بر این اساس، از عموم کارشناسان و علاقمندان دعوت به عمل می‌آورد.

منبع:فارس