راهکار امام باقر در برخورد با شدائد آخرالزمان

عقیق:اعتقاد به مهدویت از اساسی‌ترین اعتقادات شیعه است. به باور شیعیان، عدم ایمان به مهدویت مساوی با انکار تمام رسالت انبیاء و ولایت ائمه(ع)‌ است. از این جهت در گام اول، ایمان به امام غائب و در گام بعد، مطالعه و تفکر درباره ملحقات آن مثل آخرالزمان و ظهور مورد تأکید آیات و روایات است. هرچند عموم شیعیان نسبت به امام عصر(عج) اعتقاد راسخ یافته‌اند و با همین تفکر مقابل استکبار جهانی ایستادگی به خرج داده‌اند،‌ اما در گام دوم که همان تفکر و تدبر درباره آخرالزمان و ظهور است،‌ جامعه نخبگانی ورود جدی نداشته‌اند.

در این بین دشمنان از طریق رسانه به ویژه هالیوود با تحریف مفاهیم آخرالزمانی، سعی کردند دوران آخرالزمان را دوره‌ای کاملاً تیره و تار و اوج ناامیدی بشریت معرفی کنند،‌ این در حالی است که از نگاه آموزه‌های قرآنی و روایی، آخرالزمان مقطع جریان عالی‌ترین تربیت‌های بشری است که طی آن، پاک‌طینتان با عبور از آتش فتنه‌های سخت، تزکیه شده و مسیر خود را برای زمینه‌سازی امر ظهور ادامه می‌دهند؛ البته در این بین هستند افراد یا اقوامی که از این آزمون‌های سخت الهی سرافراز بیرون نمی‌آیند و از دین خدا رویگردان می‌شوند.

در هر صورت از آنجایی که جامعه بشری به ناچار باید وارد فضای آخرالزمان شود و خود را مهیای ظهور منجی بشریت کند، داشتن تبیین‌های رفتاری متناسب با دوران آخرالزمان ضروری می‌نماید؛ از این جهت هر یک از اهل‌بیت وحی تبیین‌های رفتاری متعددی به شیعیان خویش ارائه کرده‌اند و یا خبر از وقایعی داده‌اند که بشریت در آینده با آن مواجه می‌شود.

امام محمدباقر علیه‌السلام با توجه به نگاه آینده‌نگرایانه خویش نیز همچون سایر ائمه علیهم‌السلام به تبیین اندیشه مهدویت می‌پرداختند. ضمن آنکه در دوره امامت حضرت، اندیشه‌هایی انحرافی در زمینه مدعیان دروغین مهدویت همچون کیسانیه وجود داشت.

در یکی از این روایات می‌خوانیم:‌ برید بن معاویة العجلىّ از امام باقر علیه‌السلام نقل مى‌‏کند در معنى کلام خداى تعالى که مى‏‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛ اى مؤمنین صبر داشته باشید و صابر باشید و نگهبان مرز خود باشید و تقوای الهی پیش گیرید». آن حضرت فرمود: «یعنى بر انجام واجبات الهى صبرداشته باشید؛ اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ‏ و در برابر دشمن صبر پیشه کنید؛ وَ صابِرُوا عَدُوَّکُمْ‏ و رابطه خود را با امام منتظرتان برقرار بدارید؛‌ وَ رابِطُوا إِمَامَکُمُ الْمُنْتَظَرَ».

الف) فضای کلی این روایت مربوط به دوران آخرالزمان است، دورانی که فتنه‌های الهی به اوج خود می‌رسد و خلایق به ویژه مؤمنان در بوته آزمایش قرار می‌گیرند تا سره از ناسره مشخص شود. یکی از تبیین‌های رفتاری امام محمد باقر(ع) اینچنین است که در  این دوران نسبت به ادای واجبات الهی صبر پیشه کنید چه اینکه اکنون مشاهده می‌کنیم دشمنان تمام توان خویش جهت تضعیف حدود الله را به کار گرفتند تا مردم را نسبت به فرائض الهی سست کنند.

ب) یکی از نکات مهم دیگری که امام محمد باقر علیه‌السلام اشاره کردند،‌ صبر در قبال عداوت دشمنان است؛ همچنان که اکنون با استفاده از حیله‌ها و سناریوهای متعددی مثل اِعمال تحریم‌ها قصد دارد معیشت ما را با چالش مواجه کند مانند آنچه که در شعب ابی‌طالب در قبال پیامبر (ص) و گروهی از مسلمانان به وقوع پیوست. در چنین شرایطی  عدم خودباختگی در قبال دشمنان و حفظ ساختارهای انقلابی و دینی از مهم‌ترین درس‌های این صحنه سخت است.

ج) استحکام رابطه با امام عصر (عج) در شرایط سخت آخرالزمان، آخرین توصیه امام باقر علیه‌السلام به شیعیان خویش است. در واقع کسی که با امام عصر مرابطه داشته باشد و قلب خویش را با محبت ایشان و انتظار ایشان جلا دهد، هم بر ادای واجبات الهی و هم بر عداوت دشمنان، صبر پیشه می‌کند؛ چرا که شخص منتظر، همواره نسبت به آینده، امیدی واقع‌گرایانه دارد و وعده‌های خداوند مبنی بر نصرت و یاری مؤمنان را قلباً پذیرفته است.

منبع:تسنیم