چرا نماز جمعه، دو قنوت دارد؟

عقیق:نخست بايد دانست در عبادات دو فاكتور مهم «تعبد» و «تنوع» بسيار درخشنده است و عبادت الهي را براي بندگان لذّت بخش و سازنده مي گرداند. لذا تفاوت ركعات نماز در شبانه روز و تفاوت نمازهاي عيدين و نماز جمعه و داشتن دو قنوت قبل و بعد از ركوع، در همين راستا قابل تفسير و پذيرش است.
در خصوص خواندن دو قنوت قبل و بعد از ركوع نماز جمعه نيز روايات متعدّدي وجود دارد، از جمله روايت امام صادق عليه السّلام كه فرموده اند:«كُلُّ الْقُنُوتِ قَبْلَ الرُّكُوعِ إِلَّا الْجُمُعَةَ فَإِنَّ الرَّكْعَةَ الْأُولَى الْقُنُوتُ فِيهَا قَبْلَ الرُّكُوعِ وَ الْأَخِيرَةَ بَعْدَ الرُّكُوعِ» [1]؛«قنوت ها - در تمام نماز ها - قبل از ركوع مي باشد مگر قنوت نماز جمعه كه ركعت اوّل آن، قنوت قبل از ركوع مي باشد و ركعت ديگر قنوت بعد از ركوع مي باشد.»
به هر صورت علاوه بر تعبدي بودن اين دو قنوت، يكي از نكاتي كه در اين دستور ديني مشاهده مي شود ايجاد تنوع در احكام مي باشد و همين تنوع علاوه بر اين كه مانع خستگي ناشي از تكرار و همساني مي شود دو مزيت ديگر نيز به همراه دارد:
الف - نشاط بيش تر به آن جهت كه از بعد روان شناختي، انسان ها در انجام كارهاي جديد با يك انگيزه و هيجان بيش تري اقدام به عمل مي كنند.
ب - به ياد ماندن و بر جسته شدن و ممتاز شدن اين عبادت از عبادت هاي مشابه. ببينيد فرم نماز جمعه به گونه اي است كه در ذهن نقش مي بندد و لذا حتّي اگر نحوه برگزاري آن را فراموش كند امّا مي داند اين يك نماز معمولي نيست. نماز جمعه نيز به دلايل مختلف از جمله حكمت فوق الذكر متفاوت از نمازهاي معمولي و داراي دو قنوت است.

پي نوشت :
[1] - الإستبصار، ج1، ص 418
كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)