۰۲ آذر ۱۴۰۳ ۲۱ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۲۸ : ۱۵
در طول تاریخ شیعه کتابهای متعددی در ترتیب و توضیح دستورات عملی، مطابق ایام و ماههای مختلف سال نگاشته شده است. در صدر سنت نگارش چنین آثاری مرحوم سید بن طاووس رضواناللهتعالی علیه قرار دارد که در کتابهایی نظیر اقبال الاعمال و فلاح السائل، روایات و دستورات اهل بیت علیهمالسلام را گرد آوردهاند. دیگر از بزرگان نظیر کفعمی نیز عموما در آثار خود به نقل و تدوین روایات و دستورات عملی پرداختهاند. مشهورترین اثر در این سنت، اثر گزیده و جامع مرحوم شیخ عباس قمّی است به نام « مفاتیح الجنان».
هرچند تمامی بزرگان این سنت، خود توجه به باطن اعمال و وجه حقیقی دستورات داشتهاند، اما در آثار آنان جنبه بیان اسرار عبادات و حقایق باطنی دستورات حضور کمرنگی دارد و معمولا به اشاراتی خلاصه شده است. در حالی که در سنت متاخر علما و عرفای شیعه، این توجه وجه اساسی و جدی به خود گرفته است. آثاری نظیر سرالصلاه و آداب الصلاه مرحوم امام خمینی (ره)، و المراقبات میرزا جوادآقا ملکی تبریزی نمونههای مشهوری از این توجه اخیر هستند؛ که با حفظ الزامات سنت نقلی و روایی گذشته، و همراه با بیان دستورات عملی متناسب با ایام سال و ماه، سعی در توضیح اسرار و باطن سیر و سلوک و دستورات عملی سلوک الی الله دارند.
کتاب «ادب حضور(دفتر اول): اسرار ماه رجب» اثر استاد محمدتقی فیاضبخش در ادامه همین سنت است. ایشان در این کتاب، با اشاره به اهمیت اساسی ماه رجب در سلوک الی الله، توضیحاتی در خصوص جوهره و ضرورت عبودیت و سلوک الی الله داده و به بیان گزیدهای از مهمترین دستورات عملی این ماه پرداختهاند. وجه ممیّز این اثر، اولاً بیان ساده حقایق توحیدی و دستورات دینی متناسب با زبان روز است، ثانیا ذکر حقایق و دستوراتی است که نگارنده بصورت سینه به سینه از اساتید و علمای متاخر شیعه بخصوص مرحوم استاد آیتالله شیخ علی پهلوانی سعادتپرور – شاگرد خاص سلوکی مرحوم علامه طباطبائی(ره)- دریافت نموده است. وجه ممیّز دیگر این اثر، ارجاعات متعدد کتاب به آثار روایی و حدیثی اصیل و نوشتههای اهل معنا است، که اتقان و وثاقت علمی اثر را بالا برده است.
خواننده این کتاب علاوه بر ملاحظه مجموع دستورات و حقایق و اسرار ماه رجب، ما کلیاتی درباب سیر و سلوک الی الله بخصوص در مکتب امام امت(ره) و علامه طباطبائی(ره) آشنا میشود.
در قسمتی از کتاب در خصوص مراقبات ماه رجب چنین میخوانیم:
«این وصیّت مرحوم استاد سعادتپرور بود که تلاش کنیم در ماه رجب، بر خلاف جریان و مسیر این روزگار شنا کنیم؛ بیاییم قدری خود را خرج وجود خودمان کنیم. لذا لازم است که در میان زشتیها و صفات ذمیمهی خود بررسی دقیق کرده و آن رذیلهای که فکر میکنیم بیشتر مزاحم است و توان مبارزه با آن را داریم، در نظر بگیریم و به طور جدّی با آن مقابله کنیم و مراقبهی خود را بر ترک آن صفت ذمیمه قرار دهیم و هر شب محاسبهی دقیقی نسبت به آن وصف داشته باشیم.»
نکتهی دیگر آنکه تجربه نشان داده شیطان در روزهای آخر ماههای عزیز، حملات بیشتری دارد و تلاش میکند تا همهی زحمات انسان را یکباره با یک گناه یا عصبانیت و یا رفتار زشت ناگهان از بین ببرد؛ چنانکه استاد می فرمود:
«گاهی یک عصبانیت، بیست سال انسان را به عقب میاندازد.»
از همین رو لازم است که سالک به تناسبی که در این سه ماه پیش میرود، مراقبهی خود را نیز بیشتر و دقیقتر بنماید تا از مهالک شیطان در امان باشد.»
کتاب «اسرار ماه رجب» از سوی انتشارات فردافر به قیمت ۹۵۰۰ تومان به بازار کتاب عرضه شده است.