۱۵ آذر ۱۴۰۳ ۴ جمادی الثانی ۱۴۴۶ - ۱۵ : ۰۶
بهداشت درآموزههای اسلام از اهمیت و ارزش والایی برخوردار است؛ و در فرآیند برگزاری حج نیز همواره مورد توجه بوده است. در اینجا این سؤال مطرح میگردد که در دوره های قاجار و پهلوی، چه وضعیتی بر حوزة بهداشت و درمان حجاج ایرانی حاکم بود؟ و آنان تحت چه شرایطی به انجام این فریضة دینی می پرداختند؟
منابع تاریخی حکایت از پایین بودن سطح خدمات بهداشتی ـ درمانی ارائهشده به حجاج در این دورهها دارد. حکومت پهلوی
به خاطر فقدان ریشههای مذهبی و نداشتن آگاهی لازم در خصوص جایگاه حج،
توجهی به مشکلات حجاج نداشت؛ ولی پس از واقعة اعدام ابوطالب یزدی در حج
1322ش، و بحران سیاسی و قطع پنجساله روابط دیپلماتیک ایران ـ عربستان، به
اهمیت موضوع پی برد و درصدد ساماندهی آن برآمد. بنابراین برای اولین بار در
سال 1328ش. گروهی از پزشکان مجرب، به همراه امکانات مناسب، به حج اعزام
شدند. در پی انتزاع حج از وزارت کشور و انضمام آن به سازمان اوقاف در سال
1351ش. توجه به این حوزه وارد مرحله جدی تری گردید.
در بخشی از مقاله می خوانیم: «در سال 1321ش. به واسطة مشکلاتی که در اثر جنگ جهانی دوم برای تشرف به مکة معظمه برای حجاج پیشآمده بود، تصمیم گرفته شد که برای مسافرت حجاج گذرنامه صادر نشود. در سال 1322ش. نیز دولت ایران از دادن گذرنامه به حجاج خودداری میکرد و در ایام حج نیز امیرالحجاج معرفی نکرده بود؛ اما حدود شش هزار نفر از ایران عازم حج شدند که از راه کویت یا پس از زیارت عتبات به حج رفتند. در این سال پلیس سعودی یک حاجی ایرانی ـ به نام ابوطالب یزدی ـ را در مسجدالحرام دستگیر کرد و طی یک محاکمه سریع، وی را ـ به اتهام اهانت به کعبه ـ مجرم شناخت و در ملأ عام گردن زد و ایران را به نوعی در مقابل عمل انجام شده قرار داد.
دولت تا اوایل دهة 1320ش. توجه چندانی نسبت به امور حج و حج گزاری اتباع ایرانی از خود نشان نمیدادند؛ ولی پس از واقعة گردن زدن ابوطالب یزدی ـ که منجر به بحران در روابط دیپلماتیک دو کشور ایران ـ عربستان و قطع روابط سیاسی و همچنین ممنوعیت پنجساله حج گردید ـ پی به اهمیت آن بردند و درصدد برآمدند که در خصوص ساماندهی امور حج اقدام جدی کنند.
در این خصوص قوانین و آییننامههای فراوانی توسط هیئت وزیران در امور مربوط به حج تصویب شد که حوزة بهداشت و درمان نیز از آن بیبهره نماند. در مجموع طی این سالها در زمینة ساماندهی وضعیت بهداشت و درمان حجاج، ارادة خوبی به وجود آمد و اقدامات درخور توجهی نیز انجام پذیرفت. در این راستا و برای اولین بار، در سال 1328ش. شاهد اعزام گروه پزشکی متشکل از پزشکان مجرب، به همراه امکانات مناسب، به سرپرستی یکی از مقامات عالیرتبه دولتی به عنوان رییس هیئت پزشکی به حج هستیم.»
برای مشاهده متن کامل مقاله اینجا را کلیک نمایید.
منبع:شبستان