یکی از محرمات الهی خوردن شراب است، لذا در این ‌جا به فلسفه حرمت نوشیدن شراب از دیدگاه روایات بپردازیم تا آثار مخراب این نوشیدنی را در ابعاد مختلف وجود انسان تحلیل شود:

الف) بُعد روحی

یکی از مهم‌ترین آثار شراب خواری این است که انسان را از رسیدن به کمالات انسانی محروم می‌کند و در روز قیامت همانند بت ‌پرستان محشور شده و از شفاعت رسول گرامی اسلام(صلی‌ الله‌ علیه‌ و آله) محروم می‌ کند؛ چراکه رسول اکرم(صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله) در مورد کسی که به طور مداوم شراب می ‌نوشد فرمود: «او مانند کسی است که بت می‌ پرستد و اگر با همان آلودگی و اصرار در میگساری بمیرد، خداوند را مانند بت‌ پرستان ملاقات خواهد کرد».[2]

در حدیثی دیگری فرمود: «به خدا قسم شراب‌ خوار، در قیامت به شفاعت من نمی‌ رسد و در کنار کوثر بر من وارد نخواهد شد».[3]

ب) جسمانی

شراب علاوه بر آثار زیان‌ باری که در روح ایجاد می ‌کند و سبب محروم شدن انسان در قیامت می ‌شود، آثار جسمانی زیادی نیز دارد که در روایات به برخی از آن ‌ها اشاره شده است از جمله این‌ که:

امام باقر(علیه ‌السلام) فرمودند: «کسی که به طور مداوم می‌گساری کند، به رعشه مبتلا می شود و سجایای اخلاقی و مردانگیش نابود می‌ گردد».[4]

امام رضا(علیه ‌السّلام) نیز می‌ فرماید: «شراب، باعث عوارض قلبی است و در آن ضایعاتی به وجود می آورد، شراب دندان ‌ها را سیاه و دهان را متعفن و بد بو می ‌کند».[5]

ج) اجتماعی

شبخوری نه تنها آسیب ‌های جسمی و روحی به شخص وارد می‌ کند، بلکه تبعات اجتماعی متعددی نیز دارد، که روایات به برخی از آن ‌ها اشاره کرده است.

امام باقر(علیه ‌السلام) می ‌فرماید: «شراب چنان آدمی را در گناه جسور می‌ کند که از خون ‌ریزی و زنا باکی ندارد».[6]

در حدیثی دیگری از مولای متقیان علی(علیه ‌السلام) پرسیدند: شما عقیده دارید شرب خمر بدتر از زنا و دزدی است؟ ایشان پاسخ دادند: بلی و سپس استدلال کرد که شارب الخمر وقتی می می ‌خورد و مست می‌ شود، زنا می‌ کند، به سرقت دست می ‌زند، آدم می ‌کشد و فریضه نماز را ترک می‌ نماید».[7]

در نتیجه: شراب خوردن هم آثار دنیوی مخربی دارد و هم آثار سوء اخروی؛ در دنیا جسمش و جایگاه اجتماعیش نابود می ‌شود و در آخرت در زمره بت‌ پرستان و دشمنان پیامبر(صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله) بوده و از شفاعت آن حضرت محروم خواهد بود.

_____________________________________________

پی‌نوشت

[1]. الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا عليه السلام، مؤسسة آل البيت، قم، 1406 ق‏، ص254

[2]. الكافي، ثقة الإسلام‏ کلینی، دار الكتب الإسلامية، تهران، 1407 ق‏، ج‏6، ص405

[3]. همان، ج‏6، ص400

[4]. من لا يحضره الفقيه، شیخ صدوق، جامعه مدرسين، قم‏، 1413 ق‏، ج‏3، ص346

[5]. مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ميرزا حسين نورى‏، مؤسسة آل البيت‏، قم، 1408 ق‏، ج‏17، ص46

[6]. بحار الأنوار، علامه مجلسی، دار إحياء التراث العربي‏، بیروت، 1403 ق‏، ج‏62، ص164

[7]. الكافي، ج‏6، ص403