عقیق:هنگامی که حضرت ابراهیم (ع)، به امر خدا هاجر و فرزندش اسماعیل را به وادی خشک و سوزان مکه آورد و آنان را به خدا سپرد، پس از زمان کوتاهی آبِ همراه هاجر تمام شد.
هاجر در جستجوی آب، فاصله میان کوه صفا و مروه را دوان دوان، هفت بار پیمود. هنگامی که نزد کودکش بازگشت، جبرئیل بر او ظاهر شد و بر زمین کوبید که به قدرت الهی آب از همان جا به روی زمین فوران کرد. هاجر به آب گفت: «زَمْ زَمْ»؛ یعنی بایست (به این معنا که حرکت نکن و جمع شو). خود نیز مقداری خاک و شن اطراف آن ریخت تا مبادا پیش از آن که آب را در مشک بریزد، به زمین فرو رود.
از آن پس چشمه زمزم جوشید و همچنان ادامه دارد به طوری که نه تنها زائران خانه خدا بلکه آب بسیاری از اهالی مکه و مدینه توسط این چشمه جوشان تأمین می‌شود.
چاه زمزم در مسجدالحرام در فاصله ۲۱ متری شرقِ کعبه است. این چاه، بنابر روایات، در آغاز، چشمه‌ای بوده که به لطف خداوند برای حضرت اسماعیل(ع) جاری شده است. پیامبر اکرم (ص) آب آن را برترین آب‌های زمین و شفابخش خوانده است.
این چاه در آغاز، منبع تأمین آب مکه بود و پس از آن چاههای دیگری در مکه و اطراف آن ایجاد شد. این آب همواره نزد مردم مکه اهمیت فراوانی داشته است. آنان مردگان خود را با آب زمزم غسل میدادند و خود مقید به استفاده و نوشیدن از آن بودند. در حال حاضر آب آن توسط پمپ از طریق لوله‌کشی به زائران می‌رسد و بسیاری از آن‌ها این آب را به عنوان سوغات با خود می‌برند.
آب چاه زمزم در ابتدا از طریق ریسمان و سطل بالا کشیده می‌شد، اما امروز این چاه در یک اتاق زیرزمینی قرار گرفته و از پشت صفحات شیشه‌ای قابل رؤیت است اما زائران اجازه ورود به آن را ندارد. پمپ‌های برقی، آب را از چاه خارج کرده و از منبع‌های اطراف حرم آن را در دسترس زائران قرار می‌دهند.
جهت استفاده و رفاه زائران، در حدود سال ۱۳۳۴ هم زمان با نصب اولین موتورِ آب روی زمزم، ساختمانی بر روی آن احداث شد، ولی از آنجا که در هنگام ازدحام طواف کنندگان این بنا، مانع طواف می‌شد، سال ۱۳۴۳ ساختمان دو طبقه روی زمزم را تخریب کرده و این تأسیسات را به زیرزمینی که دو ردیف پله ورودی و خروجی داشت، انتقال دادند.
در این تغییرات چاه زمزم به فاصله حدود ۵ متری از کف مسجدالحرام واقع شد و دهانه یک متری آن وسعتی دو و نیم متری یافت و عمق کم چاه نیز به ۳۰ (یا ۴۰) متر رسید. چشمه اصلی زمزم در جهت حجرالاسود قرار دارد و متوسط مصرف آب زمزم به وسیله زائران بیت اللَّه، حدود ۱۰ هزار متر مکعب در روز است. همچنین هر روزه تانکرهای آب زمزم جهت استفاده حرم نبوی به مدینه منوره نیز منتقل می‌شود.
منبع:فارس