عقیق:«سیدجلیل موسوی» جوان اهل لرستان است که سال ۱۳۹۲ باحضور در مدرسه شبانهروزی حفظ قرآن امام حسن مجتبی(ع) مؤسسه بیتالاحزان حضرت زهرا(س) به حفظ آیات الهی پرداخت و در مدت یکسال موفق به حفظ کل قرآن کریم شد.
اما این پایان راه این جوان کوشا نبود و وی در ادامه راه به فکر تربیت امثال خودش افتاد و در این زمینه با راهاندازی شعبهای از مؤسسه در بروجرد کار را در زمینه آموزش آغاز کرد.
اما این همه ماجرای سیدجلیل نبود و وی با تلاش شبانهروزی و کمک گرفتن از دوستان و خیران اولین مرکز شبانهروزی حفظ قرآن در غرب کشور را راهاندازی کرد و با بکارگیری ایدههایی در جذب قرآنآموز توانست یکی از مراکز پررونق حفظ قرآن را در کشور راهاندازی کند.
در ادامه گفتوگو با این حافظ کل قرآن کریم تقدیم میشود.
در ابتدا خود را معرفی کنید و از نحوه گرایشتان به حفظ قرآن بگویید.
سیدجلیل موسوی هستم متولد ۱۳۶۸ شهر اردل استان چهار محال و بختیاری، سال ۱۳۹۲ باحضور در مرکز شبانهروزی حفظ قرآن امام حسن مجتبی(ع) حفظ آیات الهی را آغاز کردم و در مدت یک سال موفق به حفظ کل قرآن شدم.
چطور با مرکز حفظ قرآن بیتالاحزان آشنا شدید؟
سال ۱۳۸۸ به خدمت سربازی رفتم و پس از پایان خدمت تحصیل در حوزه علمیه را انتخاب کردم، از این رو به حوزه علمیه آشتیان رفتم. در ادامه به این نتیجه رسیدم که حفظ قرآن و آشنایی با آیات الهی بهتر میتواند در تحصیل علوم دینی به من کمک کند و با معرفی یکی از دوستان سال ۹۲ وارد مدرسه حفظ امام حسن مجتبی(ع) شدم. پس از پایان حفظ قرآن کریم به حوزه علمیه قم رفتم و دوباره مشغول تحصیل شدم. ایده راهاندازی مرکز شبانهروزی حفظ قرآن چگونه به ذهنتان رسید؟
مدتی بعد از حفظ قرآن و تحصیل در حوزه علمیه قم از سوی مؤسسه برای تدریس در دوره حفظ تابستانه با عنوان «رحله» دعوت شدم و مقرر شد تا در شهر یاسوج برای قرآنآموزان طرح رحله که ویژه حفظ چهار جزء قرآن در ایام تابستان است تدریس کنم. این امر با فراخوانی از مؤسسه مبنی بر جذب مربی اتفاق افتاد و در این فراخوان اعلام شده بود که پولی هم برای پرداخت به عنوان حق الزحمه به مربیان نداریم. من هم داوطلب شدم و بدون چشم داشت گام در این عرصه گذاشتم.
این امر سبب شد تا خودم به فکر برگزاری طرح رحله در بروجرد بیفتم و سال ۱۳۹۵ طرح رحله را با کمک دوستان در این شهر برگزار کردیم اما با توجه به استقبال بالای قرآن آموزان از طرح رحله و استعداد خوب آنها در حفظ قرآن تصمیم گرفتیم تا طرح رحله را به دوره شبانه روزی حفظ یکساله قرآن تبدیل کنیم و نهایتاً مرکز حفظ قرآن بروجرد به صورت غیر رسمی راهاندازی شد. اینکه میگویم به صورت غیر رسمی به این دلیل است که مؤسسه بیتالاحزان برای راهاندازی مرکز شبانهروزی حفظ قرآن استانداردهایی دارد و ما تا آن زمان نتوانسته بودیم استانداردها را به خوبی تأمین کنیم.
سال ۱۳۹۶ هم دوره رحله را برگزار کردیم و در ادامه قرآنآموزان برگزیده کار حفظ شبانهروزی یکساله را برگزار کردند و با تهیه امکانات و اجرای استانداردهای مؤسسه توانستیم به یکی از مراکز رسمی مؤسسه بیتالاحزان در تربیت شبانهروزی یکساله حافظ قرآن تبدیل شویم. البته این همه ایدهآل ما نیست و برنامههای گستردهای در این زمینه داریم.
یعنی از همان ابتدا کار را با دوره حفظ یکساله آغاز کردید یا دوره دیگری هم داشتید؟
دورههای ما از همان زمان در رشتههای حفظ ۱۰، ۱۵، ۲۰ و کل قرآن کریم برگزار میشد که طی سالهای ۹۵ و ۹۶ تعداد ۹ حافظ کل، ۱۵ حافظ ۲۰ جزء، ۱۴ حافظ ۱۵ جزء و ۷۰ حافظ یک تا چهار جزء تربیت شدند.
یکی از مشکلات اصلی راهاندازی مراکز شبانهروزی حفظ قرآن مشکل ساختمان و اسکان است، زیرا به جز محیط کلاس و آموزش به فضایی برای خوابگاه هم نیاز دارید، شما چطور این مشکل را حل کردید؟
متأسفانه ما به شدت با مشکل مکان مواجه هستیم و هماکنون در یک مسجد مستقر شدهایم و از فضای طبقه بالا و واحدی که دارد و حتی پایگاه بسیج برای برگزاری کلاسها و اسکان قرآنآموزان استفاده میکنیم. البته کمیته امداد بروجرد اردوگاهی دارد که به قول دادهاند که در این زمینه به ما کمکهایی کنند اما برای حل اساسی مشکل ساختمان نیازمند یاری مردم خیر و مسئولان هستیم.
گفتید راهاندازی مرکز شبانهروزی حفظ قرآن ایدهآل شما نیست و برنامههایی زیادی در این زمینه دارید. از این برنامهها بگویید.
اگر مدتی در مرکز شبانهروزی حفظ قرآن حضور داشته باشید با فضای معنوی آن آشنا میشوید و حضور در این مراکز نه تنها بهترین فرصت برای حفظ آیات الهی است بلکه فرصتی برای خودسازی و نزدیک شدن بیشتر به خداوند متعال است. برنامه ما این است که در کنار مراکز حفظ تخصصی، خوابگاههایی برای دانشآموزان و حتی دانشجویان راهاندازی کنیم که باحضور در این خوابگاهها هم درس بخوانند و هم قرآن حفظ کنند.
حتی برنامه داریم این مراکز را برای بانوان هم راهاندازی کنیم تا در کنار تحصیل به حفظ قرآن مشغول شوند. اما همانطور که گفتم در این زمینه با مشکلات فراوانی روبرو هستیم و بزرگترین مشکل ما موضوع ساختمان است.
البته فراموش نکنیم که باید روزانه سه وعده غذا برای قرآنآموزان تهیه شود که این کار هزینههای بالایی دارد و اگر کمکهای عزیزان خیر نباشد نمیتوانیم آن را تهیه کنیم.
فراخوانی که ما برای کمک خیران دادهایم به این صورت است که حتی پول نقد هم نمیخواهیم همین که مواد غذایی و یا مصالح ساختمانی در اختیار ما قرار دهند بزرگترین کمک است و میتوانیم نیازهایمان را تا حدی رفع کنیم.
شما در جذب قرآنآموز هم موفق بودهاید و مرکز حفظ قرآن بروجرد در این زمینه یکی از موفقترینها است، از روشهای جذب قرآنآموز هم برای مخاطبان بگویید.
در این زمینه ابتدا نشستیم و روشهای مختلفی را طراحی کردیم، روش تبلیغ چهرهبهچهره اولین نوع تبلیغ ما بود که با کمک دوستان جوانانی را که فکر میکردیم میتوانند در دورههای حفظ شبانهروزی شرکتکنند را انتخاب و برای آنها توضیحاتی ارائه میکردیم. دیگر روش ما چاپ تراکت بود و با این روش به معرفی کار خود میپرداختیم، چاپ بنر و نصب آن در شهرهای مختلف استان و یا حتی دیگر استانها نوع دیگر تبلیغات ما بود و در کنار آن به صورت گسترده و در شبکههای اجتماعی و برخی سایتها به تبلیغ فعالیت خود پرداختیم.
باتلاشی که دوستان داشتند از طریق شبکه استانی لرستان و رادیو بروجرد هم تبلیغاتی انجام دادیم، ارسال دعوتنامه به افراد هم دیگر روش ما بود و آخرین روش تبلیغی ما برگزاری محفل انس با قرآن باحضور حافظان مؤسسه و معرفی آنها و معرفی فواید حفظ قرآن بود و به لطف خدا با این روشها توانستیم قرآنآموزان زیادی را جذب کنیم.
البته بهترین روش ما در جذب قرآنآموزان روش چهرهبهچهره بود و با این روش فرد به فرد حتی گاهی به مقابل خانههای افراد میرفتیم و از آنها برای حفظ قرآن دعوت میکردیم.
باتوجه به سختی کار حفظ قرآن آن هم در مدت یکسال آیا برنامههای جانبی هم برای رفع خستگی قرآنآموزان دارید؟
همانطور که گفتید کار حفظ قرآن آن هم در مدت یکسال دشوار است، البته کسانی که برای این کار انتخاب شدهاند پیش از آغاز دوره یکساله مورد سنجش و گزینشهای مختلف قرار گرفته و دوره آزمایشی را با موفقیت پشتسر گذاشتهاند، از این رو افراد با استعدادی هستند. با این حال کار باید با برنامهریزی و زمانبندی دقیق پیش برود و قرآنآموزان بیشتر ساعات روز را مشغول حفظ هستند تا بتوانند صفحات تعیین شده را تحویل استاد دهند. از این رو برنامه کمی سنگین است، اما همانطور که گفتم کار دوره حفظ یکساله برنامهریزی دقیقی دارد که برگزاری اردوهای تفریحی و زیارتی به همراه استراحت مناسب هم جزء این برنامهریزی است و ما برای اینکه کار بچهها تنوع داشته باشد به صورت مرتب اردوهای مختلفی برای آنها درنظر میگیریم.
برای تأمین هزینههای جاری مرکز مانند تهیه مواد غذایی و پرداخت دستمزد استاد بودجه خاصی دارید یا همه هزینهها را با کمک خیران تهیه میکنید؟
ما هیچ بودجهای برای این کار نداریم و همه هزینهها را با کمک خیران و شهریه محدودی که از قرآنآموزان میگیریم تأمین میکنیم. تلاش ما این است که اعتماد مردم را جلب کنیم و همه برنامهها و هزینهها را شفاف به خیران اعلام میکنیم. حتی در جذب کمکها به دنبال پول نقد نیستیم و بسیاری از خیران برای ما مواد غذایی مانند برنج، حبوبات، مرغ و... تهیه میکنند.
حقالزحمه اساتید را هم به سختی با شهریه قرآنآموزان و کمکهای محدود نقدی تأمین میکنیم، البته در این زمینه مشکلات زیادی داریم و به سختی این کار انجام میشود. همچنین اساتید ما به واقع برای رضای خدا مشغول کار شدهاند و ایثار میکنند، زیرا بسیاری از ایام توان پرداخت حقوق به آنها را نداریم و اگر هم داشته باشیم حقوق بسیار اندکی به آنها میپردازیم. متأسفانه سال گذشته تنها توانستیم سه ماه به اساتید حقوق بدهیم اما این عزیزان باز هم کار را زمین نگذاشتند و باوجود مشکلات فراوان امسال هم عاشقانه به ساحت قرآن کریم خدمت میکنند.
ما به واقع کار را با دست خالی اما توکل شروع کردیم و به لطف خدا و مدد حضرت زهرا(س) تا اینجا پیش بردهایم و ایمان داریم که خداوندی که ما را تا اینجای کار آورده باز هم یاریمان خواهد کرد و ان شا الله به اهدافمان خواهیم رسید. البته این کار را نباید تنها به نام من ثبت کنید، زیرا افراد زیادی در این کار نقش داشتند و خالصانه و بدون چشم داشت برای اعطلای قرآن کریم کار میکنند. به عنوان مثال عزیزی در بین ما است که حدود دو سال است به صورت صلواتی برای قرآنآموزان آشپزی میکند و هیچ چشمداشتی برای زحمت زیادی که میکشد ندارد.
گفتید حفظ قرآن برکات زیادی دارد، شما به عنوان حافظ قرآن چه آثاری را پس از این امر در زندگی احساس کردید؟
توجه داشته باشید ما ۱۲ سال برای تحصیلات مدرسه و چهار سال برای کارشناسی و چندین سال برای مقاطع بالاتر وقت میگذاریم، اما برای آموختن قرآن کریم هیچ برنامهای نداریم و اگر یکسال برای حفظ قرآن وقت میگذاشتیم آثار و برکات آن را در زندگی به خوبی مشاهده و لمس میکردیم. این کار برای خود من برکات زیادی داشت. کسی که حافظ قرآن است، مراقبتهای بیشتری از خود دارد و تلاش میکند در کلام و رفتار قرآن را سرمشق کار خود قرار دهد زیرا نگاه جامعه به حافظ قرآن متفاوت است و از او انتظارات بیشتری میرود. همچنین احترام به حافظ قرآن که در واقع احترام به ساحت قرآن است و این موضوعی است که مردم بسیار رعایت میکنند و در واقع حافظ قرآن دارای جایگاه اجتماعی خاصی است.
یکی از برنامههای ما در این زمینه ایجاد فضا برای حفظ قرآن توسط دانشجویان و حتی دانشآموزان است تا باحضور در مرکز حفظ قرآن هم درس بخوانند و هم در کنار آن به حفظ قرآن مشغول شوند. در این زمینه خوابگاههایی طراحی کردهایم که در صورت کمک خیران و مسئولان کار ساخت و تجهیز آن را آغاز و این برنامه را عملیاتی خواهیم کرد. البته این طرح باید به صورت گسترده در کشور اجرایی شود و مطمئناً مورد استقبال جوانان قرار خواهد گرفت، زیرا بسیاری هستند که علاقهمند حفظ قرآن هستند اما به دلیل درس نمیتوانند به حفظ قرآن بپردازند.
علاوه بر اینها گاهی کسانی در دورههای حفظ شرکت میکنند که در ابتدا گمان میکنیم توان این کار را ندارند اما انگیزه آنها به ما هم برای حفظ انرژی میدهد. به عنوان مثال سال گذشته پیرمردی ۶۵ ساله در طرح رحله شرکت کرد و باوجود بیسوادی و برخلاف تصور ما توانست سه جزء قرآن را حفظ کند.
با توضیحاتی که دادید در مرکز حفظ قرآن بروجرد اشتغالزایی خوبی صورت گرفته، در این مجموعه چند نفر مشغول کار هستند؟
یکی دیگر از برکات حفظ قرآن همین موضوع اشتغالزایی است، در مرکز حفظ قرآن بروجرد جوانان زیادی هستند که مشغول کارند و امور مختلف را از جمله تدریس، امور اداری و امور اجرایی را انجام میدهند. مجموعه ما یک مجموعه نوپا است و اگر در این زمینه به مؤسسه بیتالاحزان نگاهی بیاندازید خواهید دید که در این زمینه چه کار انقلابی و بزرگی صورت گرفته است. یعنی این مؤسسه هزاران جوان را ابتدا حافظ قرآن کرده و سپس با جذب آنها به فعالیت در همین زمینه هم کار تربیت حافظان قرآن را گسترش داده و هم اشتغالزایی بسیار گستردهای انجام داده است.
باتوجه به اینکه نهادهای مختلف برنامههای گوناگونی در زمینه تربیت حافظ قرآن دارند، چه توصیهای به مسئولان دارید؟
درکشور ما امروز برنامههای مختلفی در زمینه تربیت حافظ قرآن انجام میشود که بودجههای خوبی هم دارند اما خروجی چندانی از آنها دیده نمیشود، تقاضای من از مسئولان این است که مؤسساتی مانند بیتالاحزان که امتحان خود را در این زمینه پس دادهاند را جدی بگیرند و باحمایت از آنها زمینه را برای تحقق خواست رهبر معظم انقلاب مبنی بر تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن فراهم کنند.
همچنین تقاضای دیگرم از مردم و مسئولان این است که قرآن را جدی بگیرند و بدانند حفظ قرآن مقدمهای است برای عمل به قرآن و عمل به قرآن یعنی عمل به بهترین نسخه شفا بخش زندگی. اگر عموم مردم به خوبی با قرآن انس بگیرند به هیچ وجه شاهد بزهکاری، رانت، ربا، احتکار و آسیبهای مختلف اجتماعی نخواهیم بود و بسیاری مشکلات جامعه حل خواهد شد، حتی مشکلات اقتصادی جامعه هم با عمل به فرامین قرآن کریم حل خواهد شد.
در ادامه توجه علاقهمندان را به تماشای تصاویر دیگری از این مرکز و فعالیتهای آن جلب میکنیم:
منبع:فارس