عقیق:محمد کلهر: حدود نیم قرن از عمر 72 ساله‌اش را وقف کلام خدا و تهیه نخستین قرآن مصور جهان کرده است.

خودش می‌گوید همه چیز از یک خواب در مشهدالرضا(ع) شروع شد: «وقتی که 24 ساله بودم با دوستانم به پابوس امام رضا(ع) رفتم. برای منی که از ده ـ‌ دوازده سالگی نقاشی کلاسیک و صورتگری می‌کردم، دیدن نقش و نگارها و کاشیکاری‌های حرم یک حس متفاوت بود، چون تا قبل از آن هیچ‌وقت طرح‌های اسلیمی و خطایی نکشیده بودم. همان شب خواب عجیبی دیدم و وقتی فردا دوباره به حرم بازگشتم،‌ محو کاشیکاری سوره توحید شدم. همانجا دست به کاغذ و قلم بردم و اتود زدم.»

سهم‌الدین جوان پس از بازگشت به تهران با خود عهد می‌‌کند با هنرش فقط در مسیر خدا گام بردارد: «وقتی برگشتم،‌ تصمیم گرفتم تفسیری تصویری از قرآن کریم ارائه دهم، به همین دلیل نیت کردم 114 سوره کلام‌الله مجید را در قالب 114 طرح با گل‌ها و رنگ‌های متفاوت تصویر کنم.»

این هنرمند قرآنی برای درک بهتر سوره‌ها و آیات، تفاسیر موجود را مطالعه می‌کرده است تا تصویری که خلق می‌کند، به مفهوم آن آیات و سوره‌ها نزدیک‌تر باشد: «حتی برای انتقال بهتر مفهوم، رنگ‌ها را هم مرتبط انتخاب می‌کردم، مثلاً رنگ‌های قرمز و نارنجی برای آیاتی به کار رفته که بیانگر مفاهیم شر و شیطانی است.  گمراهی انسان‌ها در این تابلو با بنفش و قرمز و رنگ‌های تیره به نمایش در آمده است. تابلوی سوره شمس نیز به خورشید شباهت دارد و شامل رنگ‌هایی از طیف زرد است.»

او ابتدا قصد داشته برای تمام صفحات قرآن کریم طرحی جداگانه بکشد: «چندین سوره را که نقاشی کردم،‌ با پیشنهاد دوستان برای اینکه کار به سرانجام برسد، تصمیم گرفتم برای هر سوره طرحی اصلی بکشم، چون گفتند می‌توان بقیه صفحات آن سوره را تکثیر کرد و آیات را جایگزینش کنیم.»

کار ترسیم 45 سوره که تمام می‌شود، زمانی تهران را به مقصد گیلان ترک می‌کند: «21 سال پیش به یکی از روستاهای فومن نقل مکان کردیم تا با کشاورزی بتوانم امورات خانواده‌ام را رتق و فتق کنم. متأسفانه از فعالیت‌های اینچنینی حمایت نمی‌شود، در حالی که برای یک ایستگاه صلواتی ممکن است میلیون‌ها تومان خرج کنند. البته من با خدا معامله کردم و و او هم هیچ‌وقت ما را لنگ نگذاشته است.»

تکرار و قرینگی ویژگی مشترک آثار زمانی است: «فرم‌شناسی در آثارم شکلی کلی دارد و از هنر ایران پس از اسلام الهام گرفته‌ام. البته اندازه‌ها و تکرارها برگفته از اعداد قرآنی است، مثلاً آیات قرآن در دایره‌ای با شعاع 30 سانتی‌متر (به نیت 30 جزء قرآن) نوشته شده است. 14 معصوم و 5 تن آل عبا هم اعداد دیگری هست که در برخی تکرارها استفاده شده‌اند.»

این هنرمند تقریباً در نیمی از ادوار نمایشگاه قرآن حضور داشته و به معرفی کار خود پرداخته است، اما با انتقاد از رویه سال‌های اخیر نمایشگاه می‌گوید: «در نمایشگاه قرآن حضور نیافتم، چون دیگر نمایشگاه نیست، بلکه در حد فروشگاه تنزل کرده است!»

زمانی کارهایش را تا کنون در 90 نمایشگاه داخلی و خارجی به نمایش گذاشته است که آخرین آن‌ها این روزها در برج میلاد تهران برپاست: «هفته قبل آخرین تابلو که مربوط به سوره «ملک» بود به اتمام رسید تا نخستین قرآن مصور جهان پس از 48 سال تکمیل شود. البته برای نمایشگاه به دلیل اینکه تصورم محدودیت جا و مکان بود،‌ فقط 35 تابلو را به تهران آوردم. این نمایشگاه تا پنجشنبه 24 خرداد از ساعت 19 تا 24 برپاست.»