چندین سال از گلایه رهبر معظم انقلاب از وزارت آموزش و پرورش درباره مهجوریت قرآن کریم گذشت. ایشان در روز معلم سال ۱۳۸۵ در بیانی کاملاً صریح و شفاف درباره ضرورت توجه متولیان وزارت آموزش و پرورش به قرآن کریم و جایگاه آن در این نهاد تربیتی فرمودند: «قرآن در آموزش و پرورش حقیقتاً مهجور واقع شده است. علّت این است که در دورانی طولانی، قرآن در آموزش و پرورش ما، به خصوص در آن سنین یادگیری مهجور بوده یا اصلاً وجود نداشته است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، توقع این بود که یک کارِ کارستانی انجام بگیرد. کارهایی هم شده است، لیکن جای حضور قرآن در دوره های گوناگون واقعاً خالی است. امروز خوشبختانه حرکت قرآنی در کشور خیلی خوب است؛ لیکن در آموزش و پرورش باید نهادینه شود.»
شایسته آن بود پس از این فرمایش مقام معظم رهبری، ابعاد مهجوریت قرآن کریم در این نهاد تربیتی، بررسی و راهکارهای مناسب برای تحقق منویات معظمله شناسایی و مورد اقدام و عمل قرار میگرفت.
توجه بیش از حد به کمّی نگری در امور برای ارائه آمارها و گزارشهای زیبا (و البته کم اثر)، کیفیت عملکرد کلاس و مدرسه و نظام آموزشی را دچار آسیب و شکست می کند. وقتی برای هر دانشآموز در طول شش سال ابتدایی مجموعاً ۵۱۰ جلسه آموزش قرآن برگزار میشود و برای او حدود ۷۵۰ صفحه کتاب درسی چاپ می گردد و وقتی در طول شش سال متوسطه حداقل در مجموع ۳۶۰ ساعت آموزشی برگزار و حدود ۷۵۰ صفحه کتاب درسی چاپ می شود، چرا نتایج و برونداد برنامهها چندان که باید چنگی به دل نمی زند؟ چرا انس دانشآموزان با قرآن در طول سالهای تحصیل نهادینه نمی شود؟
ساعات کلاسهای قرآنی کم است
محمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش درگفتگو با خبرنگار مهر در خصوص اهمیت و نقش آموزش قرآن در سطح مدارس گفت: یکی از نقایصی که در آموزش و پرورش داریم عدم بازدهی مناسب در خصوص روخوانی و روانخوانی قرآنی کودکان است.
وی زمان ناکافی را یکی از مهمترین علل این نقص در آموزش دانست و عنوان کرد: بخشی از این نقص زمانی است که در اختیار داریم. در واقع کودکان ما زمان کافی برای تمرین و ممارست تلاوت قرآن ندارند. زمانی که دانش آموزان در مدرسه هستند آنقدر محدود و کم است که امکان آنکه کودکان در حضور معلم شان تمرین تلاوت قرآن کنند کمتر انجام می شود.
بطحایی با تأکید بر کاهش نقص آموزش قرآنی در مدارس افزود: این نقص بسیار بزرگی است که کسی ۱۲ سال در مدرسه جمهوری اسلامی تحصیل کرده باشد و بعد از آن نتواند روخوانی را انجام دهد و ما موظف به برطرف کردن آن هستیم. من نمی توانم قول بدهم که آن را کاملاً برطرف می کنیم اما آن را کاهش خواهیم داد تا دانش آموزان زمانی که از مدرسه خارج شده و فارغ التحصیل می شوند حداقل توانایی روخوانی قرآن را داشته باشند.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به وجود ۷۰۰ دارالقرآن در سطح کشور افزود: ۷۰۰ دارالقرآن در سطح کشور در حال توسعه است که در واقع این مراکز نقش تمرینی تلاوت قرآن برای بچه ها ایجاد خواهد کرد و با توسعه این مراکز امیدواریم شاهد بالارفتن رشد قرآنی دانش آموزان باشیم.
وی افزود: آنچه که در زمینه روخوانی و تلاوت قرآن برای کودکان می تواند موثر باشد تمرین در محضر استاد است. دانش آموز زمانی که در برابر استاد شروع به تمرین می کند اشکالش برطرف می شود البته نرم افزار های قرآنی نیز وجود داشته و حائز اهمیت است ولی به صورت تنها کفایت نمی کند.
عدم تلاوت روزانه قرآن حلقه مفقوده فعالیت های قرآنی
در همین راستا محمدرضا مسیب زاده، معاون قرآن و عترت وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار مهر درخصوص سنجش توانایی دانش آموزان در روخوانی قرآن گفت: در خصوص سنجش آموزش قرآن و بحث توانایی دانش آموزان به خواندن و قرائت قرآن باید پژوهش هایی متقن صورت بگیرد. اینکه بعضی می گویند پسر من در خانه خوب قرآن می خواند پس آموزش و پرورش عملکرد مناسبی داشته است، یا بالعکس پسر من در خانه نمی تواند قرآن را بخواند در نتیجه عملکرد آموزش و پرورش مناسب نیست، سنجشی متقن و براساس پژوهش نبوده است.
معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید براینکه انتظار مردم از وزارت و پرورش بعد از چهل سال از انقلاب بیش از این است، تصریح کرد: این را قبول داریم که بعد از چهل سال از انقلاب عملکرد قرآنی وزارت آموزش و پرورش باید بیشتر از این می بود اما فراموش نکنیم که بستر آموزش قرآن یک وظیفه دولتی است که وزارت آموزش و پرورش مهیا کرده است و حلقه ای مفقوده نه تنها در آموزش و پرورش بلکه در کل جامعه اسلامی داریم که از همه صاحبنظران حوزه تعلیم و تربیت و همه معلمینی که دلشان برای فعالیت های قرآنی می تپد دعوت به عمل می آوریم.
وی ادامه داد:حلقه مفقوده آموزش ما تلاوت روزانه است. ما در فرهنگ خانواده ممارست و فراگیری روخوانی قرآن را نداریم و این نفی کننده زحمات معلمین نیست.
مسیب زاده با اشاره به برترین سازمان ثبت شده در سامانه طرح ملی حفظ اظهار داشت: آموزش قرآن در سالهای اول به میزان کافی انجام می شود اما اگر تلاوت روزانه نباشد چه چیزی قرآن را در ذهن عموم مردم، دانش آموزان، دانشجویان، سربازان و دانشجویان ملکه کند.
برای چنین مسأله ای وزارت آموزش و پرورش به تنهایی نمی تواند پاسخگو باشد و یک عزم ملی و همگانی توسط همه دستگاه ها و نهادها لازم است.
تجربه نشان می دهد کارهای متفرقه، سلیقه ای و مقطعی هرگز پاسخگوی منویات
رهبر معظم انقلاب در انجام «کار کارستان» نبوده است، تا جای خالی قرآن در
آموزش و پرورش را پر کند. به همین دلیل علاوه بر یک وحدت رویه در امر آموزش
قرآن در مدارس، باید برای شناساندن این کتاب آسمانی در مدارس نیز مبادرت
ورزید تا شاهد حداقل هایی مثل روخوانی قرآن توسط دانش آموزان باشیم.