* آيه
إِنَّمَا يَأْمُرُكُمْ بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشَآءِ وَ أَنْ تَقُولُواْ عَلَى اللَّهِ مَا لَاتَعْلَمُونَ
* ترجمه
همانا (شیطان)، شما را فقط به بدى و زشتى فرمان مى دهد و اینكه بر خداوند چیزهایى بگویید كه به آن آگاه نیستید.
* نکته ها
در تفسیر روح البیان آمده است كه شیطان در وسوسه ى خود، مراحلى را طى مى كند: ابتدا به كفر دعوت مى نماید. اگر موفق نشد، به بدعت، اگر موفق نشد، به گناهان كبیره، اگر موفق نشد به گناهان صغیره، اگر موفق نشد، به كارهاى مباح به جاى عبادات و اگر باز هم موفق نشد، به عباداتى دعوت مىكند كه پایینتر است، تا شخص از مرحله بالاتر باز بماند.
فرمان شیطان، همان وسوسه هاى اوست؛ نه آنكه از انسان سلب اختیار كند تا انسان مجبور به گناه شود.
تأثیر فرمان شیطان، نشان ضعف ماست. هرگاه انسان ضعیف شد، وسوسه هاى شیطان را همچون فرمان مولا مىپذیرد؛ «انمّا سلطانه على الّذین یتولّونه» [نحل، 100] وگرنه اولیاى خدا، در مرحله اى هستند كه شیطان به آنان نفوذ ندارد. «انّ عبادى لیس لك علیهم سلطان» [حجر، 42]
* پيام ها
1- نشانه ى دشمنى شیطان، وسوسه براى انجام فحشا و افترا به خداوند است. «عدوّ مبین انّما یأمركم»
2- شیطان، هم دستور به گناه مى دهد، هم راه توجیه آنرا نشان مىدهد. فرمان به سوء و فحشا، همان دستور به گناه و فرمان افترا بستن به خدا، دستور به توجیه گناه است. «یأمركم... وان تقولوا»
3- اظهار نظر درباره احكام دین و فتوى دادن بدون علم، حرام است. «ان تقولوا على اللَّه ما لا تعلمون»
4- حتّى در مقام تردید و شك، نباید چیزى را به خداوند نسبت داد، تا چه رسد به مواردى كه بدانیم آن حرف و سخن از خدا نیست. بنابراین باید در تفسیر قرآن و بیان احكام دقّت كرد. «وان تقولوا على اللَّه ما لاتعلمون».