مسلمان، بر برادر ديني خود حقوقي دارد كه مراعات و اداي آنها، بسياري از اختلاف‌ها را مي‌كاهد و روابط اجتماعي را در جامعه اسلامي تقويت مي‌كند.
عقیق:شناخت حقوق و وظايف مسلمان بر برادر ديني خود، گام اول است، مراعات و اداي آنها، گام دوم و مراعات متقابل و دو جانبه آنها گام سوم.
در هر يك از اين سه مرحله خلل پيش آيد، آن هدف ياد شده تامين نمي‌شود.
حديثي كه نقل مي‌شود، گوشه‌اي از اين حقوق را بيان مي‌كند:
ابان بن تغلب، به امام صادق (ع) عرض كرد: مرا از حقي كه مومن به گردن مومن ديگر دارد آگاه كن.
حضرت ابتدا طفره رفت و جواب نداد و فرمود: آنها را واگذار و پاسخش را نخواه.
اما ابان با اصرار زياد، از امام خواست كه آن حقوق را بيان نمايد.
حضرت فرمود: اي ابان، تا آنجا حق دارد كه نيمي از مالت را به او بدهي.
سپس
فرمود: اگر تو مالت را با او قسمت كني، او را بر خود مقدم نداشته‌اي بلكه
او را برابر با خود داشتي. وقتي او را مقدم مي‌داري كه آن نيمه ديگر را كه
براي خويش نگه داشته‌اي نيز به او بدهي.
اين جلوه‌اي از حق مسلمان بر گردن ماست، يعني ايثار كه فراتر از مواسات است.
در حديث ديگري، نقل شده كه كسي به امام باقر (ع) گفت: شيعيان شما نزد ما فراوانند.
حضرت فرمود: آيا ثروتمندان به مستمندان كمك مي‌كنند؟
آيا نيكوكاران، از بدرفتاران مي‌گذرند و گذشت مي‌كنند؟
آيا با هم برابري و مساوات دارند؟
پاسخ داد: نه.
امام فرمود: پس اينان كه گفتي شيعه نيستند. شيعه كسي است كه چنين باشد.
اگر وظايف خود را نسبت به برادران ديني خود ندانيم، ممكن است قصور و كوتاهي از ما صورت بگيرد و به خاطر آن مورد مواخذه قرار گيريم.
اهميت
مساله تا بدان حد است كه امام سجاد (ع) در حديث مفصل و بلندي كه به
رساله‌الحقوق معروف است، اين وظايف و تكاليفي را كه نسبت به ديگران داريم
برشمرده است.
شناخت و مراعات اين حقوق نيز از اخلاق سفر به شمار مي‌آيد.