شرح ادعیه ماه رمضان از زبان آیت‌الله قرهی/26
«ستار العیوب» بودن خداوند چکونه است؟ اینکه انسان‌ها دائماً گناه می‌کنند و خداوند آبروی آنها را حفظ می‌کند. همه ما انسان‌ها ستار العیوب بودن خدا را بارها دیده‌ایم. این ستارالعیوب بودن خداوند تا جایی پیش می‌رود که می‌فرماید: اگر کسی خودش آبروی خودش را ببرد گناه است.
عقیق:همزمان با فرارسیدن ماه مبارک رمضان ماه میهمانی خداوند، برای آشنایی با مضامین دعاهای روزانه هر روز از این ماه مبارک، آیت‌الله روح‌الله قرهی مدیر مدرسه علمیه امام مهدی(عج) و از اساتید اخلاق، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، به شرح دعای روز بیست و ششم پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:
ای خدا در این روز و در این ماه سعی‌ام را در راه اطاعت خودت بپذیر و گناهانم را ببخش و عملم را مقبول و عیبم را مستور بدار ای بهترین شنونده دعای انسان‌ها
«اللَّهُمَّ اجْعَلْ سَعْیِی فِیهِ مَشْکُوراً»؛ خدایا سعی‌ام را بپذیر. منظور از «مشکور» در لغت به معنای پسندیده و ستوده و مقبول شده است. اینکه درباره حج هم می‌گوییم «سعیکم مشکورا»؛ یعنی شما تلاشی را که در راه خدا انجام می‌دهید خداوند آن را بپسندد و قبول کند.
به تعبیر دیگر خداوند از بندگانش تشکر می‌کند و می‌فرماید: من این را می‌پذیرم از شما. در احادیث و روایات، مقبول بدین معنا است که ما اعمالی را انجام دهیم که این اعمال مورد پذیرش ذوالجلال و الاکرام باشد؛ آن عملی که مورد رضایت حضرت حق بود آن عمل مقبولی است و اگر این گونه شد خدای متعال قبول می‌کند.
ویژگی‌های عمل مقبول و مشکور:
- فقط و فقط برای خدا باشد و بدانیم از جمله اعمالی که مورد رضای حضرت حق است است که در آن جز قصد قربت چیز دیگری نباشد. ریا تمام اعمال انسان را از بین می‌برد.
حضرت رسول(ص) بیان می‌دارد که ای اباذر از خدا بترس و در حالی که دلی تبهکار داری، برای جلب احترام مردم خود را خوداترس وانمود نکن. «اتقوالله و یعلموک قلب فاجر » اباذر که اینگونه نیست اما می‌خواهد بیان کند که افراد باید اینطور باشند که ریا در آنها نباشد.
در غرر الحکم آمده است که امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: «ما اقبح الانسان باطناً علیلاً و ظاهراً جمیلاً»؛ چه زشت است که انسان، باطنی بیمار، علیل و خراب داشته باشد اما ظاهری زیبا داشته باشد. بنابراین سعی مشکور باید این خصوصیت را داشته باشد که ریا در او نباشد.
- اگر برای کسی کاری می‌کند مزدش را از او نخواهد مگر از خداوند متعال که پروردگار عالم در قرآنش بارها بیان فرموده که انبیا چیزی را از خدا نمی‌خواهند حتی اگر این دستور خدا به پیامبر (ص) نبود که «قل لا اسئلکم علیه اجراً الا المودة فی القربا»، حضرت رسول(ص) همین را هم نمی‌گفت. لذا «قل‌ها» در قرآن کریم، همانطور که صیغه آنها امریه است،امریه هستند.
«وَ ذَنْبِی فِیهِ مَغْفُوراً»؛ و گناهم را آمرزیده شود. یکی از ویژگی‌هایی که برای ماه مبارک رمضان ذکر شده، غفران است. «غفران» یعنی اینکه خدا گناه کسی را بپوشاند و او را بیامرزد. کسی که به این مرحله می‌رسد او را غفران می‌نامند.
در آیات و روایات الهی بسیار به مسئله غفران اشاره شده است. خدای متعال خودش «غفار الذنوب» و چون آمرزنده است می‌آمرزد است و باعث می‌شود گناهان انسان بخشیده شود. در آیه 105 سوره «توبه» بیان می‌شود که اگر از خداوند طلب مغفرت کنید خداوند تو را خواهد آمرزید «اذ استغفرت فالله یغفر لک».
امام محمد باقر(ع) در یک روایتی می‌فرماید: بدانید در روز قیامت، گنهکار رادر مقابل اعمال خودش در محکمه الهی نگه می‌دارند فرمان می‌رسد که او را به سوی دوزخ ببرید و به آتش بیندازید و این فرد گنهکار فریاد می‌زند خدایا به عزتت سوگند که از گناه من درگذر، ندا می‌رسد وقتی این بنده من اسم مرا به عنوان بخشنده و غافر خطاب می‌کند پس من او را می‌آمرزم.
از دیگر احادیث درباره غفارالذنوب بودن خداوند این است که: خدای متعال می‌فرماید: «اذا کان یوم القیامه نادی منادٍ من کان اجره علی‌الله فلیدخل الجنه»؛ فردای قیامت ندا داده می‌شود که هرکسی مزدش با خدا است برخیزد و به بهشت رود، گفته می‌شود چه کسی مزدش با خداست، می‌گویند: آنهایی که در دنیا عفو و گذشت داشته‌اند.
بنابراین اگر بخواهیم یکی از خصوصیاتی که خدای متعال ما را بیامرزد، ذکر کنیم، این است که از دیگران بگذریم، بخصوص در این ماه با عظمت.
«وَ عَمَلِی فِیهِ مَقْبُولاً»؛ عملم را بپذیر. عمل مقبول چیست؟ عمل مقبول این است که خدای متعال آن را امضا کند و بگوید این عمل را پذیرفتم.
چه چیزی عمل مقبول را به وجود می‌آورد؟
در احادیث آمده است، عملی مقبول است که: کسی که کاری را انجام می‌دهد آن را به طور کامل انجام دهد یعنی نیمه نباشد، اگر کسی کاری را کامل انجام داد یعنی مقبول در نزد خداوند هم خواهد بود.
دوم اینکه آن عمل را با ایمان انجام دهد، اگر بدون ایمان انجام دهد مقبول نیست چون یکی از خصوصیات منافقان این است که اعمال خود را با ریا و بدون داشتن ایمان و اعتقاد قلبی آن کار را انجام می‌دهند. چراکه خداوند تنها از کسانی که با ایمان هستند عملی را می‌پذیرد.
سوم؛ ملاک حضرت حق در پذیرفتن عمل مقبول، کمّیت نیست بلکه کیفیت است. انسان باید کیفیت عملش را بالا ببرد.
«وَ عَیْبِی فِیهِ مَسْتُوراً»؛ خدایا عیب مرا مستور بدار. خدای متعال، ستار العیوب است. «ستار العیوب» بودن خداوند چکونه است؟ اینکه انسان‌ها دائماً گناه می‌کنند و خداوند آبروی آنها را حفظ می‌کند. همه ما انسان‌ها ستار العیوب بودن خدا را بارها دیده‌ایم و آن این است که خداوند حتی خطاهای کوچک و بزرگ انسان‌ها را ندید بگیرد.
این ستارالعیوب بودن خداوند تا جایی پیش می‌رود که می‌فرماید: اگر کسی خودش آبروی خودش را ببرد گناه است و پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «اقرار الذنب ذنب»؛ اقرار به گناه، گناه است.
چرا خدا ستارالعیوب است؟ چون خداوند بنده‌هایش رادوست دارد و می‌داند که این بنده‌ها خطا زیاد می‌کنند و مراقبه ندارند و غفلت می‌کنند اما چون خدا ستار العیوب است از او می‌خواهیم که «وَ عَیْبِی فِیهِ مَسْتُوراً»؛ ای خدایی که ستار العیوب هستی، گناهان مرا مستور و پوشیده بدار.
از دیگر خصوصیاتی که باعث می‌شود پرونده انسان پوشیده بماند این است که آبروی دیگران را نبرد. خداوند می‌فرماید: اگر بنده‌ای آبروی کسی را حفظ کرد من آبروی او را در دو جا حفظ می‌کنم؛ در دنیا و در آخرت. اما اگر کسی آبروی بنده مرا ریخت من هم او را به خود وامی‌گذارم و آبروی او خواهد رفت.
«یَا أَسْمَعَ السَّامِعِینَ»؛ خدایا تو همه مطالب مرا می‌شنوی پس عنایتی کن و جواب مرا بده.
منبع:فارس