خداوند در آیه‎ای از قرآن می‌فرماید: «إِلَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ‏ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیماً؛ مگر کسى که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند، پس خداوند بدی‎هایشان را به نیکی‎ها تبدیل می‎کند، و خدا همواره آمرزنده مهربان است». (فرقان72)

بر اساس این آیه توبه، ایمان و عمل صالح مواردی هستند که که خدا به‌بهانه آنها گناهان را تبدیل به حسنات می‌کند که این فرآیند را به غفران و رحیمیت خود نسبت می‌دهد.

اما در این باره روایت زیبایی از امام صادق(ع) در اصول کافی کلینی وجود دارد که حضرت فرمودند:

همانا رسول خدا(ص) فرمود: خدا امت مرا در عالم طینت برایم مجسم کرد و نام‎هاى ایشان را به من آموخت، چنان که همه نامها را به آدم آموخت، (عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها) آن‌گاه پرچمداران (خلفاء و زمامداران) بر من گذشتند. من براى على و شیعیانش آمرزش خواستم، و پروردگارم یک مطلب را درباره شیعیان على به من وعده داد. عرض شد: یا رسول اللَّه، آن مطلب چیست؟ فرمود: آمرزش براى ایمان آورندگانشان و درگذشت از گناهان، براى کوچک و بزرگشان و اینکه تبدیل گناه به حسنه و ثواب (که در آیه شریفه‏ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ‏ حَسَناتٍ‏ است) براى آنها باشد. (الکافی، ج1، ص444)

از سوی دیگر خداوند به‌عکس این موضوع را نسبت به کفار انجام می‌دهد طوری که عمل آنها را نابود و حبط می‌کند. در آیات سوره آل‎عمران بعد از آنکه کافران به آیاتش را معرفی می‌کند، می‌فرماید: «أُولئِکَ الَّذینَ حَبِطَتْ‏ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرین‏؛ آنان کسانی‎اند که در [این‏] دنیا و [در سراى‏] آخرت، اعمالشان به هدر رفته و براى آنان هیچ یاورى نیست.

پی نوشت:
تفسیر نور حجت‎الاسلام والمسلمی قرائتی