روزي اميرالمؤمنين(ع) رو به مردم كردند و فرمودند، از نظر شما كدام آيه در كتاب خداوند اميدواركنندهتر است؟
عقیق:شايد تاكنون اين سؤال براي ما پيش آمده باشد كه اميدواركنندهترين آيهاي
كه خداوند در آيات قرآن قرار داده است كدام است؟ اميرالمؤمنين(ع) روزي همين
سؤال را از مردم پرسيدند و در پايان خودش به اين سؤال پاسخ دادند. متن
روايت علامه مجلسي در جلد79، صفحه220 بحارالانوار از تفسير عياشي و مجمع
البيان به شرح زير اينگونه روايت ميكند.
ابوحمزه ثمالي از امام
سجاد يا امام محمدباقر(ع) نقل ميكند روزي علي(ع) رو به مردم كرد و فرمود
از نظر شما كدام آيه در كتاب خداوند اميدواركنندهتر است. برخي گفتند آيه
«إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ
لِمَنْ يَشاء؛ مسلّماً خدا، اين را كه به او شرك ورزيده شود نميبخشايد و
غير از آن را براى هر كه بخواهد ميبخشايد». علي(ع) فرمود آيه نيكويي است،
اما اين آيه نيست. برخي گفتند «وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ
نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحيما؛ و هر
كس كار بدى كند، يا بر خويشتن ستم ورزد؛ سپس از خدا آمرزش بخواهد، خدا را
آمرزنده مهربان خواهد يافت.» علي(ع) فرمود آيه نيكويي است، اما اين آيه
نيست.
برخي گفتند آيه «قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى
أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ
الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيم؛ بگو: «اى بندگان من
-كه بر خويشتن زياده روى روا داشته ايد- از رحمت خدا نوميد مشويد. در
حقيقت، خدا همه گناهان را ميآمرزد، كه او خود آمرزنده مهربان است.» علي(ع)
فرمود آيه نيكويي است، اما اين آيه نيست.
سپس حضرت پرسيدند: آيا
آيه ديگري نميدانيد كه به نظر شما اميدواركنندهترين آيات قرآن باشد؟
اصحاب گفتند نه يا اميرالمومنين، به خدا سوگند چيزي در نزد ما نيست كه
بخوانيم.
امام(ع) فرمود: از حبيبم رسول خدا (صلي الله عليه و آله)
شنيدم كه فرمودند: اميدواركنندهترين آيه در قرآن اين آيه شريفه است: «وَ
أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّيْلِ إِنَّ
الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ذلِكَ ذِكْري لِلذَّاكِرِينَ؛ و در
دو طرف روز [=اول و آخر آن] و نخستين ساعات شب نماز را برپا دار، زيرا
خوبيها بديها را از ميان ميبرد. اين ذكري است براي ذكركنندگان.»
سپس
پيامبر(ص) فرمود: يا علي قسم به خدايي كه مرا بشير و نذير قرار داد و
مبعوث به رسالت كرد، اگر يكي از شما با وضو قيام به نماز كند، گناهان او از
اعضاي او فرو ميريزد؛ يَا عَلِيُّ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ
بَشِيراً وَ نَذِيراً إِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَقُومُ إِلَى وُضُوئِهِ
فَتَسَاقَطُ عَنْ جَوَارِحِهِ الذُّنُوب»
چون با چهره و دل خود به
خدا روى كند، هنوز نماز را به پايان نبرده، تمام گناهانش پاك شود، مانند
روزى كه از مادر متولد شده است و گناهانى كه در فاصله دو نماز كرده نيز پك
شود؛ فَإِذَا اسْتَقْبَلَ اللَّهَ بِوَجْهِهِ وَ قَلْبِهِ لَمْ يَنْفَتِلْ
عَنْ صَلَاتِهِ وَ عَلَيْهِ مِنْ ذُنُوبِهِ شَيْءٌ كَمَا وَلَدَتْهُ
أُمُّهُ فَإِنْ أَصَابَ شَيْئاً بَيْنَ الصَّلَاتَيْنِ كَانَ لَهُ مِثْلُ
ذَلِك.» حضرت به همين ترتيب نمازهاى پنجگانه را بر شمرد.
سپس
پيامبراكرم(ص) فرمود: ياعلي! بدان كه منزلت نماز هاي پنجگانه براي امت من
مانند نهري است كه بر درِ خانه يكي از شما باشد. آيا اگر شخصي در بدن او
چرك باشد و هر روز پنج بار در آن نهر شستشو كند، آيا در بدن او از آن چرك
باقي خواهد ماند؟ به خدا سوگند كه نمازهاى پنجگانه نيز براى امّت من چنين
حكمى دارند؛ يَا عَلِيُّ إِنَّمَا مَنْزِلَةُ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ
لِأُمَّتِي كَنَهَرٍ جَارٍ عَلَى بَابِ أَحَدِكُمْ فَمَا ظَنَّ أَحَدُكُمْ
لَوْ كَانَ فِي جَسَدِهِ دَرَنٌ ثُمَّ اغْتَسَلَ فِي ذَلِكَ النَّهَرِ
خَمْسَ مَرَّاتٍ فِي الْيَوْمِ أَ كَانَ يَبْقَى فِي جَسَدِهِ دَرَنٌ
فَكَذَلِكَ وَ اللَّهِ الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ لِأُمَّتِي.»