عقیق:  اخلاق اسلامی از جمله موضوعاتی است که در طول تاریخ بسیار مورد توجه عرفا و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، تا آنجا که به وضع واژگان تخصصی مانند مراتب نفس و فضایل و رذایل اخلاقی پرداخته شده. اما از آنجایی که احادیث اهل بیت به گفته خود آن حضرات نور است و زنگار و مردگی را از دل بر طرف می کند به سراغ احادیث اخلاقی اهل بیت رفتیم و در آن موارد بسیار جالب و شیرینی را یافتیم که خواندن آن روح انسان را سبک و فارغ از اندیشه های کژ و ناپسند می کند.

از جمله این احادیث گوارا سخنان حکیمانه امام صادق (ع) درباره دست دادن دو مومن با یکدیگر است. ثواب های متحیر کننده و بزرگی که ائمه برای دست دادن دو مومن باهم برشمرده اند نشان از ارزش گذاری اسلام به روابط انسانی و ایجاد محبت و همدلی در اجتماع دارد. در ذیل پنج حدیث برگزیده از اصول کافی شیخ کلینی در باب مصافحه کردن(دست دادن) آورده شده است.

روایت اول_ امام باقر(ع): «چون دو مؤمن هم دیگر را ملاقات کنند و با یکدیگر مصاحفه کنند(دست بدهند) خداوند دستش را در میان دست آنها گذارد و با آنکه رفیقش را بیشتر دوست دارد مصافحه می‌کند».

روایت دوم _ابو عبیده گوید: «من هم کجاوه امام باقر(ع) بودم و اول من سوار می شدم و سپس آن حضرت. چون قرار می گرفتیم حضرت به من سلام می‌کرد و مانند مردی که رفیقش را به تازگی ندیده احوال پرسی و مصافحه می‌فرمود و هنگام پیاده شدن او پیش از من پیاده می شد، چون بر زمین قرار می‌گرفتیم سلام می‌کرد و مانند کسی که رفیقش را به تازگی ندیده احوال پرسی می‌نمود.

من گفتم یا رسول الله شما کاری می کنی که هیچکس از مردم نزد ما نمی‌کند و اگر یک بار هم بکند زیاد است؟

 فرمود : مگر ثواب مصافحه را نمیدانی؟ دو مؤمن به یکدیگر برخورد می کنند و یکی به دیگری دست می دهد پس همواره گناهان آن دو می‌ریزد چنانکه برگ از درخت می ریزد و خدا به آنها توجه می فرماید تا از یکدیگر جدا شوند».

ملائکه نیز با یکدیگر مصاحفه می کنند

روایت سوم _ رسول خدا(ص) فرمود: «چون یکی از شما برادر مؤمنش را ملاقات کند باید به او سلام  کند و دست بدهد؛ زیرا خدای عزوجل فرشتگان را بدین عمل گرامی داشته است پس شما هم کار ملائکه را انجام دهید».

 روایت چهارم _ امام صادق(ع) فرمود: «با یکدیگر مصافحه کنید زیرا مصافحه(دست دادن) کینه را از بین می برد».

روایت پنجم _امام صادق(ع): «مسلمانان با رسول خدا (ص) به جنگ می رفتند و  از جای پر درختی می گذشتند و سپس به فضای باز میرسیدند به یکدیگر نگریسته و مصافحه می کردند».

دست دادن از گناهان انسان چیزی باقی نمی گذارد

روایت ششم _امام باقر(ع): «هرگاه مردی با رفیقش دست دهد آنکه دستش را بیشتر نگه دارد اجرش بیشتر است از آن که رها می‌کند؛ و آگاه باش که گناهان آنها بریزد تا آنجا که گناهی باقی نماند».

روایت هفتم _ امام صادق(ع) فرمودند: رسول خدا (ص) هرگز با مردی مصافحه نمی کرد جز آنکه دست خود را از دست او نمی کشید؛ تا وقتی که او دست خود را از دست حضرت می کشید». 

روایت هشتم _ هشام بن سالم می گوید: «از امام صادق (ع) حد مصافحه را پرسیدم؛ فرمود: گردش دور درخت خرماست. (یعنی اگر چه به مقدار گردش دور درخت خرما از یکدیگر جدا شوند مستحب است با یکدیگر مصافحه کنند».  
 

منبع:دانشجو

211008