دبیر شورای عالی حوزه بر لزوم استفاده از قرآن و روایات به طور توام در پژوهش ها تاکید کرد و گفت: باید به مجموعه قرآن، روایات و سیره ائمه معصومین(ع) برای هر مسئله کوچک و بزرگ توجه داشته باشیم.
عقیق:آیت‌الله استادی در ادامه تفسیر سوره مؤمنون در دارالقرآن علامه طباطبایی به آیات 99 «حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ» و 100 سوره مومنون «لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ ۚ كَلَّا ۚ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا ۖ وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ» اشاره کرد و اظهار داشت: مشرکان حرف های اشتباه خود را همانند اینکه خداوند شریک و فرزند دارد را ادامه می دهند اما وقتی مرگ فرا می رسد، می گویند «پروردگارا ما را برگردان»؛ آری تا پیش از مرگ واقعیات را نمی پذیرند اما وقتی آثار مرگ رسید و انسان به عالم دیگر راه پیدا کرد، متوجه اشتباه خود می شود و از خدا می خواهد که او را به دنیا بازگرداند تا عمل صالح انجام دهد.
وی تصریح کرد: در این زمان، به او گفته می شود «كَلَّا ۚ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا ۖ وَ مِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ»؛ کافران از خداوند درخواست بازگشت به دنیا می کنند تا کار صالح انجام بدهند اما برگشتی در کار نیست و برزخ در پیش روی آنها قرار دارد.
دبیر شورای عالی حوزه با بیان اینکه برزخ به فاصله بین دو چیز گفته می شود، اظهار داشت: برخی مفسران معتقدند منظور از برزخ در این آیه، عالم برزخ است.
آیت الله استادی تصریح کرد: در برخی از روایات کتب معتبر و عقیدتی ما اشاره شده که سوال و جواب و عذاب در برزخ فقط برای مومن محض و کافر محض است و بقیه افراد تا روز قیامت منتظر می مانند.
این عضو جامعه مدرسین در ادامه افزود: انسان در برزخ بدن مثالی دارد و همانند خودش است و طول، عرض و هیکل دارد اما مادی نیست.
آیت الله استادی تصریح کرد: علامه طباطبایی(ره) هم در تفسیر این آیه گفته است مقصود از برزخ، همان عالم برزخ است، همان عالمی که انسان بعد از مرگ در آنجا زندگی می کند تا زمانی که در قیامت مبعوث می شود.
وی افزود: در مجموعه تالیفات علامه طباطبایی(ره)، چند رساله منتشر شده که یکی از آنها درباره برزخ است و ایشان در این کتاب، به دلالت 14 آیه قرآن بر وجود عالم برزخ استدلال کرده است.
آیت الله استادی در ادامه با اشاره به روایتی از امیرالمومنین(ع) درباره وضعیت افراد در هنگام احتضار، گفت: حضرت می فرماید فرزند آدم هنگامی که در حال احتضار قرار دارد، مال و اولاد و عملش برای او ممثّل می شود، پس متوجه مال خود می شود و می گويد: ای مال به خدا سوگند من بر (جمع) تو حريص و (بر انفاق تو) بخيل بودم (شب و روز خود را براي تحصيل و به دست آوردن تو صرف كردم و چيزي از تو را از خود جدا نمی كردم)، پس چه سود و بهره ای از تو برای من است؟؛ مال می گويد: كفن خود را از من برگير.
وی افزود: سپس متوجه فرزندان خود می شود و می گويد: به خدا سوگند! من برای شما پدری مهربان، حامی و نگهدارنده شما بودم، پس چه نفع و فايده ای از شما برای من است؟؛ فرزندان می گویند: ما تو را به قبر و گودالی كه آرامگاه تو است، می رسانيم و در آن پنهان می سازيم؛ پس از آن متوجه عمل خود مي شود و مي گويد: به خدا سوگند! من نسبت به (انجام) تو ميل و رغبت نداشتم و تو بر من گران و سنگين بودی، پس چه نفع و فايده ای از تو برای من هست؟؛ اعمال انسان می گويد: من قرين و همنشين تو هستم در قبر و روز رستاخيزت، تا زمانی كه من و تو بر پروردگارت عرضه شويم.
*یاد مرگ و قیامت در اصلاح زندگی مردم موثر است
دبیر شورای عالی حوزه با تاکید بر اینکه یاد مرگ و برزخ در زندگی فردی و اجتماعی تاثیرگذار است، ادامه داد: علاوه بر آیات، روایات زیادی با مضامین مختلف درباره عالم برزخ مطرح شده است و هیچ تردیدی در اصل وجود عالم برزخ نیست و اصل آن قطعی است؛ پس باید بدانیم بعد از مرگ، عالم برزخ وجود دارد اما دانستن خصوصیات و ویژگی های آن لزوم ندارد.
* منابع قرآن و حدیث در امر پژوهش باید در کنار یکدیگر بررسی شوند
آیت الله استادی در ادامه بر لزوم استفاده از قرآن و روایات به طور توام در پژوهش ها تاکید کرد و گفت: متاسفانه این مسئله رسم شده که فرضا می خواهند در کاظمین برای امام کاظم(ع) و امام جواد(ع) همایش بزرگداشت برگزار کنند و در محور فراخوان مقالات می گویند مثلا ربا از نگاه امام کاظم(ع)؛ در حالی که این کار صحیحی نیست زیرا ما یک مجموعه قرآن و حدیث داریم و هر موضوعی را باید با آن مجموعه دنبال کرد و تفکیک کردن معنا ندارد و برای موضوع "ربا" باید کل آیات و روایات را کنار هم گذاشت و استنتاج کرد.
وی تصریح کرد: باید به مجموعه قرآن، روایات و سیره ائمه معصومین(ع) که به ما رسیده است، برای هر مسئله کوچک و بزرگ توجه داشته باشیم.
دبیر شورای عالی حوزه افزود: مرحوم آیت الله احمدی میانجی گفته بود در زمان ما معروف شده که در فقه باید سند قوی و ضعیف بودن آن را هم بررسی کند اما در اخلاق چنین کاری لازم نیست در حالی که اخلاق هم مثل فقه است.
آیت الله استادی تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که در بحث اخلاق وجود دارد، اضافه شدن کتاب های اخلاقی عرفا، فلاسفه و فلاسفه پیش از اسلام است در صورتی که ما در بحث اصول عقائد، فقه و اخلاق فقط باید به مجموعه قرآن، نهج البلاغه و روایات مراجعه کنیم.
*بی توجهی کتاب المیزان به روایات دروغ است
وی با اشاره به اینکه گاهی درباره افراد زود قضاوت می شود، اظهار داشت: درباره کتاب "المیزان" به غلط گفته شده که به روایات توجه ندارد در حالی که همه می دانند این موضوع دروغ است و این کتاب در هر بخشی، بحث روایی دارد.
دبیر شورای عالی حوزه در پایان با بیان اینکه امروز تفسیر روایی جامعی نداریم، گفت: برخی روایات به طور مستقیم آیات را تفسیر می کنند اما بعضی روایات به طور ضمنی است؛ بر این اساس اگر می خواهیم یک سوره قرآن را تفسیر کنیم باید به کل روایات اعم از شیعه و سنی توجه داشته باشیم.