کرامت از واژه‌های قرآنی است که فقط به معنای بخشندگی نیست و مجموعه‌ای از صفات را شامل می‌شود.
عقیق:در ادامه انتشار مفاهیم واژه‌های قرآنی که با همت مدرسه قرآن و عترت دانشگاه تهران استخراج شده به واژه «کرامت» رسیدیم.
باید در ابتدا ببینیم این واژه چیست. اکرام داشتن و یا کریم بودن خدا از واژه‌های مهم در اسماء و صفات خداوند است. سوره الرحمن را اغلب خوانده‌اند، سوره‌ای که عروس قرآن است اما در عزا خوانده می‌شود. صفت اکرام خدا در دو آیه از این سوره آمده است.
علامه طباطبایی تعبیر زیبایی درباره این صفت خدا دارد و می‌فرماید: همه صفات خدا را می‌توان ذیل صفات جلال و اکرام قرار داد. صفات جلال صفاتی است که اعتلا و رفعت در آن است و صفات اکرام صفاتی است که از آن بوی بها و حسن می‌آید که دیگران را مجذوب می‌کند. پس انسان کریم، انسان با حسن‌های زیاد است که دیگران را مجذوب خود می‌کند.
کرامت فقط بخشندگی نیست. بخشندگی یکی از جلوه‌های کرامت است و کرامت موضوع بسیار گسترده‌تری از بخشندگی است. کرامت صفتی است که انسان‌ها را مجذوب می‌کند، مانند امام حسن(ع) که انسان‌ها مجذوب علم، مهربانی، حسن، جمال، حیات‌بخشی و بخشندگی ایشان می‌شدند.
کرامت مجموعه جامعی از صفات را شامل می‌شود و رسیدن به صفت کرامت به دقت نظر ویژه‌ای نیاز دارد. کرامت را در معنای واژگان قرآنی به عنوان یک عزت درونی معنی می‌کنند که در مقابل ذلت می‌آید و این عزت از اموال و اجداد انسان نیست زیرا باید از درون خود انسان بر‌خیزد.
در سوره حجرات آمده است «إِنَّ أَکرَمَکُم عِندَاللّهِ أَتقَاکُم» یعنی کرامت به تقوا نیاز دارد. تقوا یک کنترل درونی است و یعنی فرد بر همه غرایض و احساسات خود کنترل دارد و پس ثمره تقوا حسن است یعنی متقین یک خود کنترلی دارند که ثمره آنها حسن است.
پس اگر می‌خواهیم به کرامت برسیم باید یک خود کنترلی یعنی تقوا داشته باشیم. در این صورت است که با کنترل کار‌های ناشایست با وجود اینکه این کارها را دوست داریم می‌توانیم به تقوا برسیم و به صفت متقین آراسته شویم و در این صورت در ما صفت حسن ظاهر می‌شود و ما به کرامت می‌رسیم.
بخش مهمی از معارف دینی و قرآنی ما کرامت داشتن دیگران خصوصاً اکرام یتیم است. اکرام یتیم صرفاً بخشندگی به بچه یتیم نیست یعنی باید کاری کنیم که یتیم عزت درونی پیدا کند و روی پای خود بایستد.
مثلاً ممکن است که یک نهال شکننده و ضعیف باشد و شما برای تقویت نهال به آن آب و کود و... بدهید اما راه چاره این نهال این‌ها نیست، چاره این نهال تکیه‌گاه و پایه‌ای است که به آن تکیه کند تا به مرور روی پای خود بایستد.
کرامت درمورد انسان‌ها هم همین است و باید در برابر نیازمند و یتیم به گونه‌ای رفتار کنیم که وابسته نباشد و برای رفع نیاز‌ها روی پای خودش بایستد.