آيت‌الله شيخ عباس قمي معروف به محدث قمي از مفاخر بزرگ جهان تشيع است. وي در سال ۱۲۵۴ هـ.ش (۱۲۹۴ هـ.ق) در قم متولد شد.
عقیق: پدرش محمدرضا، كاسبي متدين بود. شيخ عباس تحصيلات خود را در قم و نجف
گذراند. او به دعوت موسس و بنيانگذار حوزه علميه قم حضرت آيت‌الله شيخ
عبدالكريم حائري يزدي در سال 1300ه.ش براي تدريس در حوزه علميه قم از مشهد
به قم فرا خوانده شد.
«سفينه البحار» كه كتاب حديثي مشهور است و
برخي بر اين باورند كه اين اثر موجب ماندگاري و پويايي كتاب يكصد جلدي
بحارالانوار علامه مجلسي بوده است، محصول همين سال‌هاست.
او بسيار
پر مطالعه بود و گاهي روزانه تا 17 ساعت به مطالعه مي‌پرداخت. كتاب «منتهي
الآمال» كه يك دوره تاريخ تحليلي و مستند اسلام است از ديگر آثار وي است.
اما كتاب «مفاتيح‌الجنان» پرآوازه‌ترين و مشهورترين اثر شيخ عباس قمي است،
اثري كه در كنار قرآن كريم، نهج‌البلاغه و ديوان حافظ در خانه اكثر
ايرانيان است و بعد از قرآن كريم پرتيراژترين كتاب چاپ شده در ايران محسوب
مي‌شود.
مفاتيح‌الجنان كامل‌ترين و جامع‌ترين كتاب در باب ادعيه، زيارات، آداب، سنن و مناجات‌هاست.
وي علاوه بر آن‌كه مولف، نويسنده، محقق و فقيهي صاحب‌نظر بود، عارف و زاهدي گريزان از شهرت و ثروت بود. او داراي 63 تاليف و اثر است.
شيخ
عباس قمي روز 22 ذي‌الحجه سال 1359 ه.ق در 65 سالگي دعوت حق را لبيك گفت.
آيت‌الله سيدابوالحسن اصفهاني از مراجع بزرگ نجف بر پيكر مطهرش نماز خواند و
بعد از تشييع باشكوه توسط مردم در صحن مطهر حضرت‌علي(ع) كنار استادش محدث
نوري به خاك سپرده شد.
من خودم با كتاب مفاتيح‌الجنان از سنين كودكي
آشنا و مانوس شدم. به ياد دارم زنده‌ياد پدرم كه مردي متدين و اهل مطالعه
بود و زماني كه من و برادران و خواهرانم كوچك بوديم، كتاب مفاتيح را به دست
ما مي‌داد و اكثر ادعيه‌اي را كه حفظ بود مي‌خواند و به ما ياد مي‌داد كه
با در دست گرفتن مفاتيح با او همخواني كنيم. اين تجربه ارزشمند را بخصوص در
ماه مبارك رمضان و دعاي افتتاح و دعاي سحر چه زيبا زمزمه مي‌كرد و ما در
عالم كودكي چه سر به هوا بوديم و به بهانه‌هاي مختلف تلاش مي‌كرديم كه از
زير دعا خواندن در برويم و پدر با چه صبر و متانت و مزاح‌هاي دوست‌داشتني
زيبايي تلاوت ادعيه را به ما مي‌چشاند.
با خود فكر مي‌كنم كه اثري
از يك نويسنده چگونه مي‌تواند اين همه ماندگاري در نسل‌هاي مختلف داشته
باشد. اخلاص شيخ عباس قمي و در كنارش خلأ مجموعه‌اي از ادعيه كه جنبه
دايره‌المعارف داشته باشد، اين زمان‌شناسي شيخ عباس قمي بود كه اين خلأ را
بموقع شناخت و از آن زمان تاكنون اثري جايگزين آن نشده است. روحش شاد و با
مولاي متقيان علي(ع) محشور باد!