حجت الاسلام والمسلمین مسعود آذربایجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت وگویی با اشاره به اینکه پیامبر(ص)، 7 ساله اول زندگی کودکان را دوران سیادت و آقایی نامیده اند، اظهار کرد: دلیل اهمیت این دوره سنی کودکان، به جهت شکوفایی و بروز استعدادهای آنان است و نامگذاری این دوران با عنوان سیادت، به این معناست که کمترین امر و نهی باید نسبت به کودک باید صورت گیرد تا احساس ممانعت نداشته باشد و بتواند در محیط اطرافش جستجو و تلاش کند و با حرکت ها و خلاقیت هایش، زمینه بروز استعدادهایش را فراهم کند.
در 7 سال اول اجازه دهید، فرزند بازی کند
وی با اشاره به اینکه بازی کردن کودکان یکی از ویژگی های این دوران است، افزود: در روایات اسلامی داریم؛ «دِعْ إِبْنَک یلْعَبُ سَبْعَ سَنینَ؛ در 7 سال اول اجازه دهید، فرزند بازی کند» براین اساس تمام آموزش های کودکان در این سنین، باید همراه با بازی باشد زیرا آموزش های مستقیم علاوه بر غیراثرگذاری، ممکن است، مانعی برای بروز و شکوفایی استعدادها هم باشد.
آذربایجانی با اشاره به اینکه در زمینه آموزش قرآن هم والدین باید به صورت مستقیم عمل کنند و در حدود سن 6 یا 7 سال، می توانند مستقیم آموزش دهند، تصریح کرد: در بازه سنی هفت ساله اول، بیشترین آموزش را فرزندان از رفتار و عملکرد والدین خود دریافت می کنند، براین اساس آنها باید رفتار خود را اصلاح کنند تا بتوانند الگوی مناسبی برای فرزندان باشند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه در این سنین، فرزندان بیشترین آموزش را براساس رفتارهای مشاهده ای و الگویی خود دریافت می کنند، گفت: در علم روانشناسی برای تغییر رفتار کودکان، روی رفتارها و عملکرد خانواده ها تاکید می شود که باید در این زمینه توجه داشته باشند و اصلاحاتی را انجام دهند.
بازی، بستری برای آموزش آداب زندگی به کودک است
وی با اشاره به معیارهایی که برای بازی کردن و حتی آزاد گذاشتن کودکان در این سنین ارائه شده است، تاکید کرد: امروزه نظریه های گوناگونی پیرامون بازی کودکان وجود دارد که موضوعاتی مانند؛ تخلیه انرژی اضافی و تفریح و سرگرمیِ صرف را رد و منسوخ کرده است و معتقدند بازی به معنای زندگی کودک و بستری برای آموزش آداب زندگی به کودک و رشد وی است تا شخصیتش غنا پیدا کند.
آذربایجانی در پاسخ به این سوال که امروزه معتقدند، اگر رفتاری برای کودک در این سنین، عادت و نهادینه شود، در تمام طول زندگی اش آن را انجام خواهد داد، گفت: براساس روایات اسلامی «الْعِلْمُ مِنَ الصِّغَرِ کَالنَّقْشِ فِی الْحَجَرِ» یعنی آموزش ها، بخصوص در این 7 ساله اول زندگی کودک، همچون نقشی ماندگار برای کودک خواهد بود، به این علت که ساختار اولیه کودک، در این 7 ساله شکل می گیرد، بنابراین آموزشی که به وی ارائه می شود، بسیار تاثیرگذار است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اضافه کرد: در ارائه اولین الگوهایی که در این سنین به کودک ارائه می شود، باید مراقبت و الگوهای صحیح را به وی ارائه کرد که این الگوها باید عملی هم باشد، فرضا با نماز خواندن والدین، کودک نیز این فریضه را آموزش می بیند و یا مادری که با حجاب ظاهر می شود، موجب علاقه کودک به این پوشش می شود یعنی باید تمایل و انگیزه های کودک را به سمت احکام اسلامی سوق دهیم و از امر و نهی کردن به حداقل ها اکتفا کنیم.
آموزش سبک زندگی به کودک در قالب بازی
وی با اشاره به اینکه در بازی ها باید سعی شود، صداقت، احترام به حقوق دیگران، نظم و انضباط را به کودک آموزش دهیم تا حقوق دیگران را رعایت کند، تصریح کرد: در این سنین، پایه جسمی کودک هم رقم می خورد و باید والدین به رزق و تغذیه حلال کودک توجه و دقت کنند.
آذربایجانی یادآور شد: در دوران شیرخواری و حتی بارداری، تاکید بسیاری از سوی اسلام شده است که به جهت شکل گرفت بافت های پایه ای کودک، باید از مال حلال تغذیه شود تا شخصیت و پایه اولیه کودک صحیح بنا شود، در دوران بعدی نیز این اهمیت همچنان پابرجاست تا زیرساخت های روانی کودک یا به اصطلاح روانشناسان، روان بنیان های او صحیح شکل گیرد.
ادامه دارد ...