فعالیت‏های حدیثی در طول تاریخ متأثر از شرایط حاکم بر مناطق مختلف بوده است. شرایط گوناگون مانند فرهنگ غالب هر منطقه، حکومت، زبان و میراث گذشتگان، فعالیت‏های متنوع حدیثی را در پی داشته است. حکومت‏های شیعی بستر مناسبی برای تلاش‏های علمی و حدیثی هستند و حکومت سادات مشعشعی از این قاعده مستثنی نیست. در دوران متاخر منطقه هویزه شاهد حرکت پرشتاب علمی و حدیثی در دوره تاریخی این حکومت بوده است. آل‏مشعشع در گستره قرن نهم تا دوازدهم (845-1176 هـ.ق) در غرب خوزستان کنونی به مرکزیت هویزه حکومت می‏کردند. این دولت در دوره کوتاهی زمینه‏ساز تربیت دانشمندان بزرگی شد که با تألیفات ویژه خود در سیاست، فرهنگ، علم و به خصوص حدیث و علوم حدیثی، آثار فراوانی برجای گذاشتند. شناخت روش و رویکرد حدیثی گذشتگان به خصوص حرکت‏های منسجم و سازمان‏یافته علمی و حدیثی در تهیه الگوی مناسب در عرصه حدیث‏پژوهی اهمیت فراوان دارد. در راستای کشف حوزه‏های حدیثی جدید شیعی و رویکردهای حدیث‏پژوهی، شناسایی و معرفی آثار و فعالیت‏های حدیثی صورت گرفته در هویزه ضروری است.

این نوشتار به فعالیت‏های حدیثی مرتبط با حکومت آل‏مشعشع و رویکرد و تعامل حاکمان این دولت با عالمان منطقه و روش حدیث‏پژوهی محدثان این منطقه می‏پردازد. گرایش‏های حاکم بر این جریان علمی ـ حدیثی مانند اخباری‏گری و غلو نیز مورد توجه این تحقیق خواهد بود. الگودهی برای تولید آثار حدیثی و بسترسازی مطالعات و پژوهش‏های بیشتر پیرامون این حوزه علمی حدیثی از فواید این پژوهش خواهد بود. برای رسیدن به این منظور فهرستی از محدثان این منطقه و آثار حدیثی ایشان برای اولین بار به صورت منظم و دسته‏بندی شده تهیه و با ضمیمه کردن گزارش‏های تاریخی، تنوع فعالیت حدیثی در هویزه شناسایی و معرفی می‏گردد. با توجه به متأخر بودن این حوزه، لازم است با مراجعه به منابع تاریخی تراجم و کتاب‏شناسی و گردآوری اطلاعات پراکنده، فهرستی جامع از اطلاعات مربوط به مؤلفان و مکتوبات این منطقه تهیه شود تا بستری برای تحقیق و تحلیل بیشتر درباره این آثار ایجاد گردد.

بهره ‏های این نوشتار به طور خلاصه عبارت است از:

* بسترسازی کشف یک حوزه حدیثی جدید

* ارائه الگوی مناسب برای پژوهش در حوزه‏های حدیثی

* شناسایی و معرفی یکی از حکومت‏های شیعی کمتر شناخته شده

* شناسایی عالمان ناشناخته شیعه

* شناسایی منابع حدیثی خطی و مغفول

* زمینه احیای نسخ ارزشمند حدیثی و غیرحدیثی

* شناسایی الگوی تمدنی شیعه بر اساس تجارب گذشتگان

*ارائه الگوی توسعه علمی منطقه‏ای با بهره‏گیری از حرکت علمی در هویزه