درس تفسیر قرآن آیت‌الله ضیاءآبادی
آیت‌الله ضیاءآبادی در تفسیر سوره مبارکه «اسراء» با اشاره به تهدید پیامبر(ص) توسط خداوند، عقوبت شدید عالمان بی‌عمل و گناهکار را تشریح کرد.
عقیق:آیت‌الله محمد ضیاءآبادی در یکی از جلسات تفسیر به تبیین آیات 73 تا 75 سوره مبارکه «اسراء» پرداخت که بخشی از آن در ادامه می‌آید؛
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
وَإِنْ کَادُوا لَیَفْتِنُونَکَ عَنِ الَّذِی أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ لِتَفْتَرِیَ عَلَیْنَا غَیْرَهُ وَإِذًا لَاتَّخَذُوکَ خَلِیلًا ؛ و چیزى نمانده بود که تو را از آنچه به سوى تو وحى کرده ایم گمراه کنند تا غیر از آن را بر ما ببندى و در آن صورت تو را به دوستى خود بگیرند. (73)
وَلَوْلَا أَنْ ثَبَّتْنَاکَ لَقَدْ کِدْتَ تَرْکَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئًا قَلِیلًا؛ و اگر تو را استوار نمىداشتیم قطعا نزدیک بود کمى به سوى آنان متمایل شوى. (74)
إِذًا لَأَذَقْنَاکَ ضِعْفَ الْحَیَاةِ وَضِعْفَ الْمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَکَ عَلَیْنَا نَصِیرًا ؛
در آن صورت حتما تو را دو برابر [در] زندگى و دو برابر [پس از] مرگ [عذاب] مىچشانیدیم آنگاه در برابر ما براى خود یاورى نمىیافتى. (75)
خداوند خطاب به پیامبر(ص) در قرآن می‌فرماید ما به تو عصمت دادیم. پیامبر (ص) فوق بشر نیست بلکه بشر فوق و ممتاز است اگر بشر نبود که برای ما الگو نمی‌شد؛ خداوند در قرآن خطاب به پیامبر(ص) آورده است که اگر مقام عصمت نبود ممکن بود طبق وعده‌های کافران پیامبر (ص) انعطاف نشان دهی. اما در آیه‌ای دیگر داریم مقام عصمت به تو دادیم تا گمراه نشوی. البته در آیات هم داریم که پیامبر (ص) دخلی در قرآن ندارد و تنها مبلغ آن است. این آیات به نوعی تهدید خداوند برای پیامبر (ص) است.
در آیه دوم داریم که چون پیامبر(ص) عصمت دارد در مقابل مشرکان نرمی نشان نمی‌دهد در آیه سوم هم به گناه اشاره دارد. خداوند می‌گوید من ارحم الراحمین هستم اما اگر گناه کنید عذاب می‌کنم. خداوند به پیامبر (ص) می‌فرماید: اگر تو نافرمانی می‌کردی 2 برابر دیگران تو را عذاب می‌کردم. خداوند می‌خواهد بگوید که هیچ تفاوتی نیست و گناهکار باید به جزای عملش برسد.
در جایی دیگر داریم: ای پیامبر (ص) اگر مشرک شوی همه اعمالت هیچ می‌شود. یعنی من در مقابل شرک آرام نمی‌شوم و آنها را عذاب می‌دهم.
نقل فضائل الهی برای شناخت خداوند است. هیچ عاشقی، معشوق خود را آزار نمی‌دهد؛ چطور می‌گوییم امام حسین (ع) را دوست داریم امامی که برای دین خدا از همه چیزش گذشت، اما دین خدا را ول می‌کنیم و تنها مدتی برای امام حسین (ع) اشک می‌ریزیم.
بی‌دینی کردن برای امام حسین (ع) از شهید شدن حضرت علی‌اکبر (ع) سخت‌تر بود. امام حسین (ع) برای سینه زدن و گریه کردن نیامده است برای دینداری آمدند.
تند‌خو و بداخلاق هستید، بی‌دینی می‌کنید و حق‌الناس می‌کنید می‌خواهید در عزای امام حسین(ع) با سینه‌زنی بخشیده شوید، این دینداری نیست. قرآن برنامه زندگی است آیات الهی را با زندگی تطبیق دهید. قرائت، حفظ، ترتیل و... مقدمه باید باشد برای عمل به قرآن. روز قیامت پیامبر (ص) شکایت می‌کند و می‌فرمایند: خدایا این مردمی که امت من بودند قرآن مرا مهجور کردند، بی‌توجهی کردند، از پشت در قرآن صدا زد اما قلب خود را بر روی قرآن بستند.
قرآن میهمان بزرگ خداست برای هدایت انسان‌ها. قرآن را پشت در دل گذاشتیم و هی سینه می‌زنیم. در آیه سوم خداوند پیامبر (ص) را تهدید کرده که اگر گرایشی به مشرکان داشته باشی، تو را 2 برابر عذاب می‌کنم؛ هم در دنیا و هم در آخرت. احدی هم یار و یاور تو نخواهد بود. چرا 2 بار؟ یکی به خاطر گناه خودش و دیگری به خاطر اینکه الگویی برای دیگران بوده است.
خداوند در قرآن می‌فرماید: ای زنان پیامبر (ص) هر کدام از شما اگر گناهی مرتکب شوید 2 برابر شما را عذاب می‌کنم یکی خودتان گناه کردید و دیگر به خاطر اینکه الگویی برای دیگران شدید. اگر هم کار نیک کردی 2 برابر پاداش دارید. از آدم جاهل گناهکار 70 گناه بخشیده می‌شود اما از عالم جاهل بخشیده نمی‌شود. عالمی که به آنچه می‌داند عمل نمی‌کند عذاب می‌شود. در جایی هم داریم از بوی عالم بی‌عمل جهنمی‌ها هم مشمئز می‌شوند.
ان‌شاءالله خداوند به همه توفیق دهد با قرآن آشنا شویم و عامل به دستورات آن باشیم.
منبع:فارس