عقیق:هشتم ماه صفر سالروز وفات شخصیّتی است که امام صادق(ع) او را سلمان محمدی نامیدند و کرارا از او یاد می کردند.حضرت آیت الله جوادی آملی نیز در بیان و بنان خود در کتب و جلسات درس اخلاق به معرفی این شخصیت ممتاز جهان اسلام پرداخته که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود. در جنگ خندق غوغایی است تا هر گروهی سلمان، آن یار دیرین و با ایمان رسول خدا(ص) را از خود بداند. انصار فریاد می زنند که سلمان از ماست چرا که به مانند ما یار پیغمبر خدا(ص) به شمار می رود و از طرف دیگر مهاجرین هیاهویی به پا کرده اند که چنین نیست چرا که سلمان همچو ما مهاجرت نموده است و خود را به محبوبش رسانده است. در این بین جمله عمیق و رسای خاتم الانبیاء تمام آن سروصداها را تسکین می بخشد و فصل الخطاب همه قرار می گیرد که فرمودند: «سلمانُ منّا أهل البیت» سلمان از ما أهل بیت است. * انواع حیات و هدف اصلی انبیاء انبياء آمدند اول ما را زنده كنند بعد ما را بيدار كنند؛ هدف اصلي آنها اين بود. حيات، يا حيات گياهي است يا حيات حيواني و يا حيات انساني. آن جوان يا نوجواني كه حوزۀ كاريِ او فقط تغذيه، تنميه (خواب) خوب و لباس خوب پوشيدن است اين يك حيات گياهي دارد و او یک ناميِ بالفعل است و حيوان بالقوّه. يك گياه سه كار ميكند؛ خوب تغذيه مي كند، خوب رشد مي كند و خوب جامه در برمي كند. لباسِ خوب سبز و فاخر مي پوشد؛ اين سه كار، كار درخت است. يك وقت است يك جوان كارش را در ورزش صرف مي كند تا اینکه كه فقط خوب بالنده بشود و بدنِ خوبي پيدا كند غذاي خوبي بخورد جامه خوبي در بركند اين يك حيات گياهي دارد. از اين مرحله بالاتر يك وقت كسي رشد ميكند و حيات حيواني پيدا مي كند. زن و بچه پيدا مي كند و به فكر عاطفه است آنها را تغذيه مي كند و در محدوده همين حيات خانوادگي زندگي مي كند اين حيوان بالفعل است و انسان بالقوّه. لذا انبيا آمدند به ما بگويند شما در اين حد نيستيد فقط به اين فكر نباشيد كه فقط زندگي و عائله تشكيل بدهيد بلكه براي اين خلق شديد كه به حيات انساني برسيد؛ اينجا مرز بين حيوان و انسان و گياه مشخص مي شود. * انسان چيست؟ انسان آن است كه همه اين امور را داراست و آنها را در تحت رهبري عقل و وحي سامان مي دهد كه نه بيراهه برود نه راه كسي را ببندد و انسان به عنوان يك فرشته، يك موجود دائمي است يك موجود نَمير است. مِلك نمير، دين و تقواست نه باغ و راغ. * بهره مندی صحیح از معارف قرآنی در کنار حفظ فطرت، راهکار دستیابی به حیات انسانی است معارف قرآني در دلِ بسته نفوذ نمي كند، اما كساني كه فطرت خويش را حفظ كرده باشند، چه مانند «صُهَيْب» از روم آمده باشند يا مانند «سلمان» از ايران يا مانند «بلال» از حبشه يا همانند «عمّار و ابوذر» از سرزمين حجاز برخاسته باشند، همگي در بهره مندي از اين كتاب الهي يكسانند؛ زيرا قرآن كريم اختصاصي به اقليم يا نژاد خاصي ندارد؛ بلكه شفاي دردهاي روحي، و عامل هدايت و رحمت براي همه انسان هاست. * همراهی و معیّت سلمان با قرآن و شاگردی در محضر بزرگان دین آتش سوزي اتفاق افتاد و جناب سلمان علیه السلام قرآن و شمشيري كه داشت برداشت و جان خود را نجات داد. اما ديگران تا آمدند وسایل خود را جمع كنند، آسيب ديدند. جناب سلمان فرمود: روز خطر انسان سبك بار اين گونه نجات پيدا مي كند. براي راهيابي به حكمت عالم، چاره اي جز سبك بار كردن درون نيست؛ بياني از اميرمؤمنان (عليه السلام) است كه: «تخفّفوا تلْحقوا» سبك بشويد تا ملحق شده و برسيد. * بهشت مشتاق چه کسانی است؟ حضرت حسين بن علي(عليه السلام) به جايي رسيدند كه در شب عاشورا بهشت را به برخي از همراهان خود نشان دادند. آن ها يا جزو «اصحاب الميمنه» بودند يا در شمار مقرّبان. در بين اين ها كساني هستند كه بهشت مشتاق آن هاست. تنها سلمان نبود كه بهشت مشتاق اوست؛ بسياري از افراد هستند كه بهشت مشتاق آن هاست. * فضایل جناب سلمان در نگاه صادق آل محمّد (ع) به امام صادق(سلام الله عليه) عرض كردند: چرا اين قدر نام سلمان فارسي را مي بريد. فرمود: اولاً سلمان فارسي نيست بلکه از ماست و سرّش آن است كه سلمان(رضوان الله عليه) هرگز در برابر خواسته علي بن ابي طالب(سلام الله عليه) خواسته اي نداشت و تلاش و كوشش مي كرد كه با فقرا بسازد و كوشش او اين بود كه از علم و علماء فاصله نگيرد. با علم و دانش و فضايل علمي از يك سو و با نيازمندان از سوی دیگر به سر مي برد و در برابر علي بن ابي طالب(سلام الله عليه) خاضع بود. اين سه فضيلت سلمان باعث مي شود كه من هميشه اسم او را مي برم. پی نوشت:کتب دين شناسي، حكمت عبادات، شكوفايي عقل در پرتو نهضت حسینی.منبع:حوزه