حجت‌الاسلام پناهیان در ابتدا عنوان داشت: آیـت‌الله خزعلی یک مجاهد و مبارزه نستوه، انقلابی، ولایتمدار، بسیار صریح و خط‌شکن بود به طوری که در خط مقدم دفاع از کیان اسلام ناب حضور فعال داشت.

وی با اشاره به سال‌های پایانی دوران زندگی آیـت‌الله خزعلی در خط مبارزه با غیر اسلام ناب، اظهار داشت: آیت‌الله خزعلی از سال 1342 به امر خودِ حضرت امام راحل به نفی شایعاتی که طاغوت درباره ایشان ترویج می‌کرد، پرداخت و لذا سابقه مجاهدت در خط مقدم از قدیم درباره ایشان صادق بوده است.

پناهیان با اشاره به جهاد اصغر، جهاد اکبر و جهاد کبیر گفت: جهاد اکبر بیشتر مبارزه با نفس بوده و جنبه فردی دارد. اگرچه آیت‌الله خزعلی اهل مجاهدت در جبهه‌های نبرد بوده است اما درباره ایشان بحث بسیار مناسب، مقوله جهاد کبیر است که خداوند به پیامبر اکرم (ص)‌ دستور دارد؛ «فجاهدهم به جهاداً‌ کبیراً»؛ ای پیامبر با قرآن کریم به جهاد با مشرکان برو و آنجا جهاد کبیر بجا بیاور. طبیعتاً جهاد کبیر را می‌توان بزرگ‌تر از جهاد اکبر تلقی کرد.

وی افزود: جهاد اکبر در مقایسه با جهاد اصغر عظمت پیدا می‌کند اما جهاد کبیر، فی‌‌نفسه این عظمت و بزرگی را در خود دارد.

پناهیان به بیان وجه تسمیه جهاد کبیر پرداخت و عنوان کرد:‌ پیامبر اکرم (ص) در شهری مبعوث شد که اخلاقی‌ترین، معنوی‌ترین شهر و یک شهر اهل عبادت با مظاهر عالی از اولیای خدا بود و از این‌رو در یک شهری دور از معنویت و معرفت، مبعوث نشد. مستشرقان بسیار علاقه دارند که در باره دوران جاهلیت، مبالغه کنند و بگویند دوران جاهلیت قبل از اسلام، دوران بسیار سیاهی بوده است که این سخن مستشرقان و القای شوم آنها به هیچ وجه صحیح نیست.

وی یادآور شد: بعضی اوقات دیده شده که مؤمنان به پیامبر اکرم(ص) نیز این مبالغه‌ها را پذیرفته‌اند و در مورد دوران جاهلیت قبل از اسلام، درباره جامعه قریش مکه که با حضرت رسول(ص) مواجه شده‌اند مبالغه‌امیز منفی سخن گفته‌اند. در حالی که این گونه نبوده است.

این کارشناس فرهنگی و مذهبی در ادامه به برخی از ویژگی‌های شهر مکه اشاره کرد و گفت: اولاً اینکه شهر مکه شهر عبادت بود و همچنین مراتب اخلاقی بسیار بالایی برای قریش مشرک اهل مکه شمرده‌اند و مراتب معنوی و عبادی بسیار بالایی دارد هرچند اینکه عبادت را به درستی به جا نمی‌آوردند و بت‌هایی را اطراف خانه خدا آورده بودند مسئله دیگری است اما آنها خداپرست بودند و وقتی از آنها سؤال می‌شد حتماً می‌گفتند خدای یکتا پروردگار ما است.

پناهیان یادآور شد: امام صادق(ع) می‌فرمایند: هیچ گاه طواف خانه کعبه در دوران جاهلیت قطع نشد در قرآن کریم وقتی سخن از سعی میان صفا و مروه به میان می‌آید طوری سخن می‌گوید که معلوم می‌شود که این عمل از قبل بوده و تأسیسی شخص پیامبر (ص)‌ و اسلام ما نبوده است و آنقدر قریش مشرک مکه به موسم حج احترام می‌گذاشتند که اکنون آل سعود خبیث، یک درصد آن احترام را برای خانه خدا قائل نیست.

وی تصریح کرد: سختی کار پیامبر اکرم (ص) در مواجهه با قریش مکه این بود که آنها اهل معنویت بودند و به نوعی افرادی مذهبی، معنوی و اخلاقی بودند و اگر نسبت به اخلاقی بودن جامعه قریش شهر مکه دقت کنیم متوجه سختی کار پیامبر (ص) می‌شویم. همچنین حضرت رسول(ص) هیچگاه با مشکلات اعتقادی اهل علم کلام درگیر آن بودند، درگیر نبود.

پناهیان گفت: جهاد کبیر مبارزه با ملحدان و منکران خدا نیست بلکه ایستادن مقابل مؤمنان است. آیت‌الله خزعلی هیچ‌گاه دست از تتبع و تحقیق برنمی‌داشت و مجاهدت‌های علمی بسیاری داشت.

وی خاطرنشان کرد:‌ نگرش آیت‌الله خزعلی نسبت به عبارت «یا ایهاالذین آمنوا» این است که این عبارت در قرآن کریم مربوط به آیات مدنی است نه آیات مکی و معنای آن این نیست که مؤمنان در مکه نبودند بلکه تحلیل آیت‌الله خزعلی این بود که تعبیر «یا ایهاالذین آمنوا» به جامعه‌ای اطلاق می‌شود که امام دارند.

پناهیان گفت: «یا ایهاالذین آمنوا» یک خطاب سیاسی است نه یک خطاب معنوی و جامعه باید دارای امام باشد تا لایق خطاب «یا ایهاالذین آمنوا» شود.

وی افزود: باید خانواده آیت‌الله خزعلی افتخار کنند که ایشان به جهاد کبیر پرداخت و در مقابل قدیمی‌ترین رفقای خود ایستاد؛ جهاد کبیر این است که بی‌رودربایستی پای حق بایستد و نزدیک‌ترین افراد خانواده خود را طرد کند.

منبع:فارس