امام جواد(ع) درباره دوران غیبت میفرماید: مخلصان در انتظار ظهور او هستند و اهل شک و تردید منکر اویند و تعیینکنندگان وقت ظهور به دروغگویی درباره آن حضرت روی میآورند.
عقیق:جواد الائمه(ع) نهمین پیشوای شیعیان که دارای القاب دیگری مانند زکی، مرتضی، قانع، رضی، مختار و منتخب نیز هست، کنیهاش ابوجعفر است، مادرشان حضرت سبیکه (سکینه) نوبیه و به روایت دیگر خیزران بوده که او را از خانواده ماریه قبطیه همسر پیامبر اکرم(ص) دانستهاند، عمر آن حضرت هنگام شهادت 25 سال بوده و پس از شهادت امام علی بن موسی الرضا(ع) از سال 203 تا 220 هجری قمری امامت شیعه را بر عهده داشتهاند.
ولادت امام جواد(ع) در واقع زمینهساز دفاع از باورهای مهدویت باید دانست، زیرا ایشان اولین امامی بودند که در تاریخ اسلام در کودکی عهدهدار منصب امامت در سن خردسالی شدند و این مسأله زمینه را برای پذیرش امامت حضرت حجت(عج) در سن پنج سالگی فراهم کرد.
فاصله زمانی دوران امامت امام محمدتقی(ع) تا امام زمان(عج) نزدیک به 70 است، هر چه بیشتر به زمان امامت حضرت مهدی(عج) نزدیک میشویم، روش اهل بیت(ع) برای معرفی امام غایب کمی متفاوت میشود، به عنوان مثال احادیثی که از جوادالائمه(ع) به ما رسیده اگر چه به لحاظ تعداد بسیار کم است و این هم به خاطر شرایط خفقان بسیار شدید آن دوران است، اما با این وجود مطالب مبنایی را بیان کردند.
در احادیث مطرح شده از سوی ابن الرضا(ع) مسائلی نظیر تولد و غیبت امام مهدی(عج)، وظایف منتظران و مطالب کلیدی مهدویت دیده میشود، به طور مثال در حدیثی میفرمایند: «ولادت امام مهدی(عج) بر مردم مخفی است» که اشاره به این دارد که ولادت آخرین ذخیره الهی مخفی است و سبب حیرت مردم میشود، همچنین در معرفی حضرت حجت(عج) میفرمایند: «او فرزند سوم من است».
شیخ صدوق در کتاب «کمالالدین» سه روایت را از امام جواد(ع) نقل میکند، از جمله روایتی است که ابی دلف از آن حضرت نقل کرده است، او میگوید: امام جواد(ع) پس از معرفی دو امام پس از خود سکوت کردند، من به حضرت عرض کردم: امام پس از حسن(ع) کیست؟ در این هنگام حضرت(ع) بسیار گریستند، پس از آنکه حضرت آرام گرفتند، فرمودند: امام پس از حسن فرزند اوست که قائم به حق منتظر است.
پرسیدم: چرا آن حضرت را قائم نامیدهاند، فرمودند: چون او پس از آنکه یادش از بین میرود و بسیاری از کسانی که به امامت آن حضرت معتقد بودند دچار تردید میشوند، خواهد آمد.
از حضرت(ع) سؤال کردم؛ چرا آن امام را «منتظر» مینامند؟ فرمودند: چون آن حضرت غیبتی دارد که بسیار طولانی و پایان آن دور است، در آن دوران، مخلصان در انتظار ظهور او هستند و اهل شک و تردید منکر اویند، همچنین منکران آن حضرت با یاد شدن حضرت به تمسخر و استهزا میپردازند و تعیینکنندگان وقت ظهور به دروغگویی درباره آن حضرت روی میآورند و کسانی که در ظهور آن حضرت تعجیل میکنند و خیلیها ـ که خواهان فرا رسیدن موعد آن هستند ـ به هلاکت میافتند و فقط کسانی که تسلیم امر پروردگارند نجات مییابند.
در این روایت به مسایلی نظیر سختی های عصر غیبت، مدعیان و تعیینکنندگان وقت ظهور و تعجیل کنندگان در ظهور اشاره شده است، با وجود اینکه دعا برای تعجیل فرج امری مطلوب است، اما تبدیل جامعه به جامعهای مستعجل در این زمینه، کاری بسیار پر آسیب و خطرناک است، به همین خاطر امام جواد(ع) منتظران را به تسلیم بودن در برابر پروردگار فرا میخوانند و از اینکه پیش از موعد خواستار عملی شدن وعده الهی باشند، برحذر میدارند.