گزارش تصویری

عقیق: مراسم مناجات و شب زنده داری شب چهاردهم ماه مبارک رمضان با سخنرانی حجت الاسلام پناهیان و مداحی حاج مهدی سماواتی در حسینیه آیت الله حق شناس برگزار شد .

در ادامه گزیده ای از سخنان حجت الاسلام پناهیان را بخوانید:

"مومن" در تعریف ما یا در تعریف خدا و اهل بیت(ع)

شخصی از امام حسن مجتبی(ع) سوال کرد که من می خواهم دخترم را شوهر بدهم، دامادم چه ویژگی هایی داشته باشد خوب است. حضرت فرمودند: دامادت مومن باشد کافی است. بعد گفت: ویژگی دیگر چه؟ حضرت فرمودند: نه، همین مومن باشد کافی است. بعد حضرت یک توضیحی دادند. گفتند: اگر دخترت دختر خوبی باشد، مومن از او قدردانی می کند و از خوبی دختر تو سوءاستفاده نخواهد کرد و اگر دخترت دختر خوبی نباشد، مومن او را تحمل می کند و به او ظلم نمی کند. این یک مثال بود، برای اینکه بدانیم معنای مومن نزد اهل بیت(ع) در قرآن کریم چه معنایی است. معنای مومن اینکه ما فکر می کنیم نیست. ما فکر می کنیم مومن کسی است که اعتقاد دارد خدا هست و واحد است و خالق است و چند دستور دینی را هم اجرا می کند. اهل بیت(ع) مومن را اینگونه تعریف نمی کنند و اصلا این اشخاص را مومن نمی دانند. چند دستور دینی را اجرا کردن که دلیل بر ایمان نیست. آنها که با رسول خدا می جنگیدند نوعا همین گونه بودند، هم خدا را خالق می دانستند هم چند دستورات دینی را اجرا می کردند. دعوای مشرکین مکه با پیامبر(ص) سر این موضوع بود که ما از کجا بدانیم تو از طرف خدا هستی؟  وگرنه طواف و سعی می کردند و نماز هم می خواندند حالا یک مدل دیگری این کارها را انجام می دادند. به کعبه هم احترام می گذاشتند. مومن این چیزی نیست که ما می گویم.

مومن یعنی انسان با شخصیت

 در روایات و آیات قرآن وقتی مومن را توضیح می دهند، مومن یعنی یک انسان با شخصیت که ایمان به خدا دارد. در سوره مومنون این شخصیت را توضیح می دهد. می فرماید: اینها اهل هرزگی نیستند، اینها انسان های باشخصیتی هستند و امانات را حفظ می کنند، اینها عبادت می کنند و اگر نماز می خوانند سر اینکه آدم با شخصیتی هستند. یک آدم بی شخصیتی آمد و گفت: من به خدا اعتقاد دارم، خب خیلی ها هم اعتقاد داشتند اما دشمن اهل بیت(ع) بودند. قرآن می فرماید: اگر کسی شخصیتش درست نبود ایمانش هم کامل نیست. به همین دلیل امام حسن(ع) می فرماید: دخترت را به یک انسان مومن بده. ما ایمان را یک جور تعریف می کنیم که دعوا درست می کند. پرسیدند چرا اسم مومن را گذاشتند مومن؟ فرمود: چون انقدر انسان باشخصیتی است که دیگران از دست و زبان او در امان هستند. دیگران از او در امان هستند. من اگر بخواهم مومن را تعریف کنم، مومن یعنی انسان باشخصیت معتقد به خدا. آدم باشخصیت امکان ندارد به خدا اعتقاد نداشته باشد، خودش به خدا می رسد. کسی که با شخصیت باشد احکام دین را اجرا می کند.

در مورد پیامبر(ص) هم است که آدم هایی که با پیغمبر(ص) مخالفت کردند قبلش هم آدم های خوبی نبودند، برعکس کسانی که با پیامبر(ص) بودند اینها قبلش هم انسان های خوب و باشخصیت بودند.

حالا کلمه شخصیت در روانشناسی خیلی درباره اش بحث است و من نمی خواهم درباره اش صحبت کنم، اما اینجا اگر بخواهیم درباره اش توضیح بدهیم معنای محاوره شخصیت کار ما را راه می اندازد، آدم باشخصیت کسی است که حساب شده رفتار می کند، حساب شده حرف می زند، بی احترامی نمی کند به دیگران، احترام خودش را حفظ می کند، سختی ها را تحمل می کند و بالاخره کسی که شما می گویید این آدم باشخصیت است. این باشخصیت بودن هم فیلم بازی نیست، برخی ها ادای انسان های با شخصیت را در می آورند.

آدم باشخصیت واقعی همان کسی است که خدا در قرآن نام مومن به او می دهد، خدا می فرماید: اینها کسانی هستند که آزارشان به کسی نمی رسد، دیگران از دست و زبان او درامان هستند. اینها همه در سوره مومنون است.

پایه ایمان همان شخصیت است و اثر ایمان هم همان شخصیت است و منظورمان از شخصیت را هم عرض کردیم.

"همت بلند" از نشانه های مومن است

یکی از ویژگی های مهم انسان را می خواهم تاکید بورزم، کسی است که دارای همت بلند باشد، دلش به ایمان می خورد و خوشش می آید از ایمان، چون ایمان افق بلندی را به او نشان می دهد، ایمان از قیامت سخن می گوید، ایمان از یک حیات جاودانه سخن می گوید.

همت بلند یک ویژگی برجسته است که اگر کسی داشت از دین و قرآن خوشش می آید، از کجا می فهمد که این رسول خدا(ص) است، از سخنان او می فهمد، می گوید: عجب سخنان بلندی گفتی و من این سخنان را قبول می کنم.

اگر کسی بخواهد اینگونه ایمان بیاورد که یا رسول الله(ص) من باید جبرئیل را ببینم و بعد ایمان بیاورم خب این شخص هیچ گاه ایمان نمی آورد، چون ببیند هم باز شک خواهد کرد. ما باید دل و عقلمان را درست کنیم، اگر این دوتا درست شود بقیه کارها هم درست می شود.

انسان اگر همت بلند داشته باشد خدا دوستش دارد. حضرت ابراهیم فرمود: من این ستاره ای که غروب می کند را نمی توانم بپرستم، اینگونه افراد با همت را خدا دوست دارد. انسانی که بلند همت و بلند نظر باشد دین را می پذیرد و خوشش می آید از دین. مهمترین ویژگی مومن بلند همتی است، شما باید عاشق جاودانگی باشید.

مصداق همت بلند باید درست باشد، علایق انسان و تنفرهای انسان تعیین کننده میزان همت انسان هستند. باید مراقب رفتارهای خود باشیم، نباید به کسی غیرخدا و اهل بیت(ع) خیلی دل بست چون همت انسان را حقیر می کند.

بعد از اینکه انسان شخصیت بلندهمتی پیدا کرد، تکلیف دومش این است که مواظب باشد این طناب همت بلندش را بر سر کدام قله می خواهد بی اندازد که به سمت آن بالا برود. دست بالای دست بسیار است. بعضی ها فکر می کنند اگر صاحب چیزی شدند دیگه خیلی بلند هستند. البته خدا خوشش می آید کسی که در دنیا همت بلندی داشته باشد. از خدا می خواهیم در این مملکت اگر مسئولی،مدیرکلی دارای همت بلند نباشند قرار ندهد. اگر قابل اصلاح نیستند از روی زمین بردار و روی زمین بگذار. بدبخت می کنند مدیران ممکلت اگر همت بلند نداشته باشند.

آن کسی که حالا همت بلند داشته اما کارمند یا کارگر شده، خب باشد عیبی ندارد این زحمتش را کشیده است، اگر این شخص هم مثل رئیس کارخانه درست کار کند و از کار ندزدد این هم همتش بلند است. مگر ندیدید کارمند و کارگری که شخصیت وزیر را دارد. ما می گوییم آدم ها با شخصیت بلند ، روحیه بلند و همت باشند، نه اینکه کارگر نباشد، شرافت امیرالمومنین(ع) کارگری بود. ایشان مقنی بودند. مگر این بد است. شخصیت انسان باید بالا باشد.

بعد از اینکه شما شخصیت بلند همتی پیدا کردید، حالا همتت چه هست؟ می خواهی دنیا را بگیری؟ نه. می خواهیم قلب خدا را تسخیر کنم، خدا را به تحسین خودم وادار کنم. برخی ها انقدر همت بلندی دارند که می خواهند تاریخ را به تعظیم خودشان وادار کنند.