: صحیفه
سجادیه به «زبور آل محمد(ص)» معروف بوده و شامل زمزمههای عارفانه و
نیایشهای امام چهارم شیعیان، حضرت زینالعابدین(ع) با خداوند یکتا است. به
مدت یکماه هر روز همزمان با اذان صبح فرازهایی از این کتاب ارزشمند را
با هم مرور میکنیم.
دعای چهل و نهم صحیفه سجادیه:
1.
إِلَهِي هَدَيْتَنِي فَلَهَوْتُ، وَ وَعَظْتَ فَقَسَوْتُ، وَ أَبْلَيْتَ
الْجَمِيلَ فَعَصَيْتُ، ثُمَّ عَرَفْتُ مَا أَصْدَرْتَ إِذْ
عَرَّفْتَنِيهِ، فَاسْتَغْفَرْتُ فَأَقَلْتَ، فَعُدْتُ فَسَتَرْتَ، فَلَكَ-
إِلَهِي- الْحَمْدُ.
2.
تَقَحَّمْتُ أَوْدِيَةَ الْهَلَاكِ، وَ حَلَلْتُ شِعَابَ تَلَفٍ،
تَعَرَّضْتُ فِيهَا لِسَطَوَاتِكَ وَ بِحُلُولِهَا عُقُوبَاتِكَ.
3.
وَ وَسِيلَتِي إِلَيْكَ التَّوْحِيدُ، وَ ذَرِيعَتِي أَنِّي لَمْ أُشْرِكْ
بِكَ شَيْئاً، وَ لَمْ أَتَّخِذْ مَعَكَ إِلَهاً، وَ قَدْ فَرَرْتُ
إِلَيْكَ بِنَفْسِي، وَ إِلَيْكَ مَفَرُّ الْمُسيءِ، وَ مَفْزَعُ
الْمُضَيِّعِ لِحَظِّ نَفْسِهِ الْمُلْتَجِئِ.
4.
فَكَمْ مِنْ عَدُوٍّ انْتَضَى عَلَيَّ سَيْفَ عَدَاوَتِهِ، وَ شَحَذَ لِي
ظُبَةَ مُدْيَتِهِ، وَ أَرْهَفَ لِي شَبَا حَدِّهِ، وَ دَافَ لِي قَوَاتِلَ
سُمُومِهِ، وَ سَدَّدَ نَحْوِي صَوَائِبَ سِهَامِهِ، وَ لَمْ تَنَمْ
عَنِّي عَيْنُ حِرَاسَتِهِ، وَ أَضْمَرَ أَنْ يَسُومَنِي الْمَكْرُوهَ، وَ
يُجَرِّعَنِي زُعَاقَ مَرَارَتِهِ.
5.
فَنَظَرْتَ- يَا إِلَهِي- إِلَى ضَعْفِي عَنِ احْتِمَالِ الْفَوَادِحِ، وَ
عَجْزِي عَنِ الِانْتِصَارِ مِمَّنْ قَصَدَنِي بِمُحَارَبَتِهِ، وَ
وَحْدَتِي فِي كَثِيرِ عَدَدِ مَنْ نَاوَانِي، وَ أَرْصَدَ لِي
بِالْبَلَاءِ فِيمَا لَمْ أُعْمِلْ فِيهِ فِكْرِي.
6.
فَابْتَدَأْتَنِي بِنَصْرِكَ، وَ شَدَدْتَ أَزْرِي بِقُوَّتِكَ، ثُمَّ
فَلَلْتَ لِي حَدَّهُ، وَ صَيَّرْتَهُ مِنْ بَعْدِ جَمْعٍ عَدِيدٍ
وَحْدَهُ، وَ أَعْلَيْتَ كَعْبِي عَلَيْهِ، وَ جَعَلْتَ مَا سَدَّدَهُ
مَرْدُوداً عَلَيْهِ، فَرَدَدْتَهُ لَمْ يَشْفِ غَيْظَهُ، وَ لَمْ يَسْكُنْ
غَلِيلُهُ، قَدْ عَضَّ عَلَى شَوَاهُ وَ أَدْبَرَ مُوَلِّياً قَدْ
أَخْلَفَتْ سَرَايَاهُ.
7. وَ
كَمْ مِنْ بَاغٍ بَغَانِي بِمَكَايِدِهِ، وَ نَصَبَ لِي شَرَكَ
مَصَايِدِهِ، وَ وَكَّلَ بِي تَفَقُّدَ رِعَايَتِهِ، وَ أَضْبَأَ إِلَيَّ
إِضْبَاءَ السَّبُعِ لِطَرِيدَتِهِ انْتِظَاراً لِانْتِهَازِ الْفُرْصَةِ
لِفَرِيسَتِهِ، وَ هُوَ يُظْهِرُ لِي بَشَاشَةَ الْمَلَقِ، وَ يَنْظُرُنِي
عَلَى شِدَّةِ الْحَنَقِ.
8.
فَلَمَّا رَأَيْتَ- يَا إِلَهِي تَبَاركْتَ وَ تَعَالَيْتَ- دَغَلَ
سَرِيرَتِهِ، وَ قُبْحَ مَا انْطَوَى عَلَيهِ، أَرْكَسْتَهُ لِأُمِّ
رَأْسِهِ فِي زُبْيَتِهِ، وَ رَدَدْتَهُ فِي مَهْوَى حُفْرَتِهِ،
فَانْقَمَعَ بَعْدَ اسْتِطَالَتِهِ ذَلِيلًا فِي رِبَقِ حِبَالَتِهِ
الَّتِي كَانَ يُقَدِّرُ أَنْ يَرَانِي فِيهَا، وَ قَدْ كَادَ أَنْ يَحُلَّ
بِي لَوْ لَا رَحْمَتُكَ مَا حَلَّ بِسَاحَتِهِ.
9.
وَ كَمْ مِنْ حَاسِدٍ قَدْ شَرِقَ بِي بِغُصَّتِهِ، وَ شَجِيَ مِنِّي
بِغَيْظِهِ، وَ سَلَقَنِي بِحَدِّ لِسَانِهِ، وَ وَحَرَنِي بِقَرْفِ
عُيُوبِهِ، وَ جَعَلَ عِرْضِي غَرَضاً لِمَرَامِيهِ، وَ قَلَّدَنِي
خِلَالًا لَمْ تَزَلْ فِيهِ، وَ وَحَرَنِي بِكَيْدِهِ، وَ قَصَدَنِي
بِمَكِيدَتِهِ.
10.
فَنَادَيْتُكَ- يَا إِلَهِي- مُسْتَغِيثاً بِكَ، وَاثِقاً بِسُرْعَةِ
إِجَابَتِكَ، عَالِماً أَنَّهُ لَا يُضْطَهَدُ مَنْ أَوَى إِلَى ظِلِّ
كَنَفِكَ، وَ لَا يَفْزَعُ مَنْ لَجَأَ إِلَى مَعْقِلِ انْتِصَارِكَ،
فَحَصَّنْتَنِي مِنْ بَأْسِهِ بِقُدْرَتِكَ.
11.
وَ كَمْ مِنْ سَحَائِبِ مَكْرُوهٍ جَلَّيْتَهَا عَنِّي، وَ سَحَائِبِ
نِعَمٍ أَمْطَرْتَهَا عَلَيَّ، وَ جَدَاوِلِ رَحْمَةٍ نَشَرْتَهَا، وَ
عَافِيَةٍ أَلْبَسْتَهَا، وَ أَعْيُنِ أَحْدَاثٍ طَمَسْتَهَا، وَ غَوَاشِي
كُرُبَاتٍ كَشَفْتَهَا.
12. وَ كَمْ مِنْ ظَنٍّ حَسَنٍ حَقَّقْتَ، وَ عَدَمٍ جَبَرْتَ، وَ صَرْعَةٍ أَنْعَشْتَ، وَ مَسْكَنَةٍ حَوَّلْتَ.
13.
كُلُّ ذَلِكَ إِنْعَاماً وَ تَطَوُّلًا مِنْكَ، وَ فِي جَمِيعِهِ
انْهِمَاكاً مِنِّي عَلَى مَعَاصِيكَ، لَمْ تَمْنَعْكَ إِسَاءَتِي عَنْ
إِتْمَامِ إِحْسَانِكَ، وَ لَا حَجَرَنِي ذَلِكَ عَنِ ارْتِكَابِ
مَسَاخِطِكَ، لَا تُسْأَلُ عَمَّا تَفْعَلُ.
14.
وَ لَقَدْ سُئِلْتَ فَأَعْطَيْتَ، وَ لَمْ تُسْأَلْ فَابْتَدَأْتَ، وَ
اسْتُمِيحَ فَضْلُكَ فَمَا أَكْدَيْتَ، أَبَيْتَ- يَا مَوْلَايَ- إِلَّا
إِحْسَاناً وَ امْتِنَاناً وَ تَطَوُّلًا وَ إِنْعَاماً، وَ أَبَيْتُ
إِلَّا تَقَحُّماً لِحُرُمَاتِكَ، وَ تَعَدِّياً لِحُدُودِكَ، وَ غَفْلَةً
عَنْ وَعِيدِكَ، فَلَكَ الْحَمْدُ- إِلَهِي- مِنْ مُقْتَدِرٍ لَا يُغْلَبُ،
وَ ذِي أَنَاةٍ لَا يَعْجَلُ.
15. هَذَا مَقَامُ مَنِ اعْتَرَفَ بِسُبُوغِ النِّعَمِ، وَ قَابَلَهَا بِالتَّقْصِيرِ، وَ شَهِدَ عَلَى نَفْسِهِ بِالتَّضْيِيعِ.
16.
اللَّهُمَّ فَإِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِالْمُحَمَّدِيَّةِ
الرَّفِيعَةِ، وَ الْعَلَوِيَّةِ الْبَيْضَاءِ، وَ أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ
بِهِمَا أَنْ تُعِيذَنِي مِنْ شَرِّ كَذَا وَ كَذَا، فَإِنَّ ذَلِكَ لَا
يَضِيقُ عَلَيْكَ فِي وُجْدِكَ، وَ لَا يَتَكَأَّدُكَ فِي قُدْرَتِكَ وَ
أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
17.
فَهَبْ لِي- يَا إِلَهِي- مِنْ رَحْمَتِكَ وَ دَوَامِ تَوْفِيقِكَ مَا
أَتَّخِذُهُ سُلَّماً أَعْرُجُ بِهِ إِلَى رِضْوَانِكَ، وَ آمَنُ بِهِ مِنْ
عِقَابِكَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
ترجمه دعای چهل و نهم صحیفه سجادیه:
1.
بارالها هدایتم فرمودی ولی به کارهای پوچ پرداختم، و پندم دادی اما سنگدل
شدم، و بهترین نعمت به من دادی و نافرمانی کردم، سپس به زشتی گناه آگاهم
فرمودی و از آنم بازداشتی و من از آن آگاه شدم، پس از تو آمرزش خواستم و از
من درگذشتی، ولی به گناه بازگشتم و تو پوشاندی، پس ستایش توراست ای خدای
من.
2. خود را به وادیهای
هلاکتافکندهام و به درّههای تباهی وارد شدهام و با ورود در آن در معرض
قهر تو قرار گرفتهام، و با فرودآمدن در آن با عقوبتت روبرو شدهام
3.
و وسیلهام به سوی تو توحید است، و دستگیرهام آن است که چیزی را با حضرتت
شریک نساختم و با حضرتت خدایی نگرفتم، و اکنون با وجودم به سویت گریزانم، و
گریزگاه انسان بدکار و پناهگاه آن که سود خویش را از دست داده و پناهنده
شده درگاه توست،
4. پس چه بسا
دشمنی که شمشیر دشمنیش را بر من برهنه نموده، و دم تیغش را علیه من تیز
کرده، و سر نیزهاش را به قصد حمله بر من تند ساخته، و زهرهای کشندهاش را
به آشامیدنیم آمیخته، و مرا آماج تیرهای خود نموده، و دیده مراقبتش از من
نخفته، و تصمیم گرفته که به من زیانی رساند، و از آب ناگوار و تلخش به من
بچشاند،
5. ولی تو -ای خدای من -
ناتوانی و ضعفم را از تحمل بارهای گران و عجزم را از انتقامگرفتن از آن
که قصد کارزار - من کرده، و تنهایی مرا در برابر بسیاری عدّه کسانی که با
من دشمنی نموده، و در حال بیخبری من در کمین گرفتار کردن من نشستهاند در
نظر گرفتی،
6. پس به نصرتم آغاز
کردی، و پشتم را به قدرتت محکم نمودی، آنگاه حِدّت او را شکستی، و پس از
آنکه در جمع کثیری بود وی را تنها گذاشتی، و مرا بر او پیروز نمودی، و تیری
را که به سوی من نشانه گرفته بود به سوی خودش بازگرداندی، و بدون اینکه
خشمش تسکین یابد، و آتش کینهاش فرو نشیند، او را بازگرداندی، تا سر
انگشتان خود را به دندان گزید، و رخ برتافت در حالی که لشکرش از هم پاشید
7.
و چه بسا متجاوزی که با حیلههای خود دربارهام ستم کرده، و دامهای شکارش
را برایم پهن کرده، و همّت خود را بر زیر نظر داشتن من گماشته، و چون
درندهای که به انتظار به دست آوردن فرصت برای شکارش کمین نماید در کمین من
نشسته، در حالی که خوشرویی چاپلوسی را برایم اظهار میکرد، و با شدت خشم
مرا میپایید،
8. و چون تو -ای
خدای من که والا و برتری - فساد باطن و زشتی آنچه را در دل داشت دیدی، او
را با مغز در آن گودالی که برای شکار کنده بود درانداختی، و در پرتگاه
ساختهاش افکندی، تا پس از طغیانش ذلیلانه در بند دامی که خیال داشت مرا در
آن ببیند درافتاد، و اگر رحمت تو نبود آنچه بر سر او آمد نزدیک بود بر سر
من آید.
9. و چه بسا حسودی که به
سبب من اندوه گلوگیرش شد، و شدت خشم همچون استخوان در گلویش گیر کرد، و با
نیش زبان مرا اذیت کرد، و مرا به عیوب خودش طعنه زد، و آبرویم را آماج تیر
حسادت کرد، و مسائلی بر من بست که دائم در خودش بود، و از روی نیرنگ بر من
خرده گرفت، و با فریبش آهنگ من نمود،
10.
آنگاه -ای خدای من - فریادخواهانه تو را صدا زدم، در حالی که به سرعتِ
مستجابشدن دعا اطمینان داشتم، و آگاه بودم که هرکس در سایه حمایتت جا گرفت
ستم نبیند، و هر که به پناهگاه انتقام تو پناه برد او را وحشتی نباشد، و
تو مرا به قدرت خود از شر او نگاهداشتی. 11. و چه بسا ابرهای گرفتاری که از
من برطرف فرمودی، و ابرهای نعمت که بر من باراندی، و چه جویبارهای رحمت که
روان ساختی، وعافیت که بر من پوشاندی، و چشمههای حوادث که به خاک
انباشتی، و پردههای غم که برطرف کردی.
12. و چه بسا گمان نیکو که آن را تحقق دادی و تهیدستی که جبران فرمودی، و درافتادنی که بلند کردی، و بیچارگی که از میان برداشتی،
13.
تمام اینها از روی تفضل و انعام تو بوده، و در همه آنها من در گناهان دست و
پا میزدم، اما بدکرداری من تو را از کامل کردن احسانت بازنداشت، و این
احسانت مرا از ارتکاب علل خشم تو منع ننمود، تو در انجام برنامه خود مسئول
نیستی،
14. و همانا از تو درخواست
شد عطا کردی، و درخواست نشد و آغاز به بخشش نمودی، و - فضلت طلبیده شد و
کم نگذاشتی، تو خودداری کردیای مولای من مگر از احسان و اکرام و تفضل و
انعام، و من خودداری کردم مگر از درافتادن در محرمات، و تجاوز از حدودت، و
غفلت از تهدیدت. پس حمد مخصوص توستای خدای من: مقتدری که مغلوب نمیگردی، و
مهلت دهندهای که - شتاب نمیکنی.
15.
این مقام کسی است که به فراوانی نعمتها اعتراف نموده، و آن را به تقصیر
مقابله کرده، و درباره خود به ضایع کردن همه امورش گواهی داده است. 16. بار
خدایا به وسیله مقام بلند محمدی، و ولایت روشن علوی به تو تقرب میجویم، و
به واسطه آن دو به سویت رو میکنم که مرا از شر فلان و فلان پناه دهی،
زیرا این پناه دهی در جنب توانگریت تورا دچار مضیقه نمیکند، و در جنب
قدرتت تورا به زحمت نمیاندازد، و تو بر همه چیز توانایی.
17.
پس، از رحمت و دوام توفیق خود بهرهای به من بخش که آن را نردبان رسیدن به
خشنودی تو کنم، و به سبب آن از عقوبتت ایمن گردم،ای مهربانترین
مهربانان.
منبع:باشگاه خبرنگاران