مفهوم سجده بر آدم با مفهوماتی که از دیگر آیات قرآن کریم به دست می‌آید همخوانی ندارد، چرا که خداوند در آیات قرآن سجده بر غیر خود را شرک می‌داند.
عقیق:یکی از مسائلی که به اشتباه از تفاسیر
قرآن کریم مفهومی را برداشت کرده‌ایم، مسئله سجده بر آدم است که در
سوره‌های مختلف قرآن مانند سوره‌های اعراف، حجر، کهف و طه آمده و برداشت ما
از این آیات آنست که ملائکه بنابر امر خدای متعال به آدم سجده کردند ولی
ابلیس چنین کاری انجام نداد و از درگاه الهی اخراج شد.
مفهوم
سجده بر آدم با مفهوماتی که از دیگر آیات قرآن کریم به دست می‌آید همخوانی
ندارد، چرا که خداوند در آیات قرآن سجده بر غیر خود را شرک می‌داند، که
مانند آنرا در سوره جن آیه 18 می‌توان مشاهده کرد، لذا در اینجا این سؤال
مطرح می‌شود، چرا خداوندی که امر می‌کند به غیر او سجده نکنیم و این مسئله
برای انس و جن عمومتی دارد، حرف خود را در آیه‌هایی که بیان کردیم نقض
می‌کند؟
برای
پاسخ به این سؤال به یکی از تفسیرهای مفسر قرآن کریم، مرحوم آیتالله
محمد صادقی تهرانی مراجعه می کنیم که آیه 11 سوره اعراف را اینگونه تفسیر
می‌کند: «و به راستی ما شما را در زمین همواره تمکین دادیم و برای شما در
آن وسایلی برای معیشت نهادیم اما چه کم سپاسگذاری می‌کنید و بی‌چون شما را
به درستی آفریدیم، سپس به صورتگری شما پرداختیم و پس از آن به فرشتگان
گفتیم برای شکرانه تعلیم آدم برای من سجده کنید، پس همه به خدا سجده
کردند، جز ابلیس که از این کار ممانعت کرد.»
مرحوم
آیتالله صادقی تهرانی در ادامه بیان می‌کنند: سجده‌ای که خداوند
می‌فرمایند، منظور شخص آدم نیست زیرا برحسب فطرت، عقل، کتاب و سنت سجده
برای غیر خدا حرام است، لذا در آیه «ولقد خلقناکم ثم صورناکم ثم قلنا
للملائکه اسجدوا لآدم فسجدوا الا ابلیس لم یکن من الساجدین» اسجدوا فعل
لازم است، روی این اصل برای شامل شدن سجده نسبت مسجود، حرف تعدید لازم و
چون مورد سجده فقط خداست، در اینجا لل... محذوف است که لامش برای تعدیه
بوده و لیکن لام در «لآدم» برای تعدید نیست، بلکه به منظور تکریم آدم است
که در جمع معنای این جمله مبارکه چنین می‌شود:« برای گرامی داشتن آدم که
معلم شما می‌باشد به شکرانه‌اش برای خدا سجده کنید.»
این
مرجع تقلید تصریح می‌کنند: پس منظور در آیات قرآن اینست که خداوند به خاطر
این خلقت به ملائکه امر می‌کند که مرا سجده و شکر کنید نه آنکه به مخلوق
تعظیم کنید.