مسیر شناخت خدا از طریق انبیاء و اولیای الهی محقق می شود که از سویِ خودِ خدا برای راهنمایی بشر آمده اند. بنابراین، بدون مناسک، ذکر خدا معنا ندارد اما از آن طرف هم تنها مناسک را عبادت دانستن، نگاه سکولاری به دین است.
عقیق:حجت الاسلام محمد صابر جعفری، کارشناس مباحث دینی در پاسخ به این سوال که اینکه گفته می شود عبادت
موجب سکینه قلبی است، چه عبادتی را شامل می شود، اظهار کرد: پیش از این
مساله باید تعریف ما از عبادت مشخص شود؛ آیا عبادت در دین تنها به جای
آوردن مناسک خاصی همچون نماز و روزه و حج و جهاد و زکات و ... است یا چیزی
جز این. باید دانست عبادت در منظر دین تنها به جای آوردن مناسک یاد شده
نیست.
وی با بیان این که البته در برخی مکاتب عبادت جز خدمت به خلق
تعریف نشده و آن را از منظری اجتماعی مورد بررسی قرار می دهد، ادامه داد:
اما از منظر دین اسلام عبادت شامل تمام رفتاری های اجتماعی و فردی است که
بخشی از آن مرتبط با خدا، بخشی در ارتباط با خلق خدا و بخشی در حوزه فکری و
کرداری انسان قرار می گیرد. در حقیقت عبادت معنای بلند و گسترده ای دارد
که تمام رفتارهای یک مکلف را در بر می گیرد.
این استاد حوزه و
دانشگاه افزود: بر همین اساس انسان در هر کاری که انجام می دهد، اگر توجه
او به خدا باشد و بداند که هدف او از انجام این کار چیست و نیت او خالص
باشد، این کار او عبادت محسوب می شود و آثاری عبادی خواهد داشت.
وی
یکی از آثار عبادت را آرامش و سکینه قلبی و طمانینه دانست که «ألا بذکر
الله تطمئن القلوب»، به همین معنا است، و در ادامه گفت: البته ذکر خدا تنها
در به جای آوردن مناسک نیست و از سوی دیگر این سخن هم بدان معنا نیست که
می توان ذکر خدا را بدون مناسک داشت. این اشتباهی است که برخی مکاتب دچار
آن شدند و خود را فریب دادند.
قائم مقام بنیاد فرهنگی مهدی موعود
(عج) تصریح کرد: در حقیقت مسیر شناخت خدا از طریق انبیاء و اولیای الهی
محقق می شود که از سویِ خودِ خدا برای راهنمایی بشر آمده اند. بنابراین،
بدون مناسک، ذکر خدا معنا ندارد اما از آن طرف هم تنها مناسک را عبادت
دانستن، نگاه سکولاری به دین است.
به گفته حجت الاسلام جعفری تمام
ادیان – گرچه برخی از آن ها به انحراف رفتند – آمده اند تا ابعاد فردی و
اجتماعی انسان را با هم آمیخته کنند اما نمی توان گفت عبادت تنها راز و
نیاز با خدا و به جای آوردن مناسک است چرا که این نگاه، دیگر نگاه سکولاری
بر دین تلقی خواهد شد.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که این نوع
عبادت چه تحولاتی را در سبک زندگی رقم می زند، بیان کرد: در سبک زندگی اگر
چه بحث بسیار است اما وقتی فردی آرامش داشته باشد، در کنار این آرامش
رفتارهای او نیز تغییر می کند. لذا در این راستا از چند بُعد می توان سخن
گفت؛ نخست آن که فردی که آرامش دارد، در برخورد با دیگران حوصله و حلم و
سعه صدر دارد و این آرامش و طمانینه در سایه عبادت حقیقی حاصل می شود و
انسان در فضای بیرونی نیز آرام خواهد بود. که این مساله در سبک زندگی فرد
اهمیت بسیاری دارد.
حجت الاسلام جعفری اضافه کرد: دوم آن که وقتی
ذکر خدا می شود، زندگی انسان نیز جهت پیدا می کند این که چه بخورد، چه
بپوشد، چگونه سخن بگوید، چگونه با دیگران برخورد کند و ... بنابراین این
انسان ادبیات رفتار خود را تغییر خواهد داد. پس از آن طمانینه موجب می شود
فرد در زندگی خود آرامش داشته و بتواند رفتار درست در پیش گیرد و تصمیم
گیری های صحیح داشته باشد و مسیر خود را به درستی انتخاب کند و زندگی او
جهت داشته باشد.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه لذا این
انسان که آرامش دارد، به سمتی حرکت می کند که نگاه او از حداقلی ها، وسیع
تر خواهد شد و تنها خود را نمی بیند، ابراز کرد: این فرد وقتی خود را مخلوق
خدا می بیند، نگاهش از جامعه و شهر و کشور بالاتر رفته و تلاش او نیز اوج
می گیرد به دلیل آن که می داند در این عالم تاثیر گذار است.
قائم
مقام بنیاد فرهنگی مهدی موعود (عج) در پایان خاطر نشان کرد: وقتی این نگاه
جهان شمول در دید انسان حاکم شد، ناخودآگاه این فرد به ولی خدا یعنی فردی
که می خواهد جهان را مدیریت کند، گره می خورد و تلاش او در ایجاد زندگی
سالم و با نگاهی بالادست خواهد بود. بنابراین، این فرد تلاش فردی و اجتماعی
در تحقق دولت کریمه مهدوی خواهد داشت و به میدان می آید و از انزوا به دور
می ماند. منبع:شبستان