* آراستن خود هنگام دیدار با افراد
مردى به خانه رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و درخواست ديدار نمود، هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله خواست از خانه خارج شود و به ديدار آن مرد برود، جلو آينه يا ظرف بزرگى از آب داخل اتاق ايستاد و سر و صورت خود را مرتب كرد. عايشه از ديدن اين كار تعجب كرد. پس از بازگشت آن حضرت پرسيد: يا رسول الله! چرا هنگام رفتن در برابر ظرف آب ايستادى و موها و سر و صورت خود را مرتب كردى؟. فرمود: اى عايشه! خداوند دوست دارد، هنگامى كه مسلمانى براى ديدار برادرش مى رود، خود را براى ديدار او بيارايد.
* آداب نشستن
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله جاى خاصى براى نشستن در نظر نمى گرفت و سعى مى كرد در پايين مجلس بنشيند. دوست نداشت در هنگام نشست و برخاست كسى به احترام او برخيزد و در اين رابطه فرمودند: كسى كه دوست دارد ديگران به احترام وى از جا برخيزند، جايگاهش آتش است.
* احترام به ديگران
حضرت على عليه السلام فرمود: رسول اكرم صلى الله عليه و آله هرگز با احدى دست نداد كه دست خود را از دست او جدا كند، تا اين كه طرف دست خود را جدا مى ساخت و احدى كارى به او نمى سپرد كه آن را رها كند، تا زمانى كه طرف از حاجت خود صرفنظر مى كرد؛ و با احدى به گفتگو نپرداخت كه سكوت كند، تا وقتى كه طرف ساكت مى شد، و بالاخره هرگز ديده نشد كه آن حضرت پای مبارك را در برابر همنشينى دراز نمايد.
* پیامبر (ص) مؤمن بیکار را دوست نداشتند
ابن عباس (ره ) گفت: رسول خدا صلى الله عليه و آله چون به مردى مى نگريست و از ديدن او خوشوقت مى شد، مى پرسيدند: كارش چيست؟. اگر مى گفتند: بيكار است. مى فرمودند: از نظر من افتاد. عرض مى شد: يا رسول الله! چرا بى ارزش گرديد؟. مى فرمود: چون مؤمن بيكار بماند، ناچار با دين خود بايد معيشت كند.
* این انصاف نیست!
هنگامى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله هفت ساله بود، روزى از دايه اش (حليمه سعديه) پرسيد: برادرانم كجا هستند؟ (برادران رضاعی). حليمه جواب داد: فرزند عزيز! آنان گوسفندانى را كه خداوند به بركت وجود تو به ما مرحمت كرده، به چرا برده اند. پیامبر (ص) فرمود: مادر! درباره من به انصاف رفتار ننمودى. مادر پرسيد: چرا؟. فرمود: آيا سزاوار است كه من در سايه خيمه بمانم و شير بنوشم، ولى برادرانم در بيابان، زير آفتاب سوزان باشند؟.
* عملی که مرا محبوب خدا و خلق گرداند!
سهل بن سعد ساعدى گفت: مردى به خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله رسيد و گفت: اى رسول خدا! مرا به عملى راهنمايى فرماى كه وقتى آن عمل را انجام دهم، محبوب خدا و خلق گردم. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: به دنيا بى رغبت باش تا خداوند تو را دوست بدارد و به آنچه از دنيا در اختيار مردم است، چشم پوش و بى اعتنا باش تا مردم تو را دوست داشته باشند.
* تمام رُخ در برابر دیگران قرار می گرفت
پيامبر اكرم (ص) وقتى به كسى رو مى كرد، نيم رُخ برنمى گشت و با تمام بدن به طرف او روبرو مى شد. به كسى جفا نمى كرد و عذر طرف را زود مى پذيرفت.
* ارزش دفاع کردن از آبروى برادر دينى
ابوالدرداء گويد: مردى در محضر رسول اكرم صلى الله عليه و آله آبروى كسى را دستخوش بدگويى قرار داد، ديگرى در مقام دفاع برآمد. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: هر كس از آبروى برادر دينى خود دفاع كند، حجاب و پرده اى از آتش براى او خواهد بود.
* كسى كه در معامله غش و فريب به كار ببرد، از ما نيست
رسول اكرم صلى الله عليه و آله از كنار مردى گذشت كه گندم مى فروخت. از او پرسيد: چگونه مى فروشى؟. او چگونگى فروش را به عرض رسانيد. خداى تعالى وحى فرستاد كه دست در گندم ببر. حضرت دست مباركش را در گندم فرو برد. درون آن گندم را مرطوب و نمناك يافت. پس فرمود: كسى كه در معامله غش و فريب به كار ببرد، از ما نيست.
* این كار و تلاش در راه خدا محاسبه می شود
روزى پيامبر صلى الله عليه و آله با اصحاب خود نشسته بودند. پيامبر (ص) جوان نيرومندى را ديدند كه اول صبح مشغول كار و تلاش مى باشد. بعضى از حاضران گفتند: اين جوان، شايستۀ تمجيد و ستايش بود، اگر نيروى جوانى خود را در راه خدا به كار مى انداخت؟. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: چنين نگوييد، اگر اين جوان كار مى كند تا نيازمندي هاى خود را تأمين كند و از ديگران بى نياز گردد، در راه خدا گام برداشته و همچنين اگر به نفع پدر و مادر ناتوان و كودكان خردسالش كار كند و آنها را از مردم بى نياز سازد، باز هم در راه خدا قدم برداشته است.
پی نوشت:
يكصد و بيست درس زندگى از سيره حضرت محمد (ص)، حميد رضا كفاش
منبع:حوزه